TAND tỉnh An Giang vừa xử phúc thẩm vụ ông NVH kiện yêu cầu hủy 1/2 quyết định (QĐ) cưỡng chế kê biên tài sản và 1/2 kết quả bán đấu giá tài sản của Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) thị xã Tân Châu. Đây là vụ mà tòa phúc thẩm cho rằng việc thụ lý giải quyết của cấp sơ thẩm là sai cả về thẩm quyền lẫn chủ thể khởi kiện.
Đòi hủy quyết định kê biên nhà đất
Theo đơn khởi kiện, phía ông H. cho rằng Chi cục THADS thị xã Tân Châu kê biên tài sản của ông và vợ nhưng trình tự và thủ tục không đúng luật. Cụ thể, THA đã kê biên, bán đấu giá toàn bộ nhà và đất hơn 150 m2 tại thị xã Tân Châu, trong đó có 1/2 nhà và đất là của ông H. Đồng thời THA không thông báo cho ông biết về kê biên tài sản và việc kê biên không có sự chứng kiến của ông.
Ngoài ra, THA không giải quyết đơn khiếu nại của ông đã gửi vào năm 2015. Ông yêu cầu tòa hủy 1/2 biên bản bán đấu giá thành ngày 6-10-2017 và hủy 1/2 QĐ cưỡng chế kê biên số 01/2014 của Chi cục THADS. Ngoài ra, ông yêu cầu Chi cục THADS trả bằng hiện vật là 1/2 tài sản chung.
Chi cục THADS thị xã Tân Châu cho rằng mình thi hành theo QĐ hòa giải thành của tòa án. Qua xác minh, vợ chồng ông H. có quyền sử dụng đất hơn 233 m2. Do vợ chồng ông H. vắng mặt tại địa phương nên Chi cục THADS có thông báo và đăng báo hai kỳ cho ông bà biết để thực hiện quyền khởi kiện yêu cầu tòa phân chia tài sản chung.
Theo phía bị đơn, việc kê biên, bán đấu giá tài sản được thực hiện đúng trình tự, thủ tục và nhiều lần thông báo cho ông H. biết về việc ưu tiên mua tài sản thuộc sở hữu chung nhưng ông không mua… Theo quy định của UBND tỉnh An Giang, diện tích đất 233 m2 không đủ điều kiện tách thửa nên chấp hành viên thông báo bán đấu giá toàn bộ diện tích và sẽ thanh toán lại 1/2 giá trị cho ông H.
Sau đó có người mua trúng đấu giá tài sản. Ông H. khiếu nại yêu cầu hủy kết quả đấu giá hoặc cho ông chuộc lại tài sản nhưng người mua trúng đấu giá không cho ông chuộc. Do đó, Chi cục THADS thị xã Tân Châu không đồng ý yêu cầu của ông và người liên quan.
Tham gia vụ án với tư cách là người liên quan, người mua trúng đấu giá yêu cầu tòa tuyên chuyển quyền sử dụng đất cho mình vì là người mua tài sản ngay tình.
Sai cả chủ thể lẫn thẩm quyền khởi kiện
Xử sơ thẩm vào tháng 3-2019, TAND thị xã Tân Châu đã tuyên bác toàn bộ yêu cầu của ông H. và người liên quan. Sau đó ông H. kháng cáo.
Xử phúc thẩm mới đây, TAND tỉnh An Giang nhận định theo quy định của Luật THADS thì QĐ cưỡng chế kê biên tài sản không phải là đối tượng khởi kiện thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án. Đồng thời theo quy định tại khoản 4 Điều 34 BLTTDS, QĐ cưỡng chế kê biên tài sản của cơ quan THA không phải là QĐ cá biệt nên trong mọi trường hợp QĐ này không phải là đối tượng khởi kiện để tòa án thụ lý, giải quyết. Do đó, việc ông H. khởi kiện yêu cầu tòa án hủy 1/2 quyết định cưỡng chế kê biên của Chi cục THADS thị xã Tân Châu là không thể thụ lý giải quyết.
HĐXX cũng nhận định bán đấu giá tài sản THA là một giao dịch dân sự giữa các chủ thể tham gia là người có quyền đưa tài sản ra đấu giá (tức cơ quan THA) với người tham gia đấu giá và người trúng đấu giá. Do đó, chỉ những chủ thể tham gia bán đấu giá tài sản mới phát sinh quyền, nghĩa vụ từ việc bán đấu giá và có thể trở thành các bên tranh chấp với nhau về kết quả bán đấu giá.
Chỉ những chủ thể trên mới có quyền khởi kiện yêu cầu tòa án hủy kết quả đấu giá nếu cho rằng có vi phạm pháp luật trong quá trình đấu giá làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của họ. Ông H. và một người liên quan trong vụ này không phải là người đưa tài sản ra bán đấu giá, không phải là người mua được tài sản bán đấu giá. Vì vậy, hai người này không có quyền khởi kiện yêu cầu tòa án giải quyết hủy bỏ kết quả bán đấu giá theo biên bản bán đấu giá thành và theo hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản giữa Chi cục THADS thị xã Tân Châu và Trung tâm Bán đấu giá tỉnh An Giang.
Lẽ ra phải trả lại đơn kiện Theo TAND tỉnh, lẽ ra khi nhận đơn khởi kiện, tòa án cấp sơ thẩm phải giải thích và trả lại đơn khởi kiện cho đương sự theo quy định tại điểm a, đ khoản 1 Điều 192 BLTTDS. Tòa sơ thẩm thụ lý và đưa ra xét xử và tuyên không chấp nhận yêu cầu của ông H. và người liên quan là không đúng. Từ đó tòa phúc thẩm tuyên hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ giải quyết vụ án. |