Tờ Nikkei Asia dẫn lời ông Mark Milley - chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ - ngày 17-6 cho rằng Trung Quốc trước mắt không có năng lực quân sự hoặc ý định chiếm Đài Loan bằng vũ lực.
Phát biểu trước Ủy ban Phân bổ ngân sách Thượng viện Mỹ hôm 17-6, ông Milley cho biết: "Trung Quốc còn một chặng đường dài để phát triển năng lực thực sự, theo đó có thể tiến hành các hoạt động quân sự nhằm chiếm giữ toàn bộ đảo Đài Loan, nếu họ muốn làm điều đó".
Mỹ: 'TQ còn chặng đường dài để có thể thống nhất Đài Loan bằng vũ lực' . Ảnh: REUTERS
Trả lời câu hỏi của Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Chris Coons về khả năng Trung Quốc chủ động theo đuổi chiến lược sử dụng vũ lực để thống nhất Đài Loan trong tương lai gần, ông Milley cho biết: "Tôi nghĩ rằng hiện có rất ít khả năng hoặc động lực và không có lý do gì để làm điều đó theo cách tiếp cận quân sự. Và họ (Trung Quốc) biết điều đó".
"Vì vậy, tôi nghĩ hiện tại xác suất là thấp - trước mắt là trong tương lai gần" – ông Milley nhận định.
Tuy thừa nhận rằng việc thống nhất Đài Loan là "lợi ích cốt lõi" đối với Trung Quốc, song ông Milley cho rằng Bắc Kinh sẽ theo đuổi tham vọng này thông qua các biện pháp hòa bình.
Cũng tại phiên điều trần trước Ủy ban Phân bổ ngân sách Thượng viện Mỹ hôm 17-6, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã đưa ra một đánh giá thẳng thắn hơn, nói rằng "việc thống nhất Đài Loan là mục tiêu của Trung Quốc” và “thời điểm cho điều đó vẫn chưa rõ".
"Quan điểm của chúng tôi là vẫn cam kết hỗ trợ năng lực phòng vệ của Đài Loan theo Đạo luật Quan hệ Đài Loan, Bộ ba thông cáo Mỹ–Trung (Three Communiqués) và Sáu đảm bảo (Six Assurances)" – ông Austin cho biết.
Theo Nikkei Asia, nhận định của ông Milley khác so với đánh giá của ông Philip Davidson - cựu chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ - được đưa ra hồi tháng 3.
Trong phiên điều trần tại Ủy ban Quân vụ Thượng Viện Mỹ hồi tháng 3, Thượng nghị sĩ Davidson đã được hỏi về nguy cơ một cuộc xung đột tiềm tàng ở eo biển Đài Loan, dựa trên phong cách lãnh đạo quyết liệt của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
"Tôi nghĩ rằng mối quan tâm của chúng ta được thể hiện rõ ràng ở đây trong suốt thập niên này, không chỉ liên quan sự phát triển, số lượng tàu, máy bay, tên lửa, v.v. mà họ (Trung Quốc) đã triển khai trên thực địa, mà còn là cách họ tiến hành những năng lực đó" – ông Davidson cho hay.
“Tôi lo rằng họ đang đẩy nhanh tham vọng của mình nhằm thay thế Mỹ và vai trò lãnh đạo của chúng ta trong một trật tự quốc tế dựa trên luật lệ” - ông Davidson cho biết, nói thêm rằng Bắc Kinh từ lâu đã bày tỏ tham vọng muốn nắm giữ vai trò lãnh đạo toàn cầu trước năm 2050.
"Tôi lo lắng về việc di chuyển mục tiêu đó đến gần hơn. Đài Loan rõ ràng là một trong những tham vọng của họ trước đó, và tôi nghĩ rằng mối đe dọa đã hiện hiện trong thập niên này, trên thực tế, trong sáu năm tới" – ông Davidson cảnh báo.