Ngày 30-3, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp VN (VCCI) tổ chức Hội thảo Doanh nghiệp dịch vụ trò chơi điện tử trực tuyến đóng góp ý kiến về đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).
Tại hội thảo, các chuyên gia, doanh nghiệp (DN) đã phân tích, đánh giá về việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với dịch vụ game online.
Cần đánh giá nhiều chiều về game online
Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký VCCI, nhận định trong xã hội hiện có nhiều quan điểm khác nhau về game online. Trong đó vẫn có những định kiến, cũng như các lo ngại tác động tiêu cực từ game online.
Tuy nhiên, theo ông Tuấn, nhiều game online hiện nay đang được xây dựng theo hướng vừa chơi vừa học. Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chơi game giúp trẻ em phát triển tư duy, khả năng phản xạ… “Do đó cần có đánh giá nhiều chiều, tác động nhiều mặt khi quyết định đánh thuế TTĐB với game online” - ông Tuấn nêu quan điểm.
Theo ông Tuấn, bản thân DN game Việt Nam (VN) cũng đang phải chịu sự cạnh tranh không bình đẳng với các nhà phát hành game ngoại ngay chính thị trường VN. “Qua tìm kiếm thì chưa có quốc gia nào đánh thuế TTĐB đối với game online” - ông Tuấn nhận định.
Ông Lã Xuân Thắng, Giám đốc phát hành trò chơi trực tuyến của VNG, cho rằng trò chơi trực tuyến cũng là một phần của ngành công nghiệp giải trí, sáng tạo nội dung.
“Ở các quốc gia phát triển, trò chơi trực tuyến không chỉ được thừa nhận như là một ngành kinh tế quan trọng, mà còn được xác định là mũi nhọn để xuất khẩu văn hóa ra thế giới. Vì vậy, những quốc gia này có rất nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển ngành công nghiệp trò chơi trực tuyến” - ông Thắng cho biết.
Ông Thắng cho biết dự báo doanh thu do game online của thế giới mang lại sẽ chạm mốc 200 tỉ USD vào năm 2024-2025 và nhiều khả năng sẽ còn tăng trưởng mạnh hơn nữa.
Thực tế, tại VN, game là một ngành kinh doanh có điều kiện, tất cả game phát hành chính thống đều phải được thẩm định nội dung bởi cơ quan quản lý nhà nước. Hầu hết game có nội dung không lành mạnh, lệch chuẩn đều được phát hành trái phép trên lãnh thổ VN. “Cần phải khẳng định ngành game là trụ cột trong nội dung số và kinh tế số” - ông Thắng nhấn mạnh.
 |
Bộ Tài chính muốn áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dịch vụ game online để điều hướng tiêu dùng. Ảnh: THU HÀ |
 |
Nhiều ý kiến băn khoăn về việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với game online. Ảnh: MINH TRÚC |
Lợi nhuận của các DN không lớn
Theo bà Nguyễn Thùy Dung, Giám đốc SohaGame, đa số DN cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử có mức doanh thu tương đối thấp.
Phần lớn trò chơi trên thị trường VN đều được các DN trong nước nhận bản quyền từ các nhà phát triển trò chơi nước ngoài để phát hành. Theo đó, DN trong nước cần chi trả các chi phí bản quyền và chia sẻ doanh thu cho các nhà phát triển nước ngoài với tổng tỉ lệ 25%-35% doanh thu.
Ngoài ra, DN trong ngành tự mình chi trả các khoản liên quan đến phát hành và duy trì dịch vụ tại VN như chi phí xúc tiến thương mại, quảng cáo, phí dịch vụ… Bên cạnh đó, phần lớn dự án trò chơi được phát hành đều cần tối thiểu một năm để hòa vốn trước khi có lãi.
Ông Nguyễn Xuân Cường, Chủ tịch Hội Thể thao điện tử giải trí VN, cũng cho rằng hiện nay VN chưa có nhiều biện pháp hữu hiệu để quản lý các dịch vụ xuyên biên giới. Theo ông Cường, các DN trong nước đang chịu nhiều thiệt thòi so với các dịch vụ xuyên biên giới. Nếu áp thuế TTĐB thì người chơi sẽ điều chỉnh hành vi tiêu dùng sang dịch vụ khác tương tự của nước ngoài. Và khi đó, doanh thu game ở VN không phải còn là 650 triệu USD nữa mà có thể sẽ giảm đi. Như vậy, sức cạnh tranh ngành game của VN sẽ giảm.
“Thực tế chúng ta đang kiểm soát tốt về nội dung nhưng chúng ta sẽ không kiểm soát được dịch vụ xuyên biên giới. Như vậy, chính sách này sẽ kéo dài khoảng cách giữa DN làm ăn chính đáng tại VN với game lậu” - ông Cường cho hay.
Khi cần thiết mới nên đánh thuế tiêu thụ đặc biệt
Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội, cho rằng dự thảo luật cần làm rõ việc có nên can thiệp bằng việc áp dụng thuế TTĐB với game online. Đồng thời cần làm rõ thông qua các bằng chứng thực tế mối nguy hoại của game online với người chơi.
“Không nên đánh đồng tất cả game online đều nguy hại. Khi cần thiết mới nên đánh thuế, nếu không thì nên sử dụng các biện pháp hành chính” - ông Hiếu nêu quan điểm.
Trong trường hợp áp thuế, ông Hiếu cho rằng cần làm rõ hiệu quả của việc thu thuế cũng như giảm tác hại của game với người chơi. “Mục tiêu của việc hạn chế nghiện game là cần thiết. Tuy nhiên, cần xem xét ngoài biện pháp thuế ra còn biện pháp nào tốt hơn, rẻ hơn, ít tác động hơn mà vẫn thúc đẩy ngành game phát triển hay không?” - ông Hiếu đặt câu hỏi.
Theo ông Hiếu, có thể điều chỉnh hành vi tiêu dùng thông qua việc kiểm soát nội dung. Bên cạnh đó cũng cần có giải pháp tăng thu thuế với những đối tượng cung cấp dịch vụ xuyên biên giới.•
Quản lý dòng tiền game online rất khó
Chia sẻ với báo chí, ông Nguyễn Văn Phụng, nguyên Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp lớn (Tổng cục Thuế), cho rằng muốn đánh thuế phải áp dụng trên hoạt động hợp pháp, chứ không thể áp dụng trên hoạt động bất hợp pháp. Tuy nhiên, hiện nay trên thị trường có game hợp pháp và cũng có game không hợp pháp. Nếu thu thuế những game trôi nổi trên Appstore, GooglePlay… thì vô hình trung ta đang công nhận nó hợp pháp.
Mặt khác, hiện nay có rất nhiều game nhập khẩu, game do nước ngoài cung cấp và người chơi sẽ trả phí bằng nhiều hình thức. Vậy việc quản lý dòng tiền sẽ rất khó khăn.
Theo quan điểm của ông Phụng, nếu như không quản lý được dòng tiền thì nên bình đẳng. Nghĩa là nếu áp thuế thì nên áp thuế cả với các game online nước ngoài và game online trong nước. Còn nếu khó quản lý quá thì không nên đánh thuế với lĩnh vực này.
