Hãng tin AFP cho biết Mỹ và Nhật đã lên tiếng cảnh báo Bắc Kinh về "hành vi ép buộc và gây bất ổn khu vực" của Trung Quốc trong cuộc đàm phán ngoại giao và quốc phòng cấp cao giữa các quan chức hai nước hôm 16-3.
Theo đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã bắt đầu chuyến công du nước ngoài đầu tiên của mình từ ngày 16-3 tại Nhật và có buổi đàm phán với các quan chức nước này cùng ngày.
Cuộc hội đàm trên nhằm củng cố mối quan hệ liên minh giữa Nhật và Mỹ, chống lại sự gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc trên toàn cầu.
Các quan chức tập trung thảo luận chủ yếu về Trung Quốc, bao gồm sự hiện diện ngày càng tăng của nước này xung quanh các quần đảo tranh chấp với Nhật, cũng như tình hình ở Đài Loan và Hong Kong.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin (trái) và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (phải) đang ở Nhật trong chặng đầu tiên của chuyến công du nước ngoài đầu tiên. Ảnh: AFP
Trong tuyên bố chung được đưa ra sau cuộc hội đàm song phương, quan chức hai nước đều cảnh báo rằng "những hành vi hiện tại của Trung Quốc không phù hợp với trật tự quốc tế hiện có, tạo nên những thách thức về chính trị, kinh tế, quân sự và công nghệ”.
"Các bộ trưởng cam kết phản đối hành vi ép buộc và gây bất ổn đối với những quốc gia khác trong khu vực" - một nguồn tin cho hay.
“Chúng tôi đoàn kết trong tầm nhìn về một khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và cởi mở, nơi các quốc gia tuân theo các quy tắc, cùng nhau hợp tác ở bất cứ đâu họ có thể và giải quyết những khác biệt một cách hòa bình” - Ngoại trưởng Mỹ tuyên bố.
“Chúng tôi sẽ đẩy lùi, nếu cần thiết, hành vi ép buộc hoặc gây hấn để giành lấy quyền lợi của chính quyền Trung Quốc” - ông Blinken nói thêm.
Các quan chức Nhật (phải) và Mỹ (trái) có cuộc đàm phán song phương tại Nhà khách Iikura ở Tokyo vào ngày 16-3. Ảnh: AFP
Ngay cả trước khi Bộ trưởng Blinken và Bộ trưởng Austin công du, Washington và Tokyo cũng đã nêu rõ trong một văn bản ý kiến chung rằng việc chống lại những hành động của Bắc Kinh trong khu vực sẽ là mối quan tâm hàng đầu trong chính sách của họ.
"Cùng nhau, chúng ta sẽ buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm cho các hành động của họ. Nếu ta không chủ động hành động dứt khoát, Bắc Kinh sẽ làm ngược lại" - tờ Washington Post dẫn tuyên bố của chính quyền hai nước.
Vấn đề xung quanh eo biển Đài Loan và quần đảo Senkaku
Cũng tại buổi hội đàm, các bộ trưởng Mỹ và Nhật còn đề cập cụ thể đến "tầm quan trọng của hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan", AFP đưa tin.
Ngoại trưởng Nhật Yoshihide Suga (ở giữa bên phải), Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (ở giữa bên trái) và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin (bên trái) tại cuộc đàm phán song phương, ngày 16-3. Ảnh: YAHOO NEWS
Tuy vậy, Bộ trưởng Austin lại từ chối bình luận về việc liệu ông có đồng ý với đánh giá gần đây cho rằng Trung Quốc có thể xâm chiếm những hòn đảo ở khu vực này trong vòng sáu năm tới hay không.
“Tôi sẽ không tin vào bất kỳ giả thuyết nào. Công việc của tôi là đảm bảo chúng tôi sẽ sẵn sàng đối mặt nhanh nhất có thể với bất kỳ thách thức nào mà Mỹ hoặc các nước đồng minh gặp phải" - Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ khẳng định.
Các bộ trưởng hai nước cũng đề cập cụ thể đến sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc ở vùng biển xung quanh quần đảo Senkaku (quần đảo Điếu Ngư).
Chính quyền Nhật đã nhiều lần lên tiếng phản đối việc tàu thuyền Trung Quốc hoạt động xung quanh quần đảo này, cũng như đạo luật mới của Bắc Kinh liên quan đến quần đảo.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) và người đồng cấp Nhật Toshimitsu Motegi (phải) tham dự cuộc họp báo sau buổi đàm phán song phương tại Nhà khách Iikura ở Tokyo vào ngày 16-3. Ảnh: AFP
Quan chức hai nước bày tỏ niềm "quan ngại sâu sắc về những diễn biến gần đây trong khu vực", cảnh báo rằng Mỹ và Nhật sẽ phản đối "bất kỳ hành động đơn phương nào nhằm thay đổi hiện trạng hoặc phá hoại sự quản lý của Nhật đối với quần đảo này".
“Hoạt động của Trung Quốc xung quanh quần đảo Senkaku là vi phạm rõ ràng luật pháp quốc tế. Vì vậy, chính quyền Mỹ đã xác nhận lại cam kết của họ trong việc bảo vệ quần đảo Senkaku của đất nước chúng tôi” - Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Nobuo Kishi nói.
Sau khi kết thúc chuyến thăm Nhật, Ngoại trưởng Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Austin sẽ đi đến Hàn Quốc và sẽ có cuộc hội đàm với các quan chức Trung Quốc sau chuyến dừng chân ở Seoul, theo AFP.