Nhân dịp đầu năm học mới, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn kêu gọi giáo viên (GV) “chủ động, sáng tạo” để đổi mới giáo dục. Với thông điệp này, chúng ta có thể ngầm hiểu rằng GV được xem là người đóng vai trò chính trong việc đổi mới giáo dục.
Tuy nhiên, GV không phải là người hoạch định chính sách hay kế hoạch giáo dục mà họ chỉ là những người thừa hành. Do đó, nếu giao vai trò chủ động, sáng tạo để đổi mới giáo dục cho GV thì cần phải mang lại cho họ không gian và thời gian thích hợp.
Quả vậy, trước hết là về mặt không gian vật chất, nếu muốn GV đổi mới về phương pháp giảng dạy thì phải trang bị đầy đủ không gian vật chất cho GVđể họ có thể áp dụng nhiều hoạt động dạy học cho học sinh.
Thực tế là hiện nay vẫn còn rất nhiều trường có cơ sở vật chất hạn hẹp, sĩ số lớp lại đông và điều này dĩ nhiên khiến GV không thể áp dụng được các phương pháp, các hoạt động giáo dục ngoài bối cảnh phòng học.
Điều kiện thứ hai để GV có thể đổi mới, sáng tạo là phải trao cho họ thời gian thích hợp.
Chúng ta đã áp dụng chương trình giáo dục phổ thông mới nhưng qua vài năm thực hiện, vừa rồi hình như chúng ta chưa có những nghiên cứu lượng giá xem GV đã được “giải phóng” khỏi những nhiệm vụ ngoài nhiệm vụ sư phạm mà trước đây họ phải đảm nhận hay không? Nếu GV vẫn tiếp tục phải làm nhiều loại sổ sách, phải tiếp tục thực hiện nhiều công việc kiểm tra, đánh giá học sinh thì rõ ràng họ sẽ không có thời gian để đổi mới, sáng tạo.
Nội dung của chương trình giáo dục phổ thông mới có thực sự giảm tải cho GV và học sinh hay không, mà cụ thể là GV có phải dạy thêm, dạy phụ đạo để giải quyết nội dung của các bài học hay không?
Bên cạnh đó, hiện nay ngành giáo dục đã giảm bớt những cuộc thi, những phong trào thi đua mà GV buộc phải tham gia để được đánh giá, xếp loại lao động cuối năm hay không? Nếu vẫn còn những hoạt động này và chúng là những tiêu chí đánh giá hiệu quả lao động của GV thì làm sao họ có thời gian và tâm sức để suy nghĩ về việc đổi mới, sáng tạo trong giảng dạy được.
Vì thế, theo chúng tôi, muốn trao nhiệm vụ đổi mới, sáng tạo cho GV thì ngành giáo dục phải trao cho GV những phương tiện phù hợp. Nếu chúng ta không thay đổi điều gì cả mà lại yêu cầu GV phải đổi mới, sáng tạo là một điều không hợp lý và phi hiện thực.
