Theo tờ Philstar ngày 24-10, trong chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hồi tuần trước, ông Duterte phát biểu rằng Trung Quốc chưa bao giờ xâm chiếm bất cứ vùng lãnh thổ nào của Philippines.
Tuy nhiên, Thẩm phán Tòa án Tối cao Philippines Antonio Carpio ngay sau đó đã nhanh chóng chỉ ra lỗi sai trầm trọng này. Ông nhấn mạnh phát ngôn của ông Duterte là sai với thực tế vì Trung Quốc đã chiếm bãi cạn Scarborough vào năm 2012.
Philstar cho biết ông Carpio là một luật gia nghiên cứu sâu về tranh chấp tại biển Đông. Ông là một trong các quan chức trình vụ kiện của Philippines chống lại các tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc ở biển Đông lên Tòa Trọng tài quốc tế.
Ông Carpio yêu cầu chính phủ Philippines nhanh chóng đính chính lại sai sót về lịch sử của ông Duterte nếu không những phát ngôn này sẽ “gậy ông đập lưng ông” đối với Philippines. “Phát ngôn của Tổng thống Duterte được dẫn lại trong bài viết của tờ Channel News Asia vào ngày 19-10-2016 phải được đính chính ngay lập tức để tránh gây tổn hại nghiêm trọng cho Philippines” - ông Carpio nhấn mạnh.
Thẩm phán Tòa án Tối cao Philippines Antonio Carpio (ảnh) cảnh báo chính phủ Philippines nhanh chóng đính chính lại sai sót về lịch sử của ông Duterte trong chuyến thăm Trung Quốc. Ảnh: CNN
“Đề cập đến quan hệ của Trung Quốc với Philippines, lời của Tổng thống Duterte được trích dẫn trong bài báo như sau: “Trung Quốc bao đời nay chưa bao giờ xâm chiếm một tấc đất nào của Philippines”. Điều này là không đúng. Vào năm 2012, Trung Quốc đã xâm chiếm bãi cạn Scarborough, nơi Philippines được xem là lãnh thổ quốc gia theo Đạo luật Cộng hòa số 9522. Đạo luật nói rõ Philippines có chủ quyền và quyền tài phán đối với bãi cạn Scarborough” - ông Carpio nói rõ.
Vị thẩm phán Philippines cho biết tất cả bản đồ cổ của các triều đại Trung Quốc đều cho thấy đảo Hải Nam là điểm cực nam của Trung Quốc. Không có bản đồ cổ nào của Trung Quốc cho thấy bãi cạn Scarborough là của Trung Quốc. Trong khi đó, các bản đồ cổ của Philippines cho thấy bãi cạn Scarborough thuộc lãnh thổ của Philippines từ năm 1636.
Tổng thống Philippines Rodrigo phát biểu trong chuyến thăm Trung Quốc tuần trước. Ảnh: REUTERS
Theo luật quốc tế, các tuyên bố đơn phương của nguyên thủ quốc gia có thể mang tính ràng buộc đối với quốc gia đó. Và tuyên bố như vậy có thể được xem là chống lại quốc gia đó trong một vụ kiện giữa quốc gia đó với một quốc gia tranh chấp khác.
Do đó, theo ông Carpio, chính phủ Philippines cần công bố việc sửa lại phát ngôn ngôn của ông Duterte nếu không các phát ngôn này có thể mang tính ràng buộc đối với Philippines.