Chính quyền vùng lãnh thổ Puerto Rico thuộc Mỹ ngày 3-5 đã đệ đơn tuyên bố phá sản để tái cấu trúc khoản nợ công khổng lồ hơn 70 tỉ USD sau khi thất bại trong đàm phán trả nợ với các chủ nợ.
Trước đó một ngày, các chủ nợ của Puerto Rico đã đệ đơn lên tòa án đòi chính quyền Puerto Rico trả nợ. “Với khoản thâm hụt chúng tôi đang phải chịu, tôi có trách nhiệm phải đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho người dân Puerto Rico” - Thống đốc Ricardo Rosselló của Puerto Rico nói ngày 3-5.
Đây là vụ tuyên bố phá sản lớn nhất trước nay trong thị trường nợ Mỹ, với số nợ công cao hơn mức vỡ nợ 18 tỉ USD của TP Detroit (bang Michigan) năm 2013.
Tiến trình bảo hộ phá sản sẽ không đơn giản, theo CNN. Trước tiên cần phải có sự chấp thuận của tòa án với đơn tuyên bố phá sản này. Hiện nhiều chủ nợ không hài lòng với động thái tuyên bố phá sản của chính quyền Puerto Rico, vì sợ sẽ không lấy lại được hết tiền của mình.
Khủng hoảng tài chính Puerto Rico tệ đến nỗi Quốc hội Mỹ phải ra tay can thiệp, đề nghị chính quyền Puerto Rico chấm dứt thương lượng với các chủ nợ và nộp đơn tuyên bố phá sản.
Biểu tình phản đối thắt lưng buộc bụng ở Puerto Rico ngày 1-5. Ảnh: EPA
Quá trình bảo hộ phá sản và tái cấu trúc nợ đối với vùng lãnh thổ Puerto Rico sẽ không giống các bang khác ở Mỹ. Chính quyền Puerto Rico có thể được cắt giảm một số nghĩa vụ tài chính với các chủ nợ, tuy nhiên cũng bị giảm uy tín với thị trường và các nhà đầu tư.
Dù thế các nhà phân tích tài chính thì tuyên bố phá sản là một bước đi tích cực.
“Dù tiến trình tòa án ra phán quyết sẽ mất một khoảng thời gian và nhiều khả năng các chủ nợ sẽ mất một phần tiền nhưng đây sẽ là một tiến trình tích cực” - theo nhà phân tích Ted Hampton tại Công ty Dịch vụ tài chính Moody (Mỹ).
Người dân Puerto Rico biểu tình ngày 1-5 đòi kiểm toán truy cứu ai chịu trách nhiệm khoản nợ công khổng lồ 70 tỉ USD. Ảnh: AP
Hồi còn tranh cử, ông Donald Trump nói rõ sẽ không giải cứu Puerto Rico và mới đây còn xác nhận lại điều này. Ông Mick Mulvaney, Giám đốc về ngân sách của ông Trump, cho biết Nhà Trắng đã vận động để tiền ngân sách tài khóa 2017 mà Quốc hội đang thảo luận thông qua sẽ không phải chi trả cho nợ công của Puerto Rico.
Hòn đảo Puerto Rico cả thập niên nay phải chịu suy thoái kinh tế, tỉ lệ thất nghiệp hiện tại là 11,5%, tỉ lệ nghèo đói tới 45% dân số. Người dân Puerto Rico đã và đang tìm đường di chuyển tới các bang khác của Mỹ, phần lớn tới Florida. Trong 10 năm qua, dân số Puerto Rico giảm tới 350.000 người.