Sáng 31-5, TAND Tối cao và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức công bố Nghị quyết hướng dẫn áp dụng Điều 324 BLSH 2015 về tội rửa tiền.
Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết rửa tiền là vấn đề không mới trên thế giới. Thế giới đã có kinh nghiệm điều tra, truy tố, xét xử về tội này và khoa học pháp lý về rửa tiền cũng đã hoàn chỉnh. “Nhưng với chúng ta thì đây là vấn đề mới, nên cần có Nghị quyết hướng dẫn”, Chánh án Nguyễn Hòa Bình nói.
Theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, tội rửa tiền liên quan hầu hết đến các tội phạm nguồn ở các lĩnh vực khác nhau, nhất là ma túy, lừa đảo, tham nhũng… Phần lớn các loại tội phạm xét cho cùng từ mục đích “lợi nhuận”. Một người phạm tội nếu muốn dùng được đồng tiền, tài sản sau khi phạm tội thì phải xóa dấu vết, làm cho tiền xa dần với tội phạm nguồn, dùng các biện pháp khác để hợp pháp hóa nguồn tiền, tài sản. Đó là hành vi rửa tiền.
Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình cho rằng: "Nghị quyết này sẽ giúp xử lý triệt để tội phạm rửa tiền liên quan đến tội phạm nguồn". Ảnh: VĂN VIỆT
Nghị quyết lần này, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho hay, có một số điểm mới. Đó là quy định rõ hơn tội phạm nguồn liên quan đến tội rửa tiền; mở rộng địa hạt của loại tội phạm này ra ngoài lãnh thổ Việt Nam. “Nghị quyết này cho phép các cơ quan tố tụng sau khi truy tố tội phạm nguồn thì còn truy tố tiếp hành vi rửa tiền để triệt để xử lý tội phạm”, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết.
Trong tương quan với quốc tế, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho rằng: Việc ban hành Nghị quyết này là thể hiện cam kết của Việt Nam đối với việc thực thi các công ước quốc tế, trong đó có công ước về chống tội phạm có tổ chức, ma túy, tham nhũng và rửa tiền.
“Thế giới đang quan sát chúng ta nội luật hóa các cam kết quốc tế như thế nào. Nghị quyết này thể hiện việc chúng ta tuân thủ các cam kết ấy”, Chánh án Nguyễn Hòa Bình nói. Đồng thời, ông cho hay, trong quá trình thực thi Nghị quyết, các chế định tài chính quốc tế sẽ căn cứ vào việc chống rửa tiền để xếp hạng tín nhiệm tài chính quốc gia.
“Vì vậy, Nghị quyết này còn có ý nghĩa đối với việc nâng chỉ số xếp hạng tín nhiệm tài chính Việt Nam”, Chánh án Nguyễn Hòa Bình khẳng định.
Trong Nghị quyết này có phần giải thích một số thuật ngữ trong việc áp dụng Điều 324 BLSH 2015 về tội rửa tiền. Đáng chú ý là thuật ngữ “Biết hay có cơ sở để biết là do người khác phạm tội mà có”. Nghị quyết đưa ra bốn trường hợp minh họa.
Một là, người phạm tội trực tiếp biết được tiền, tài sản do người khác phạm tội mà có. Ví dụ: người phạm tội được người thực hiện hành vi phạm tội nguồn cho biết là tiền, tài sản do họ phạm tội mà có.
Hai là, qua các phương tiện thông tin đại chúng, người phạm tội có thể biết được người khác thực hiện hành vi phạm tội nguồn. Ví dụ: hành vi phạm tội của người thực hiện tội phạm nguồn đã được báo, đài phát thanh, truyền hình đưa tin.
Ba là, bằng nhận thức thông thường, người phạm tội có thể biết được tiền, tài sản do người khác phạm tội mà có. Ví dụ: A biết chồng là nhân viên của cơ quan nhà nước có mức lương là 8 triệu đồng/tháng và không có nguồn thu nhập khác nhưng A vẫn nhận của chồng số tiền 10 tỷ đồng để góp vốn vào doanh nghiệp mà không hỏi rõ về nguồn tiền.
Bốn là, theo quy định của pháp luật, người phạm tội buộc phải biết nguồn gốc tiền, tài sản do người khác phạm tội mà có. Ví dụ: A mua xe ô tô của B không có giấy tờ với giá bằng một phần mười trị giá của chiếc xe đó.