Kỳ họp thường niên Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc (LHQ) đã và đang diễn ra, từ ngày 25-9 đến 1-10 tại New York, Mỹ. Không ngoài dự đoán của các chuyên gia, rằng trừ khi lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un xuất hiện thì Tổng thống Mỹ Donald Trump là tâm điểm chú ý tại kỳ họp này. Các phát ngôn và thái độ ông Trump tại kỳ họp được để ý sát sao.
Triều Tiên được khen
Có sự khác biệt rất lớn trong thái độ ông Trump với Triều Tiên tại kỳ họp Đại hội đồng LHQ năm nay nếu nhớ lại những lời lẽ nặng nề ông Trump nói về Triều Tiên tại kỳ họp Đại hội đồng LHQ năm ngoái.
Tại phiên họp Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ ngày 26-9, ông Trump cho biết ông không đề ra khung thời gian cho việc giải trừ hạt nhân của Triều Tiên, “nếu điều này tốn hai năm, ba năm, hoặc năm năm cũng không vấn đề gì” - theo Reuters.
Phát biểu trước Đại hội đồng LHQ ngày 25-9, ông Trump nói quan hệ của Mỹ và Triều Tiên đang tiến triển rất tuyệt vời và “có vẻ chúng tôi sẽ có thượng đỉnh lần hai sớm thôi”, rằng ông sẽ thông báo thời gian và địa điểm “trong tương lai rất gần”. Cũng theo ông Trump, có rất nhiều điều tích cực “đằng sau hậu trường” đang diễn ra ở Triều Tiên mà truyền thông không biết được.
Ông Trump khen ngợi ông Kim dũng cảm có các bước đi giải trừ hạt nhân, nhưng cũng nói Mỹ vẫn duy trì trừng phạt đến khi Triều Tiên hoàn tất chuyện giải trừ. Trong cuộc gặp bên lề với Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, ông Trump đã móc từ trong túi áo khoác ra khoe với ông Abe bức thư mới nhất của ông Kim tái cam kết giải trừ hạt nhân và nói chắc Triều Tiên “có một tương lai tốt đẹp”.
Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 26-9 thì Ngoại trưởng Mike Pompeo sẽ sang Triều Tiên vào tháng 10 tới, chuẩn bị cho thượng đỉnh lần hai giữa hai ông Trump-Kim, CNN đưa tin. Ông Pompeo đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Triều Tiên Ri Yong-ho bên lề kỳ họp Đại hội đồng LHQ ngày 26-9 mà theo lời ông Pompeo mô tả là “rất tích cực”. Theo lời ông Pompeo nói với hãng tin CBS sáng 26-9, khả năng hai ông Trump-Kim sẽ gặp nhau lần hai vào tháng 10 nhưng khả năng lớn hơn là “sau tháng 10”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump họp báo bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc lần thứ 73, ngày 26-9 tại New York, Mỹ. Ảnh: REUTERS
Trung Quốc, Iran, Canada bị điểm mặt
Mỹ đang là nước chủ tịch luân phiên của HĐBA LHQ và ngày 26-9, lần đầu tiên ông Trump chủ trì một phiên họp của HĐBA LHQ. Ngồi ở ghế chủ tọa, ông Trump cáo buộc Trung Quốc đang cố can thiệp vào cuộc bầu cử Quốc hội Mỹ ngày 6-11 tới nhưng không đưa ra bằng chứng nào, theo Reuters. Theo ông Trump, lý do là vì Trung Quốc không muốn đảng Cộng hòa thắng vì chủ trương thương mại cứng rắn của ông. Có mặt tại phiên họp, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị ngay lập tức bác bỏ cáo buộc của ông Trump, rằng Trung Quốc “chưa từng và sẽ không can thiệp vào chuyện nội bộ của bất kỳ nước nào, từ chối chấp nhận bất kỳ cáo buộc không có lý do xác đáng chống lại Trung Quốc”.
Ngày 26-9, ngồi ở vị trí chủ tọa hội nghị HĐBA, ông Trump có những phát ngôn cứng rắn với Iran, rằng không thể để chính phủ Iran sở hữu vũ khí hạt nhân. Ngày trước đó, phiên họp Đại hội đồng LHQ chứng kiến sự tranh cãi dữ dội giữa ông Trump và Tổng thống Iran Hassan Rouhani. Ông Trump cáo buộc Iran gieo rắc chết chóc, hỗn loạn, tuyên bố sẽ tiếp tục trừng phạt Iran vào tháng 11 tới. Ông Trump cũng cho biết sẽ hỗ trợ thành lập một liên minh chiến lược khu vực giữa các nước vùng Vịnh với Jordan và Ai Cập nhằm làm đối trọng với Iran.
Phần mình, ông Rouhani chỉ trích mạnh quyết định của ông Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, rằng ông “không cần cơ hội chụp ảnh chung” với người “thiếu hiểu biết” như ông Trump. Ông Trump cũng nói sẽ không gặp ông Rouhani.
Canada cũng bị ông Trump hài tên, chỉ trích chậm trễ trong đàm phán sửa đổi Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA). Mỹ đã đạt được thỏa thuận sửa đổi với Mexico và ngày 26-9, ông Trump dọa sẽ loại Canada ra khỏi NAFTA nếu hiệp định mới không được ký vào ngày 30-9 tới. Trước đó cùng ngày, ông Trudeau bác bỏ áp lực của Mỹ phải nhanh chóng hoàn tất NAFTA sửa đổi, thậm chí nói ba nước có thể sẽ không thông qua được thỏa thuận. Phần mình, các quan chức Canada không tin ông Trump có thể biến NAFTA thành một thỏa thuận song phương giữa Mỹ với Mexico mà không cần sự cho phép của Quốc hội Mỹ. Diễn biến này cho thấy tương lai bất định của Hiệp định NAFTA giữa Mỹ - Mexico - Cadana. Điểm mắc mớ chính hiện nay giữa hai nước là Canada đồng ý tạo thuận lợi đến đâu cho Mỹ thâm nhập thị trường sữa của mình.
| Trong cuộc họp báo ngày 26-9, ông Trump nói các bài báo nói các lãnh đạo thế giới cười khi ông phát biểu là “tin giả”, theo USA Today. Theo ông, “họ không cười vào tôi mà họ cười với tôi”. Ông Trump bắt đầu bài phát biểu trước Đại hội đồng LHQ ngày 25-9 bằng câu nói chính phủ ông đã làm được nhiều hơn hầu hết các chính phủ Mỹ khác trong lịch sử. Đáp lại câu nói này là một tràng cười rộ từ các lãnh đạo thế giới và nhà ngoại giao bên dưới. Lúc đó ông Trump có nói: “Tôi không mong đợi phản ứng này, nhưng tốt thôi”. Theo ông Trump ngày 26-9 thì các lãnh đạo thế giới “tôn trọng những điều ông đã làm”. Cùng ngày, Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley cũng nói sở dĩ các lãnh đạo thế giới cười khi ông Trump nói về thành tựu ông làm với nước Mỹ là vì họ quý sự thành thật của ông Trump. |
