Tuần qua, lực lượng Nga giành được hoặc có bước tiến ở một số ngôi làng tại mặt trận phía Đông Ukraine. Điều này càng cho thấy tình hình khó khăn của Ukraine trong khi chờ viện trợ của Mỹ, lại trong bối cảnh bị Nga áp đảo về quân số và vũ khí.
Hôm 28-4, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine - ông Oleksandr Syrsky thừa nhận tình hình trên mặt trận trở nên tồi tệ hơn và Nga đang đạt được những thắng lợi nhất định về mặt chiến thuật ở một số khu vực, theo tờ The New York Times.
Theo ông Syrsky, ở tỉnh Donetsk, sau khi chọc thủng tuyến phòng thủ của Ukraine ở làng Ocheretyne, lực lượng Nga đã nỗ lực mở rộng tiến công. Cuối tuần qua, lực lượng Ukraine đã rút khỏi các làng Berdychi, Semenivka và Novomykhailivka về phía tây các làng này để bảo toàn tính mạng và sức khỏe.
Vậy hiện tại tình hình chiến sự ở miền Đông Ukraine ra sao?
Nga tiến chậm nhưng chắc gần TP Avdiivka
Tướng Syrsky cho biết “tình hình khó khăn nhất” vào lúc này là xung quanh các ngôi làng phía tây TP Avdiivka (tỉnh Donetsk) - TP mà Nga chiếm được hồi tháng 2 sau nhiều tháng giao tranh ác liệt. Ông Syrsky cho biết Nga đã triển khai tới 4 lữ đoàn trong khu vực với mục tiêu tiến tới các trung tâm hậu cần quân sự của Ukraine, chẳng hạn như TP Pokrovsk (tỉnh Donetsk).
Sau khi Nga giành được Avdiivka, lực lượng Ukraine lùi về tuyến phòng thủ mới khoảng 5 km về phía tây, dọc theo một loạt ngôi làng nhỏ, nhưng tuyến phòng thủ này hiện đang bị quân Nga tràn qua.
Ngày 28-4, Tướng Syrsky cho biết quân Ukraine đã rút khỏi 2 ngôi làng là Berdychi và Semenivka - hai ngôi làng cuối cùng trong khu vực chưa nằm dưới sự kiểm soát hoàn toàn của Nga.
Bình luận về thông tin này, ông Serhii Kuzan - Chủ tịch nhóm nghiên cứu phi chính phủ Trung tâm Hợp tác và An ninh Ukraine cho rằng bộ chỉ huy Ukraine đã phải đưa ra “lựa chọn giữa tình huống xấu và tình huống tồi tệ hơn khi quyết định để mất lãnh thổ thay vì mất lính".
Nga đẩy mạnh tấn công vào Chasiv Yar
Theo The New York Times, tình hình càng trở nên phức tạp hơn khi lực lượng Nga tìm cách chọc thủng phần phía bắc của tuyến phòng thủ Ukraine và nhanh chóng tiến vào làng Ocheretyne vào tuần trước. Ngôi làng này nằm trên con đường dẫn tới TP Pokrovsk, cách đó khoảng 45 km về phía tây.
Hôm 28-4, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (Washington, Mỹ) cho rằng sau khi giành được thắng lợi ở Ocheretyne bộ chỉ huy Nga đang đứng trước hai lựa chọn: tiếp tục tiến về phía tây tới TP Pokrovsk, hoặc tiến về phía bắc tới thị trấn Chasiv Yar (tỉnh Donetsk). Thị trấn Chasiv Yar là nơi mà trong những tuần gần đây, Nga đã tăng cường tấn công.
Theo các quan chức Ukraine, có tới 25.000 lính Nga đang tham gia cuộc tấn công vào Chasiv Yar. Chasiv Yar cách TP Bakhmut khoảng 11 km về phía tây, nằm trên vùng đất cao có tính chiến lược.
Nếu kiểm soát được Chasiv Yar thì thị trấn Kostiantynivka, cách đó khoảng 16 km về phía tây nam, sẽ nằm trong tầm hỏa lực của Nga. Kostiantynivka là điểm cung cấp hậu cần chính cho lực lượng Ukraine dọc theo phần lớn mặt trận phía Đông.
Theo báo cáo ngày 28-4 của Viện Nghiên cứu Chiến tranh, lực lượng Nga hiện có cơ hội đạt được những thành tựu đáng kể về thế trận gần Chasiv Yar.
Ông Kuzan cho rằng Nga sẽ tiếp tục có những tiến bộ trong tương lai gần, tùy thuộc vào tốc độ và số lượng viện trợ phương Tây đến với Ukraine ra sao.
Tuần trước, Mỹ cho biết sẽ gấp rút chuyển gói viện trợ quân sự trị giá 1 tỉ USD đầu tiên trong gói viện trợ gần 61 tỉ USD cho Ukraine. Lô hàng này sẽ bao gồm tên lửa phòng không Stinger, các loại đạn phòng không, tên lửa dẫn đường chống tăng Javelin và đạn pháo 155 mm,...
Nga muốn gì khi đánh mạnh phía Đông?
Các chuyên gia quân sự cho rằng những tiến bộ gần đây của Nga ở mặt trận phía Đông thể hiện nước này đang tận dụng thời cơ để mở các cuộc tấn công trước khi đợt viện trợ quân sự đầu tiên trong gói 60 tỉ USD của Mỹ, vốn được thông qua tuần trước, đến được tay Ukraine.
Nhà phân tích quốc phòng Franz-Stefan Gady ở Vienna (Ý) nói rằng: “Theo cách nói của quân đội, chúng ta đang ở giữa cái gọi là giai đoạn định hình một cuộc tấn công. Mục đích chính của các cuộc tấn công này là nhằm từ từ nghiền nát hệ thống phòng thủ của Ukraine dọc tiền tuyến để cho phép lực lượng mặt đất của Nga tác chiến và đánh chiếm các mục tiêu quân sự quan trọng về mặt chiến thuật và thế trận”.
Tuy nhiên, ông Gady cho rằng tổn thất phương tiện và thách thức hậu cần tiền tuyến có thể ngăn cản Nga đánh sâu vào lãnh thổ Ukraine, và thay vào đó Nga sẽ tập trung nỗ lực bao vây các lực lượng Ukraine.
Ông Gady cũng lưu ý rằng mối đe dọa rằng một phần tiền tuyến của Ukraine sẽ sụp đổ vào năm 2024 là điều có thật và đang hiện hữu.
Các chuyên gia quân sự cho rằng Nga đang chuẩn bị mở một cuộc tấn công quy mô lớn vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6 và sẽ tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công trong những tuần tới.
Ông Volodymyr Bitsak - một chỉ huy người Ukraine nói trên truyền hình quốc gia hôm 29-4 rằng Nga đã triển khai 4 tiểu đoàn gần biên giới với tỉnh Sumy phía đông bắc Ukraine có thể là để chuẩn bị cho đợt tiến công lớn sắp tới.
