Mỹ sẽ không ủng hộ cũng không can thiệp vào chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ ở miền Bắc Syria vì binh sĩ Mỹ sẽ không còn ở khu vực đặc biệt này nữa, Nhà Trắng thông báo.
Theo hãng tin RT, Mỹ dường như đã đạt được mục tiêu trước mắt trong khu vực - một mình đánh bại nhóm khủng bố tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) trong khu vực và bắt giữ hàng trăm tay súng IS - và giờ đây sẽ hào hiệp cho phép Thổ Nhĩ Kỳ tiếp quản, Thư ký báo chí Nhà Trắng Stephanie Grisham thông báo sau cuộc gọi của nhà lãnh đạo Mỹ với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 6-10.
“Hôm nay, Tổng thống Donald Trump đã nói chuyện qua điện thoại với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Thổ Nhĩ Kỳ sẽ sớm thực hiện chiến dịch đã được lên kế hoạch từ lâu ở miền bắc Syria. Lực lượng vũ trang Mỹ sẽ không ủng hộ cũng không can thiệp vào chiến dịch và các lực lượng Mỹ đã đánh bại vương quốc Hồi giáo (caliphate), sẽ không còn hiện diện ở khu vực đặc biệt này nữa” - thông báo bất ngờ của Nhà Trắng nêu rõ.
Binh sĩ Mỹ ngồi trên các xe tải quân sự tại mỏ dầu al-Omar, Deir Al Zor, Syria tháng 3-2019. Ảnh: REUTERS
Bà Grisham cho biết sau cuộc gọi giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Erdogan, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ giam giữ những tay súng nước ngoài bị bắt trong chiến dịch chống IS do Mỹ dẫn đầu. Những binh sĩ này hiện do bị lực lượng người Kurd do Mỹ hậu thuẫn giam giữ.
“Thổ Nhĩ Kỳ bây giờ sẽ chịu trách nhiệm về tất cả chiến binh IS trong khu vực bị bắt giữ trong hai năm qua… Mỹ sẽ không giữ họ vì chi phí lớn cho người đóng thuế Mỹ” - tuyên bố dài hai trang của Mỹ cho biết.
Pháp, Đức và các quốc gia châu Âu khác đã từ chối yêu cầu của Mỹ đưa những chiến binh chiến đấu cho IS mang quốc tịch của mình trở về nước.
Tuy nhiên, tuyên bố của Nhà Trắng không nhắc tới số phận của lực lượng dân quân người Kurd ở Syria, những người xem Mỹ là đồng minh thân cận nhất trong cuộc chiến trên bộ ở Syria.
Trong cuộc điện đàm, Tổng thống Erdogan bày tỏ sự thất vọng với việc quân đội Mỹ và các quan chức an ninh thất bại trong việc thực thi thỏa thuận giữa hai nước.
Theo người phát ngôn của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Ibrahim Kalin, Ankara sẽ lập một vùng an toàn ở Syria để tiêu diệt khủng bố và đảm bảo an toàn cho những người tị nạn trở lại quê hương.
Trong khi đó, truyền thông đưa tin quân đội Mỹ đã sơ tán hai trạm quan sát ở Ras al-Ain bsg Tell Abiad.
Người Kurd hôm 6-10 đã kéo tới trước các tiền đồn quân sự của Mỹ ở Tel Arqam để kêu gọi bảo vệ trước cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ.
Người Kurd biểu tình chống các mối đe dọa của Thổ Nhĩ Kỳ tại một căn cứ Mỹ ở Syria. Ảnh: GETTY
Theo báo Guardian, Ruben Gallego - một cựu binh chiến tranh Iraq và nghị sĩ đảng Dân chủ của bang Arizona, cho hay trên Twitter: “Việc cho phép Thổ Nhĩ Kỳ đưa quân vào miền Bắc Syria là một trong những động thái gây bất ổn nhất mà chúng tôi có thể làm ở Trung Đông. Người Kurd sẽ không bao giờ tin tưởng Mỹ lần nữa. Họ sẽ tìm những đồng minh mới hoặc tìm sự độc lập để bảo vệ chính họ”.
Các chuyên gia về Syria từng cảnh báo việc Mỹ từ bỏ Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) với người Kurd giữ vai trò nòng cốt sẽ dẫn tới một mặt trận mới trong cuộc xung đột kéo dài tám năm ở Syria. Việc Mỹ bỏ rơi SDF cũng có thể thúc đẩy người Kurd tìm kiếm một thỏa thuận với chính phủ Syria.
Cách đây hai tuần, tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, đặc phái viên của Mỹ về liên minh toàn cầu đánh IS Jim Jeffrey nhấn mạnh rằng Mỹ đã đạt được thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ về một vùng an toàn ở Syria, thừa nhận những lo ngại an ninh của Ankara. Ông Jeffrey cũng nói đã làm dịu nhu cầu mở chiến dịch quân sự ở Syria của Thổ Nhĩ Kỳ.
“Chúng tôi lắng nghe những lo ngại của Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng tôi cố gắng hồi đáp họ khi có thể. Và chúng tôi nói rõ với Thổ Nhĩ Kỳ ở mọi cấp độ rằng bất cứ chiến dịch đơn phương nào cũng đều sẽ không đưa tới cải thiện cho vấn đề an ninh của bất kỳ ai chứ không riêng Thổ Nhĩ Kỳ, không riêng người dân ở phía đông bắc, không riêng những người trên thế giới cảm thấy bị IS đe dọa. Đây là mục đích cơ bản của quân đội Mỹ chúng tôi đang hiện diện ở phía đông bắc” - ông Jeffrey nói.
Một kết quả khác của cuộc điện đàm Trump-Erdogan là nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ dự kiến thăm Nhà Trắng vào tháng tới.
