Ngày 16-1, theo TTXVN, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã bắt tạm giam Phan Xuân Thiện (cựu phó tổng giám đốc công ty cổ phần VN Pharma) và Hoàng Trúc Vy (cựu nhân viên phòng Nghiên cứu phát triển thuộc công ty cổ phần VN Pharma) để điều tra tội "Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh".
Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường bị dẫn giải ra xe về trại giam. Ảnh: HOÀNG GIANG
Kết quả bước đầu xác định Phan Xuân Thiện là người giới thiệu cho Hoàng Trúc Vy thuê dược sĩ Phạm Văn Thông viết hồ sơ kỹ thuật thuốc. Ông Thiện biết rõ xuất xứ lô thuốc và con dấu của Công ty Helix Canada là giả nhưng vẫn để cho Nguyễn Minh Hùng (cựu tổng giám đốc công ty cổ phần VN Pharma) và cấp dưới thực hiện hành vi hợp thức hóa để tiêu thụ lô thuốc là vi phạm pháp luật nghiêm trọng.
Trước đó, từ năm 2013-2014, Nguyễn Minh Hùng đặt Võ Mạnh Cường (cựu giám đốc công ty Hàng hải Quốc tế H&C) mua thuốc tân dược của Công ty HelixPharmaceuticals Canada sản xuất để cung cấp cho các bệnh viện ở Việt Nam, trong đó có 9.300 hộp thuốc H-Capita 500mg Caplet chữa bệnh ung thư.
Do không có hồ sơ kỹ thuật, tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm thuốc để nộp cho Cục Quản lý dược thẩm định theo quy định, Hùng chỉ đạo nhân viên làm giả hồ sơ kỹ thuật thuốc H-Capita 500mg. Ngoài ra, các nhân viên của VN Pharma còn làm giả các chứng từ, thủ tục thanh toán để được Bộ Y tế cấp giấy phép nhập khẩu lô thuốc này.
Sau khi được Cục Quản lý dược đồng ý, tháng 4-2014, công ty VN Pharma mở tờ khai hải quan nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita 500mg trị giá hơn 250.000 USD (khoảng hơn 5,3 tỉ đồng).
Nghi ngờ nguồn gốc thuốc, Cục Quản lý dược thanh tra công ty VN Pharma, kiểm tra lô hàng. Kết quả mẫu giám định cho thấy lô thuốc nhập khẩu này chứa 97% hoạt chất capecitabine, là thuốc không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, không được sử dụng làm thuốc chữa bệnh cho người.
Ngày 25-8, tại phiên sơ thẩm, TAND TP.HCM tuyên phạt Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường cùng mức án 12 năm tù về tội buôn lậu. Các bị cáo khác lần lượt lãnh án từ 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo đến 5 năm tù giam về tội buôn lậu và làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức.
Ngày 22-9, VKSND cấp cao tại TP.HCM có kháng nghị đề nghị TAND cấp cao tại TP.HCM xử phúc thẩm theo hướng hủy bản án sơ thẩm vì lý do vụ án chưa được điều tra một cách toàn diện, có dấu hiệu bỏ lọt người, lọt tội…
Ngày 30-10, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã chấp nhận kháng nghị của VKS cùng cấp tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, trả hồ sơ điều tra, xét xử lại vụ
Theo HĐXX, đây là vụ án phức tạp, dư luận quan tâm, bức xúc, rất nghiêm trọng. Bản án sơ thẩm xét xử các bị cáo chưa toàn diện, bỏ lọt người, lọt tội và hình phạt chưa nghiêm.
Tòa phúc thẩm cho rằng việc xác định lại tội danh các bị cáo phải được xem xét đánh giá toàn diện trong mối quan hệ với các chứng cứ khác. Ý chí của các bị cáo là buôn bán hàng giả vì đã bán tân dược không rõ nguồn gốc, làm giả bao bì, nhãn hiệu thuốc. Tòa sơ thẩm xét xử tội buôn lậu là chưa phù hợp, chưa phản ánh đúng bản chất của vụ án.
Ngoài ra, HĐXX xác định các bị cáo có thể nhập lậu thuốc không rõ nguồn gốc là xuất phát từ việc tắc trách của cán bộ, lãnh đạo của Cục Quản lý dược. Sự tắc trách này đã tạo điều kiện cho nhóm bị cáo làm việc phi pháp, trái đạo đức, y đức và chuẩn mực xã hội khi kinh doanh các sản phẩm liên quan đến tính mạng, sức khỏe của người bệnh, đặc biệt là người bệnh ung thư.