Tại nhiều quốc gia trên thế giới, có không ít lo ngại về tác động của việc ông Donald Trump lên làm Tổng thống Mỹ đối với nền kinh tế của họ.
Khó có khả năng áp thuế quá cao đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam
Tuy nhiên, trả lời báo chí mới đây, giám đốc phòng phân tích kinh tế vĩ mô và nghiên cứu thị trường VinaCapital – ông Michael Kokalari tin rằng những rủi ro này đã bị đẩy lên quá mức cần thiết và không có lý do gì để lo ngại rằng chiến thắng của ông Trump sẽ làm chệch hướng tăng trưởng kinh tế lành mạnh của Việt Nam.
Cuộc tranh cử Tổng thống Mỹ vừa qua ghi nhận rất nhiều tuyên bố thái quá và thông tin cường điệu từ truyền thông, dẫn đến những quan ngại thái quá về tác động kinh tế của nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông Trump.
Chuyên gia VinaCapital tin rằng thực tế những gì sắp xảy ra cũng bình thường. Việc ông Donald Trump đưa ra nhiều tuyên bố cứng rắn về thuế nhiều khi bởi vì để có được sự ủng hộ từ một trong những nhóm cử tri chủ chốt của ông Trump là tầng lớp công nhân lao động.
Việc áp thuế nặng lên hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ có thể gây nhiều hậu quả tiêu cực bao gồm việc cản trở quá trình đưa công việc sản xuất trở lại Mỹ, vì thuế cao sẽ đẩy giá trị đồng USD lên.
Hơn nữa, Phó Tổng thống đắc cử JD Vance cũng thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về kinh tế khi chỉ ra rằng vai trò của đồng USD như một đồng tiền dự trữ toàn cầu đã dẫn đến việc đồng USD bị định giá quá cao – điều này khiến việc đưa công việc sản xuất trở lại Mỹ không khả thi về mặt kinh tế. Việc áp thuế nặng sẽ làm trầm trọng thêm vấn đề này.
Việc áp thuế nặng cũng sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát mạnh mà nền kinh tế Mỹ rất có thể sẽ gặp phải vào năm tới.
Các quan điểm cứng rắn về thương mại của ông Donald Trump không nhắm đến Việt Nam. Ông Trump là một người theo chủ nghĩa dân túy, và Việt Nam được cử tri Mỹ đánh giá cao; VinaCapital không nhận thấy bất kỳ sự phản đối đáng kể nào đối với việc tiêu thụ các sản phẩm “Made in Vietnam” từ người tiêu dùng Mỹ.
VinaCapital tin rằng Việt Nam sẽ vẫn duy trì được đà phát triển ổn định dưới thời chính quyền ông Trump. Chính sách “Ngoại giao cây tre” khéo léo của Việt Nam trong việc duy trì quan hệ tốt với tất cả các cường quốc trên thế giới đã giúp Việt Nam đạt được nhiều thành công, và không có lý do gì để tin rằng điều này sẽ thay đổi.
Mặc dù có thể Mỹ sẽ áp thuế mới đối với hàng hóa nhập khẩu, nhưng chuyên gia VinaCapital cho rằng rất khó có khả năng Mỹ sẽ áp thuế nặng (20-30%) đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam.
Hơn nữa, nếu Mỹ áp thuế toàn diện, ví dụ như 5-10% đối với hàng hóa nhập khẩu từ tất cả các quốc gia ngoài Trung Quốc, Việt Nam vẫn sẽ giữ được lợi thế so với các đối thủ cạnh tranh khác về dòng vốn FDI.
Do đó, những yếu tố khiến Việt Nam hấp dẫn đối với các nhà sản xuất và đã thu hút hàng tỉ USD vốn FDI sẽ tiếp tục duy trì.
Dự báo biến động của đồng USD dưới thời ông Donald Trump
Theo ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích Khối Khách hàng cá nhân của Công ty Chứng Khoán Yuanta Việt Nam, quan điểm chính sách của ông Donald Trump rất rõ ràng “Nước Mỹ là số 1”. Theo đó, ông sẽ tập trung vào vực dậy kinh tế Mỹ, khi đó kinh tế Mỹ sẽ mạnh lên kéo theo đồng USD tăng giá.
Tuy nhiên, việc đồng USD tăng giá sẽ không diễn ra ngay mà theo lộ trình như sau: Trước tiên trong vòng 1 năm đầu của nhiệm kỳ Tổng thống, khi chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ của Fed vẫn tiếp diễn, đồng USD sẽ ở không tăng quá cao. Như vậy tỷ giá đồng USD tại Việt Nam năm 2025 cũng sẽ không quá căng, nhiều cú sốc như năm 2024 hoặc như năm 2022 trước đây.
Thế nhưng sau năm 2025 trở đi, có thể chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ của Fed kết thúc, đồng USD sẽ mạnh lên, khi đó những nước khác như Việt Nam sẽ cần phải quan tâm nhiều hơn đến vấn đề tỷ giá. Tuy nhiên, cũng cần phải nhìn nhận rằng Ngân hàng Nhà nước và doanh nghiệp Việt Nam cũng có nhiều công cụ để xử lý vấn đề tỷ giá và đã có nhiều thành công trong quá khứ.
"Trong nhiệm kỳ lần này, ông Trump đang có nhiều thuận lợi (đã nắm được Nhà Trắng, giành được thế đa số trong Thượng viện và nhiều khả năng là Hạ viện), nên việc thông qua các chương trình nghị sự kinh tế sẽ thuận lợi hơn. Khả năng đồng USD tăng từ sau năm 2025 là có cơ sở", ông Minh nhận định.
Ông Minh cũng dự báo dưới thời ông Donald Trump, sự dịch chuyển dòng vốn FDI vào Việt Nam sẽ diễn ra mạnh mẽ hơn, không chỉ từ các nhà đầu tư phương Tây mà cả các nhà đầu tư Trung Quốc.
Dòng vốn FDI dịch chuyển vào Việt Nam sẽ mạnh hơn
Chung quan điểm với VinaCapital, chuyên gia ngân hàng HSBC cũng tin dòng vốn FDI vào Việt Nam sẽ mạnh hơn trong thời gian tới. Ngoài yếu tố căng thẳng địa chính trị, chuyên gia HSBC cũng nhấn mạnh đến một số lý do khác.
Ông Joon Suk Park, giám đốc khối kinh doanh quốc tế, khối dịch vụ ngân hàng doanh nghiệp, HSBC Việt Nam chỉ ra vốn đầu tư vào Việt Nam tăng bởi nhà đầu tư nhìn thấy tiềm năng to lớn từ nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng nhanh, nhờ tầng lớp trung lưu đang gia tăng trong tổng dân số 100 triệu người, với độ tuổi tiếp cận các phương tiện truyền thông là 30 và lực lượng lao động chiếm tới 70% dân số. Nhà sản xuất xe điện số một Trung Quốc, BYD, gần đây đã gia nhập thị trường Việt Nam là một minh chứng.
"Việt Nam đã có những tiến bộ đáng kể trong việc thực hiện cả FTA song phương và khu vực. Mức thuế thu nhập doanh nghiệp theo luật định là 20% thể hiện lợi thế so sánh với các thị trường như Trung Quốc, Philippines, Malaysia và Indonesia", chuyên gia HSBC nhấn mạnh.
Tuy nhiên các chuyên gia VinaCapital, Yuanta Securities và HSBC đều cho rằng tất cả những thông tin hiện tại chỉ mang tính dự báo, thực tế sẽ cần đến thời gian khi ông Donald Trump thực sự nhậm chức để có thể nhận định chính xác hơn
Ông Trần Trương Mạnh Hiếu - Trưởng phòng phân tích CTCK KIS Việt Nam, Một trong những điểm nổi bật trong chính sách của Tổng thống Donald Trump là việc có thể áp dụng thuế quan toàn diện đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu vào Mỹ.
Chính sách này có thể sẽ ảnh hưởng đến cán cân thương mại của Việt Nam khi Mỹ hiện là đối tác xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, điều này gây áp lực cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam trong việc duy trì giá bán để đảm bảo sức cạnh tranh ở thị trường tiêu thụ Mỹ.
