Theo hãng tin Sputnik, Tổng thống Mỹ Donald Trump thừa nhận Mỹ đã đối xử không công bằng với Thổ Nhĩ Kỳ liên quan tới việc Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống phòng không S-400 của Nga. Tổng thống Trump đã đổ lỗi cho người tiền nhiệm Barack Obama về tình hình này.
Ông Trump cho hay Mỹ đang khai phá nhiều lựa chọn khác để giải quyết tranh chấp đang diễn ra với Thổ Nhĩ Kỳ quanh thương vụ S-400, theo đài RT.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tại trụ sở NATO năm 2018. Ảnh: REUTERS
“Tình hình hiện nay khá phức tạp. Đó là vấn đề, không còn nghi ngờ gì nữa. Chúng tôi đang xem xét nhiều giải pháp khác nhau. Chúng tôi đang tìm kiếm các giải pháp khác”, Tổng thống Trump nói với báo giới, thừa nhận rằng thỏa thuận S-400 giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Nga là một “vấn đề” cho Mỹ.
Ông Trump lưu ý rằng Thổ Nhĩ Kỳ bị cấm mua hệ thống Patriot dưới thời chính quyền Tổng thống Mỹ tiền nhiệm Barack Obama song nhấn mạnh chính quyền của ông có lập trường khác về vấn đề này.
“Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ bị cấm mua hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot cho tới khi ông ấy nói đã mua thứ khác rồi, và rồi ngay sau khi ông ấy mua thứ khác thì mọi người lại bảo “ok, anh có thể mua”. Anh không thể kinh doanh theo kiểu như vậy. Thổ Nhĩ Kỳ là một người bạn của chúng tôi và đang cùng chúng tôi làm nên những điều to lớn”, Tổng thống Trump nói với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan bên lề hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) tại Osaka, Nhật Bản hôm 29-6.
“Các anh không thể đối xử với mọi người theo cách đó, giống như chính quyền Obama đã làm”, ông Trump tiếp tục.
Hệ thống phòng không S-400 của Nga trong một cuộc duyệt binh. Ảnh: SPUTNIK
Khi được hỏi liệu Washington có tung trừng phạt vào Ankara vì thương vụ S-400 như các quan chức Mỹ nhiều lần đe dọa hay không, Tổng thống Trump nói rằng “chúng tôi đang xem xét”.
Đề cập chuyện ông Erdogan muốn mua hệ thống phòng không Patriot nhưng bị từ chối, Tổng thống Trump nói rằng ông đã “trở nên thân thiết” với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ và “các bạn phải đối xử công bằng với mọi người… và tôi nghĩ ông ấy đã không được đối xử công bằng”.
Thổ Nhĩ Kỳ vừa muốn S-400 giao đúng hạn vừa muốn mua F-35
Về phần Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan, trong cuộc gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 hôm 29-6, ông Erdogan xác nhận việc chuyển giao hệ thống S-400 sẽ được thực hiện theo đúng kế hoạch, thêm rằng việc chuyển giao công nghệ là “ưu tiên quan trọng cho hợp tác giữa hai nước”.
Sau đó, phát biểu tại cuộc họp thượng đỉnh, ông Erdogan cho hay ông vẫn hy vọng Mỹ sẽ bán tiêm kích tàng hình thế hệ 5 F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ bất chấp những đe dọa gần đây của Mỹ chấm dứt việc bàn giao.
Tiêm kích F-35 Lightning II. Ảnh: SPUTNIK
Về thỏa thuận S-400, ông Erdogan nói rằng vấn đề này “đã khép lại hoàn toàn”, thêm rằng chuyện Mỹ trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ vì việc mua hệ thống tên lửa của Nga là “không thể tưởng tượng được”.
Thổ Nhĩ Kỳ là đối tác lớn trong chương trình phát triển F-35 của tập đoàn Lockheed Martin. Thổ Nhĩ Kỳ đã sản xuất một số thành phần quan trọng của F-35, đầu tư hơn 1,25 tỉ USD cho dự án này và lên kế hoạch mua tới 120 chiếc tiêm kích hiện đại này.
Moscow và Ankara ký thỏa thuận mua tên lửa S-400 trị giá 2,5 tỉ USD vào tháng 12-2017. Mỹ liên tục phản đối thương vụ này, cho rằng Nga có thể đưa chuyên gia tới Thổ Nhĩ Kỳ và tiếp cận mạng lưới phòng không NATO, cũng như nghiên cứu tiêm kích tàng hình F-35 để nắm thông tin tác chiến bí mật, xóa bỏ ưu thế của chiến đấu cơ đắt nhất thế giới.
Chính phủ Mỹ trước đó ra hạn chót ngày 31-7 để Thổ Nhĩ Kỳ hủy hợp đồng mua S-400 với Nga. Nếu Ankara không thực hiện yêu cầu, toàn bộ phi công và kỹ thuật viên Thổ Nhĩ Kỳ đang huấn luyện lái tiêm kích F-35 tại Mỹ sẽ bị trục xuất, đồng thời Ankara cũng bị loại khỏi dự án F-35.
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố không khuất phục trước sức ép của Mỹ, thề trả đũa nếu bị Mỹ trừng phạt.
