Tờ The Japan Times đưa tin, Nhật hoàng Akihito là vị hoàng đế đầu tiên của Nhật Bản lên ngôi theo hiến pháp sau Chiến tranh Thế giới thứ II, với vai trò được xác định là biểu tượng của nhân dân không có quyền lực chính trị. Sự thoái vị của ông là lần đầu tiên trong hai thế kỷ quân chủ ở đất nước này.
Trong Thế chiến II, quân đội Nhật Bản đã chiến đấu dưới danh nghĩa của Nhật hoàng Hirohito với niên hiệu là Chiêu Hòa (Showa), người được coi là một vị thần sống cho đến sau khi Nhật Bản bị đánh bại vào năm 1945.
Nhật hoàng Akihito đã thể hiện một vai trò tích cực như một biểu tượng của hòa giải, hòa bình và dân chủ cùng với Hoàng hậu Michiko, người vợ 60 tuổi và là thường dân đầu tiên kết hôn với một người thừa kế đế vị.
Trong một thông điệp phát trên truyền hình Nhật Bản vào năm 2016, Nhật hoàng Akihito đã nói ông sợ tuổi tác sẽ khiến ông khó thực hiện đầy đủ nhiệm vụ của mình. Trước đó, ông đã điều trị ung thư tuyến tiền liệt và phẫu thuật tim.
Vào hôm 30-4, Nhật hoàng Akihito đã báo cáo việc thoái vị trong một nghi lễ trang trọng được tổ chức tại đền thờ nữ thần mặt trời Amaterasu Omikami bên trong khuôn viên cung điện Hoàng gia, đó là nơi trong thần thoại dòng dõi Hoàng gia Nhật được truyền lại. Ông cũng đã đến viếng nơi thờ tự các tiên đế và các vị thần trong đạo Shinto.
Đài truyền hình quốc gia Nhật Bản NHK phát sóng trực tiếp lễ thoái vị, Nhật hoàng Akihito trong hoàng bào truyền thống màu cam sẫm và đội mũ đen, đi chậm rãi vào thánh đường. Theo sau ông là một cận thần mặc áo choàng trắng và một người khác mang theo thanh bảo kiếm tượng trưng cho quyền lực đế vương.
Nhật hoàng Akihito trong một nghi lễ chuẩn bị cho sự thoái vị tại Cung điện Hoàng gia ở Tokyo vào hôm 30-4. Ảnh: KYODO
Những người tham dự tại buổi lễ thoái vị bao gồm Hoàng hậu Michiko, Thái tử Naruhito và Thái tử phi Masako, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, người đứng đầu cả hai viện của quốc hội Nhật và các thẩm phán của Tòa án tối cao.
Thái tử Naruhito, 59 tuổi, sẽ lên ngôi hoàng đế vào hôm 1-5. Ông đã học tại Oxford cùng với Thái tử phi Masako được theo học tại Harvard được kỳ vọng sẽ tiếp tục thể hiện vai trò tích cực và sẽ mang đến cho chế độ quân chủ ở Nhật Bản một không khí quốc tế hơn.
Ngày 30-4 đánh dấu ngày cuối cùng của triều đại Bình Thành (Heisei), bắt đầu từ ngày 8-1-1989. Thời đại đã chứng kiến sự đình trệ kinh tế, thiên tai và sự vực dậy nhanh chóng của Nhật Bản.
Nhật hoàng Akihito vẫn chính thức là hoàng đế cho đến nửa đêm 30-4, trước khi triều đại mới - Lệnh Hòa (Reiwa) của tân đế bắt đầu.