Đã bao giờ chúng ta nhìn thấy một người bạn dụi phắt điếu thuốc trong bữa tiệc tất niên và quả quyết như đinh đóng cột rằng đây là điếu thuốc cuối cùng mà anh ấy hút? Đã bao giờ chúng ta nhìn thấy cũng chính người bạn đó, trong một bữa tiệc tân niên một tuần sau, đã nhấp nhứ châm một điếu thuốc mới và phả một hơi dài, sau một tuần bỏ thuốc? Và cũng có ai đó, trong lòng ngập tràn hứng khởi trong thời khắc đón giao thừa, đã hứa chắc chắn rằng sang năm mới sẽ lập tức đi đăng ký tập gym tại một câu lạc bộ gần nhà? Những con người đó và cũng đôi khi là chính bạn đó, đã hứa thực hiện một quy tắc sinh hoạt sống tốt và sống khỏe hơn cho năm sau, để rồi không bao giờ thực hiện được. Đây không phải là chuyện hiếm gặp. Bạn đang đọc bài viết này và đôi khi bạn cũng có thể đang thấy chính mình trong đó.
12% giữ được lời hứa
Vậy những lời hứa đầu năm đã có tự bao giờ? Không ai rõ nhưng theo sử liệu, có lẽ người dân thành Babylon sống trước chúng ta gần 2.000 năm chính là những người đầu tiên nảy ra ý định nhân dịp đón năm mới để quyết tâm thay đổi chính mình cho ngày càng được hoàn thiện hơn vì năm mới của họ rơi vào một tuần trăng mới sau ngày xuân phân.
Đáng tiếc thay, đối với chúng ta ngày nay, hứa là một chuyện nhưng giữ được lời hứa hay không lại là một chuyện khác. Giới khoa học từ lâu nay không thể không quan tâm đến hiện tượng tâm sinh lý này. Cách đây khá lâu, GS Wiseman thuộc ĐH Hertfordshire tại Anh đã làm một cuộc điều tra nghiên cứu trên 3.000 người tình nguyện và có được kết quả rằng chỉ có 12% trong số họ giữ được lời hứa đầu năm. Trong số những người đã hứa bỏ thuốc ngay ngày cuối năm 31-12 thì có 70% đã hút lại. Và cũng đã có 70% những người đã hứa đi tập thể hình để có vóc dáng thon gọn hơn nhưng đã không hề tập được một ngày nào.
Chỉ nên ra một lời hứa
Biết rằng trong chúng ta, cả nam lẫn nữ ai cũng đều có thể đưa ra những lời hứa đầu năm thật hoành tráng và thất bại ngay sau đó, song lý do thất bại xem ra khá khác nhau ở hai giới. Cũng theo GS Wiseman, quý ông thường có con mắt to hơn cái bụng, tức đưa ra cho mình những quyết tâm thật hùng hồn và tin rằng mình sẽ luôn có khả năng làm được những điều không thể. Còn nữ giới thì ngược lại, họ khiêm nhường hơn trong nhiều kế hoạch bản thân nhưng lại e ngại thổ lộ ra bên ngoài vì sợ bị người thân hay đồng nghiệp bĩu môi phê phán này nọ khi họ không giữ được lời hứa.
Nói như vậy không có nghĩa là chúng ta hoàn toàn chịu bị người này hay người kia mắng là “hứa lèo”, là “hứa phét”, “hứa tào lao”, v.v… Mà trong số ít ỏi khoảng 12% người “dũng cảm” giữ được lời hứa cho bản thân thì họ cũng chẳng phải là siêu nhân gì cho cam. Nữ chuyên gia tâm lý Sophie Achard người Pháp, chuyên về tâm lý học động lực tinh thần trong nội lực cơ thể, nhắn nhủ như sau: “Thay vì năm mới bạn hứa hẹn và đề ra nhiều điều tốt đẹp phải làm thì bạn chỉ nên đưa ra một lời hứa duy nhất mà thôi”. Như vậy sẽ giảm áp lực tinh thần vậy. Đúng vậy, một anh bạn tôi năm ngoái đã hứa bỏ thuốc, chạy xe đạp buổi sáng và đi bơi một tuần ba lần cho khỏe nhưng đến cuối năm vừa rồi, anh ấy tâm sự là chẳng làm được gì cả! Bởi “khó quá!”.
Lời hứa năm mới là lời hứa năm cũ gia hạn
Nhiều người trong chúng ta, khi năm cũ bước qua năm mới đến, vẫn thấy mình chưa làm được điều mình mong muốn trong năm cũ và đã quyết tâm hứa lại điều mà mình mong muốn đó. Thành ra lời hứa năm mới lại chính là lời hứa năm cũ được… gia hạn! GS Wiseman khuyên rằng đừng nên đưa ra những lời hứa dựa trên những con số, vì nó sẽ làm cho chúng ta hoa mắt. Ví dụ, đừng quyết tâm “giảm cân đi 4 kg”, “đi bơi ba lần một tuần” mà hãy tập trung vào tình cảm được mãn nguyện, ví dụ như “bỏ thuốc để cho vợ vui”.
Bà Dame Joan Bakewell được xem là sứ giả của những người cao tuổi tại Anh, đã chọn hình thức chỉ đưa ra những lời hứa nào “phát khởi được hứng khởi trong cuộc sống hằng ngày”, bà nói: “Khi tuổi càng cao, tức là khi càng già đi, tôi ngày càng tập trung sống sao cho có được niềm vui và sự sung sướng hằng ngày. Như năm ngoái đây, tôi đã quyết định ăn nhiều sôcôla đen hơn. Thế mới sướng. Ha ha…”. Phải chăng, người già hóa ra có lý? Bởi, nhóm người đã giữ được lời hứa cho suốt năm sau đó trong khảo sát của GS Wiseman chính là những người đã chọn giải pháp này: Tận hưởng tốt hơn cuộc sống hiện tại!