Chiều muộn ngày 3-2, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi ký văn bản gửi Bộ Công Thương để tham gia ý kiến về đề xuất nội dung sửa đổi, bổ sung các quy định về kinh doanh xăng dầu. Đây là nội dung được công chúng quan tâm nhiều thời gian qua.
Giao Bộ Công Thương để chủ động, hiệu quả, tránh phân tán
Theo Bộ Tài chính, quan điểm nhất quán của bộ này là cần sửa đổi Nghị định số 95/2021 để giao thống nhất một đầu mối quản lý kinh doanh xăng dầu về Bộ Công Thương.
Bởi Bộ Công Thương là cơ quan quản lý ngành thực hiện nhiệm vụ về xác định giá và định mức chi phí, bao gồm các nhiệm vụ về tính toán các khoản định mức trong giá cơ sở; điều hành và giám sát việc thực hiện trích lập, sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu. Bộ Tài chính chỉ thực hiện chức năng thanh, kiểm tra theo đúng quy định.
Lý do Bộ Tài chính từ chối là do Bộ Công Thương là cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu; đồng thời là cơ quan chủ trì điều hành giá xăng dầu. Tuy nhiên, một số nhiệm vụ thuộc công tác điều hành giá xăng dầu lại được phân công cho Bộ Tài chính như giám sát trích lập, sử dụng Quỹ Bình ổn giá; rà soát tính toán công bố các khoản định mức để tính giá cơ sở dẫn đến sự phân tán trong khâu tổ chức thực hiện.
Bộ Tài chính lý giải: giao thống nhất cho Bộ Công Thương quản lý kinh doanh xăng dầu là để vừa thống nhất về quản lý nhà nước, vừa tăng tính chủ động, hiểu quả.
 |
Việc quản lý, điều hành xăng dầu hiện vẫn đang được hai bộ Công Thương và Tài chính có quan điểm khác nhau. Ảnh: PHI HÙNG |
Mặt khác, Bộ Công Thương là cơ quan quản lý, cấp phép các thương nhân đầu mối, thương nhân phân phối xăng dầu; hướng dẫn thực hiện hoạt động kinh doanh, phân phối xăng dầu; hướng dẫn thực hiện hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, chuyển khẩu, gia công xuất khẩu xăng dầu và nguyên liệu; bảo đảm việc cung ứng xăng dầu được ổn định, đáp ứng nhu cầu xăng dầu trên địa bàn.
”Với chức năng, thẩm quyền như vậy, Bộ Công Thương nắm được chi tiết các khâu tổ chức hoạt động, tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của các đơn vị; các chi phí cần thiết phát sinh để duy trì, phát triển hệ thống phân phối; tình hình cung cầu, diễn biến giá xăng dầu nguyên liệu và thành phẩm.
Vì vậy, cơ quan chủ trì điều hành giá cơ sở xăng dầu có thể chủ động xác định chính xác và tính toán các yếu tố hình thành giá cơ sở và công bố điều hành; chủ động phương án điều hành trong những tình huống thiếu hụt, bất thường”, văn bản do Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi ký nói rõ.
Đặc biệt, Bộ Tài chính cho rằng: phân tán nhiệm vụ quản lý nhà nước đối với xăng dầu như hiện nay làm phát sinh thêm quy trình và gây khó khăn cho cơ quan điều hành giá vì giá cơ sở là tổng hòa của các yếu tố hình thành giá, không chỉ đơn giản là việc quyết định tăng/giảm giá tại thời điểm điều hành giá.
Bộ Công Thương nên chịu trách nhiệm viết dự thảo
Bộ Tài chính cũng đề nghị Bộ Công Thương tiếp tục nghiên cứu xây dựng, hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi các Nghị định 95/2021, 83/20214.
Tờ trình Thủ tướng của Bộ Công Thương về sửa các Nghị định nói trên có đề nghị “Bộ Tài chính xem xét, lựa chọn phương án và viết nội dung sửa đổi Nghị định để gửi Bộ Công Thương tổng hợp như đã phân công trong Ban Soạn thảo”.
Các nội dung Bộ Công Thương đề nghị Bộ Tài chính viết gồm: công thức tính giá cơ sở; các loại chi phí về thuế, chi phí vận chuyển, chi phí kinh doanh, lợi nhuận định mức...trong công thức tính giá cơ sở; quy định về Quỹ bình ổn giá xăng dầu...
Bộ Tài chính trích Điều 90, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và đề nghị Bộ Công Thương không phân công Bộ Tài chính viết các nội dung của Nghị định dự thảo như trên. Trái lại, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Công Thương- cơ quan chủ trì sửa đổi, bổ sung Nghị định số 95/2021 tổ chức xây dựng dự thảo và chịu trách nhiệm cuối cùng về nội dung, chất lượng dự thảo Nghị định.
Đặc biệt, tại Tờ trình nói trên, Bộ Công Thương nhận định một trong những nguyên nhân khiến thị trường, nguồn cung xăng dầu bất ổn là do các chi phí kinh doanh xăng dầu chưa được tính đúng, tính đủ...
“Bộ Tài chính đề nghị Bộ Công Thương bỏ nhận định chủ quan và chưa chính xác nêu trên trong dự thảo Tờ trình Thủ tướng”, văn bản viết.
Nếu Chính phủ giao thì nhận
Tại họp báo của Bộ Tài chính hồi đầu tháng 1-2023, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cũng nhận định: công tác quản lý, điều hành xăng dầu thời gian qua, Bộ Công Thương là cơ quan chủ trì, Bộ Tài chính cơ quan cùng tham gia, bộ đã chủ động, trách nhiệm để tham gia việc điều hành giá có hiệu quả.
“Quan điểm của Bộ Tài chính là Bộ Công Thương điều hành khá tốt. Trong bối cảnh như vậy mà xăng dầu Việt Nam vẫn được điều hành nhịp nhàng, hỗ trợ cho tốt các cân đối vĩ mô và kiềm chế được lạm phát”, Thứ trưởng Chi nói.
Về việc giao đầu mối điều hành giá xăng dầu cho cơ quan nào, Thứ trưởng Chi cho biết quyết định cuối cùng thuộc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ khi sửa đổi Nghị định.
"Chính phủ sẽ cân nhắc, cơ quan nào sát nhất với chức năng nhiệm vụ, phù hợp nhất, hiệu quả nhất cho quá trình quản lý, điều hành xăng dầu thời gian tới thì sẽ giao", Thứ trưởng Chi cho hay. Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh Bộ Tài chính sẽ phối hợp tốt với Bộ Công Thương trong công tác điều hành giá xăng dầu.
“Trong trường hợp khác đi thì Bộ Tài chính chấp hành các phân công của Chính phủ và dù giao việc quản lý, điều hành xăng dầu cho cơ quan nào, bộ nào thì cũng đều phải tốt lên”, ông Chi nói.
