Tôi cho rằng mục tiêu lớn nhất của chính sách thu phí vỉa hè, lòng đường vẫn là chỉnh trang đô thị là chính, chứ không phải là thu ngân sách. Nghĩa là thu phí xong, dùng số tiền này để đầu tư, nâng cấp lại các tuyến đường, vỉa hè để phục vụ lại cho người dân và chính người đang kinh doanh trên vỉa hè, lòng đường.
Việc thu phí này là không mới, bởi lâu nay những người buôn bán trên vỉa hè vẫn phải đóng tiền nhưng chỉ là không có biên lai và tiền này cũng không vào ngân sách TP. Nếu TP áp dụng chính sách thu phí vỉa hè, lòng đường thì người dân vẫn phải đóng nhưng sau đó số tiền này quay lại phục vụ cho chính họ thì sẽ tốt hơn rất nhiều.
Để chính sách này thành công thì TP nên làm thí điểm trước để đo lường được việc người dân ứng xử với lòng, lề đường như thế nào. TP nên khảo sát để chia vỉa hè thành nhiều loại khác nhau dựa theo chiều rộng của vỉa hè, lòng đường để có cách ứng xử và mức thu khác nhau. Với mỗi loại, TP nên chọn một vài tuyến làm mẫu trước để rút kinh nghiệm và sau đó nhân rộng ra.
 |
Không gian vỉa hè bị chiếm dụng trên hầu hết tuyến đường tại TP.HCM. Ảnh: VH |
Khi thí điểm, TP nên chọn khu vực buôn bán sầm uất để làm trước, nên phân chia không gian bằng vạch sơn để phân định nơi nào cho thuê, nơi nào dành cho người đi bộ và nơi nào không thể kinh doanh. Tất nhiên, có những tuyến không được phép kinh doanh vẫn phải nâng cấp thì vẫn được xem là tuyến mẫu.
Trong giai đoạn thí điểm (từ sáu tháng đến một năm), tôi nghĩ TP cần chú trọng vào việc khuyến khích để người dân chấp hành pháp luật, nhất là trong bối cảnh kinh tế còn khó khăn, TP nên thu ít hơn mức quy định (có thể là một nửa). Qua giai đoạn này, TP xem xét để thu đúng giá. Cuối cùng, chính sách thu phí là rất hợp lý, tuy nhiên tôi nhấn mạnh ưu tiên số 1 vẫn phải là quản lý đô thị và có không gian cho người đi bộ.
