Dự án đường dây 500kV Monsoon – Thạnh Mỹ và Dự án mở rộng ngăn lộ TBA (trạm biến áp) 500kV Thạnh Mỹ là công trình năng lượng cấp đặc biệt, có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao năng lực truyền tải của điện lưới 500kV.
Dự án có cơ chế đặc thù
Hai dự án này còn có vai trò chiến lược trong phát triển KT-XH và ANQP, thể hiện mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị giữa hai nước Việt Nam – Lào.
Dự án được Thủ tướng Chính phủ ban hành cơ chế đặc thù cho phép chuyển đổi đất rừng các loại sang mục đích khác để thực hiện đầu tư xây dựng. Đồng thời cho phép thí điểm tác động vào rừng tự nhiên để làm công trình tạm (đường công vụ, bãi tập kết vật liệu) phục vụ thi công.
UBND tỉnh Quảng Nam đã chấp thuận phê duyệt phương án khai thác tận thu gỗ trên diện tích rừng tự nhiên được chuyển mục đích sử dụng rừng, đất rừng sang mục đích khác.
Theo báo cáo của Công an tỉnh Quảng Nam, quá trình triển khai thi công dự án đã xảy ra tình trạng khai thác gỗ tận thu ngoài phạm vi cho phép, quản lý đất dư thừa chưa chặt chẽ.
Cùng với đó, số lượng vật tư, thiết bị tập kết về công trường lớn, nhưng một số kho bãi sơ sài dễ xảy ra trộm cắp, địa hình thi công phức tạp, độ dốc lớn dễ xảy ra tai nạn lao động.
Công an tỉnh đề nghị Chủ tịch tỉnh Quảng Nam chỉ đạo Sở NN&PTNN, TN&MT, UBND huyện Nam Giang tăng cường kiểm tra, giám sát các nhà thầu thi công đường tạm phục vụ thi công các vị trí móng trụ và khai thác tận thu gỗ.
Chấn chỉnh tình trạng khai thác gỗ, san ủi mặt bằng ngoài phạm vi cho phép và đổ đất dư thừa không đúng nơi quy định; kịp thời phát hiện, xử lý tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật.
Đồng thời, đề nghị chỉ đạo và giám sát các nhà thầu thực hiện nghiêm phương án tác động và phục hồi đối với rừng tự nhiên bị ảnh hưởng khi làm đường tạm phục vụ thi công dự án đường dây 500kV Monsoon – Thạnh Mỹ.
Hơn 1.000m3 gỗ tận thu nằm phơi nắng, dầm mưa
Để thực hiện dự án đường dây 500kV Monsoon – Thạnh Mỹ, tỉnh Quảng Nam phê duyệt mở 86 đường tạm, trong đó 46 tuyến tác động vào rừng tự nhiên.
Theo Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Nam, 52/55 móng trụ đã thi công xong với tổng lượng gỗ sau khai thác là 868 m3, 239 m3 củi; lâm sản sau khai thác khi thi công đường công vụ là 274 m3 gỗ, 99 m3 củi.
Vừa qua, Hạt Kiểm lâm huyện Nam Giang phối hợp với tổ giám sát xã La Dê tiến hành kiểm tra, giám sát việc khai thác gỗ tận dụng tại vị trí tuyến đường tạm DT03 (xã La Dê) do Công ty CP xây lắp và dịch vụ Sông Đà thi công phát hiện có 18 cây gỗ bị chặt hạ, nằm ngoài vị trí, ranh giới cho phép khai thác tận dụng, với khối lượng gỗ hơn 1,2 m3.
Nguyên nhân do đơn vị thi công không cập nhật phương án điều chỉnh hướng tuyến đã được UBND tỉnh phê duyệt mà thi công theo phương án cũ.
Hạt Kiểm lâm huyện Nam Giang đã lập biên bản vi phạm hành chính về hành vi khai thác rừng trái pháp luật đối với Công ty CP xây lắp và Dịch vụ Sông Đà.
Ghi nhận của PV, dọc theo tuyến quốc lộ 14D (đoạn qua huyện Nam Giang) có nhiều vị trí đấu nối đường tạm thi công đường dây 500kV Monsoon – Thạnh Mỹ. Có ít nhất hai vị trí bên đường tập kết hàng trăm m3 gỗ tận thu từ dự án.
Tại các vị trí này, gỗ được cắt thành từng khúc ngắn khoảng 5m, đường kính đủ loại, từ 10-50cm, có nhiều đoạn đường kính đến 1m. Hình ảnh bụi bám thể hiện số gỗ được tập kết đã lâu, có đoạn vỏ cây đã hoai mục, phần thân nứt toát…
Ông Lê Tấn Can, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm huyện Nam Giang, cho biết đơn vị kiểm tra lập biên bản, đề nghị UBND huyện ra quyết định xử phạt hơn 42 triệu đồng, yêu cầu chấp hành nghiêm không xâm phạm rừng trái phép.
Theo ông Can, huyện yêu cầu kiểm tra lại tất cả các tuyến đường tạm và móng trụ. “Anh em đã kiểm tra mà chưa phát hiện ra (ý nói việc xâm hại rừng trái phép – PV), thấy họ thực hiện đúng. Sắp tới sẽ tổng kiểm tra lại báo cáo huyện”, ông Can nói.
Nói về số gỗ tận thu phơi nắng, dầm mưa, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm Nam Giang cho hay, đang phối hợp với các đơn vị làm thủ tục để chuyển hội đồng thanh lý của huyện bán đấu giá.
“Bản chất gỗ để lâu thì giá bán thấp xuống, đơn vị cố gắng gấp rút hoàn thành bản kê lý lịch, xác nhận nguồn gốc gỗ… chuyển hội đồng thanh lý của huyện định giá, chuyển trung tâm bán đấu giá”, ông Can nói tiếp và cho hay dự kiến trong năm 2024 sẽ hoàn thành việc này.