Ngân hàng Thế giới (WB) hôm 16-9 đã thông báo ngừng hẳn báo cáo thường niên Doing Business (Môi trường kinh doanh các nước) sau khi một cuộc điều tra cho thấy có bê bối liên quan đến điểm số cho Trung Quốc trong quá khứ.
Tuyên bố trên được WB đưa ra sau khi tổ chức này phát hiện ra những dữ liệu bất thường "trong các bản báo cáo năm 2018 và 2020 và các vấn đề đạo đức nghiêm trọng liên quan đến nhân viên của tổ chức".
Cuộc điều tra do công ty luật Mỹ WilmerHale thực hiện. Báo cáo của họ sau đó được gửi cho ban giám đốc WB hôm 15-9 và được đồng ý cho công bố.
Theo báo cáo của WilmerHale, các nhân viên WB đã bị đương kim Tổng giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva, từng làm ở World Bank, và Chủ tịch WB lúc bấy giờ là Jim Yong Kim gây áp lực “gián tiếp lẫn trực tiếp” để thay đổi dữ liệu về Trung Quốc, nhằm cải thiện thứ hạng của nước này.
Bà Kristalina Georgieva, Tổng Giám đốc IMF, phát biểu trong một buổi lễ diễn ra tại Hà Lan, ngày 6-9. Ảnh: AP
Vị trí của Trung Quốc trong báo cáo năm 2018, được công bố vào tháng 10-2017, lẽ ra phải thấp hơn bảy bậc, ở vị trí 85 thay vì ở vị trí 78, theo một đánh giá của WB lần đầu công bố vào tháng 12 năm ngoái.
"Những thay đổi đối với dữ liệu của Trung Quốc trong báo cáo Doing Business 2018 dường như là kết quả của hai loại áp lực riêng biệt mà ban lãnh đạo ngân hàng áp dụng đối với nhóm làm báo cáo” - theo tuyên bố của WB hôm 16-9.
Một giám đốc cấp cao của WB (không tiết lộ danh tính) đã thừa nhận mình từng bị lãnh đạo của tổ chức gây áp lực để thực hiện những thay đổi và "đẩy dữ liệu theo một hướng nhất định", thêm rằng bà Georgieva còn gửi lời cảm ơn ông vì đã làm việc này.
Theo báo cáo, nhiều nhân viên của WB lúc bấy giờ đã cho rằng việc thay đổi số liệu "là không phù hợp", song họ sợ bị các nhân viên của bà Georgieva “trả thù".
Trụ sở Ngân hàng Thế giới (World Bank) ở thủ đô Washington D.C, Mỹ. Ảnh: GOOGLE
Phản hồi lại, bà Georgieva cho biết mình không đồng ý với những cáo buộc trê, đài BBC đưa tin.
"Tôi không đồng ý về cơ bản với những phát hiện và cách giải thích của Cuộc điều tra về sự bất thường về dữ liệu vì nó liên quan đến vai trò của tôi trong báo cáo Kinh doanh của Ngân hàng Thế giới năm 2018” - Tổng giám đốc IMF nói.
Bình luận trước vụ việc này, Bộ Ngoại giao Trung Quốc bày tỏ hy vọng WB sẽ "tiến hành một cuộc điều tra toàn diện" để "duy trì tốt hơn sự chuyên nghiệp và uy tín của tổ chức.
Báo cáo Doing Business của WB đóng một vai trò đáng chú ý ở các thị trường mới nổi, với việc các chính phủ thường xuyên cố gắng tăng thứ hạng để kêu gọi đầu tư nước ngoài. Nhưng việc xếp hạng đã là nguồn gốc của nhiều cuộc tranh luận sôi nổi trong những năm gần đây.