Phạt nguội: Coi chừng ‘quýt’ làm cam chịu

Theo ghi nhận của nhiều công an tỉnh, thành, các xe vi phạm luật giao thông bị camera ghi hình thường phạm các lỗi như dừng, đậu ở nơi cấm; chạy quá tốc độ; sai làn đường… Thực tế cho thấy bên cạnh nhiều trường hợp bị CSGT phạt đúng lỗi, đúng người thì cũng có không ít trường hợp bị phạt oan uổng.

Không phạm lỗi vẫn phải chịu phạt

Phản ánh đến Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Văn Sơn (Ba Đình, Hà Nội) cho biết ông rất bất ngờ khi đi đăng kiểm xe thì bị từ chối với lý do “chưa nộp phạt”. Ông Sơn kể: Ông mới mua một ô tô từ một người bạn cách đây hai tháng và chưa làm thủ tục sang tên. Khi mang xe đi đăng kiểm, ông mới biết xe này có liên quan đến một vi phạm giao thông ở TP.HCM cách đây một năm và chủ xe chưa nộp phạt. “Dù người vi phạm là chủ trước chứ không phải tôi nhưng giờ theo thông báo dính đến chủ cũ, tôi phải liên hệ với Phòng CSGT Công an TP.HCM để giải quyết vụ việc” - ông Sơn than thở.

Ông Bùi Văn Hưng (Thanh Xuân, Hà Nội), chủ một cơ sở cho thuê xe tự lái, cũng gặp tình trạng “quýt làm cam chịu”. Ông Hưng có bảy đầu xe cho thuê thường xuyên. Vào đợt cao điểm, có lần ông nhận cùng lúc tới ba thông báo vi phạm của CSGT mà thực ra người vi phạm là khách thuê chứ không phải ông.

“Khách thuê xong rồi trả xe, một thời gian sau mới có thông báo phạt nguội, tôi lại phải lên làm việc với công an rồi liên hệ với khách. Có khách chịu hợp tác nhưng có nhiều khách nhất định không chịu đóng phạt khiến tôi mất nhiều thời gian, công sức, thậm chí là phải móc tiền túi ra nộp phạt cho lỗi không do mình gây ra” - ông Hưng chua chát.

Ở các địa phương khác, nhiều chủ xe cũng than phiền: CSGT gửi giấy báo trễ quá hoặc không gửi cho họ mà chuyển thẳng đến đơn vị đăng kiểm làm họ ngỡ ngàng vì không biết trước đó khá lâu xe mắc lỗi và đã bị ghi hình. Đã có nhiều trường hợp phải bị động hoàn tất việc đóng phạt cho qua truông đăng kiểm, trong đó nhiều chủ xe đã bấm bụng đóng phạt theo quyết định xử phạt ghi tên chủ xe là… người vi phạm mặc dù người chạy bậy là người mượn, thuê xe!

Đăng kiểm: Thực hiện theo biển số xe

Ông Đặng Trần Khanh, Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 2903V, cho biết trung tâm thực hiện việc kiểm định xe căn cứ vào biển số xe chứ không dựa vào thông tin chủ xe. Vì vậy, khi nhập biển số xe, nếu phát hiện xe đó vi phạm giao thông mà chưa đóng phạt thì nhân viên sẽ từ chối kiểm định. “Có những trường hợp xe chuyển qua ba đến bốn đời chủ nhưng không sang tên, đến lúc người chủ hiện tại đi đăng kiểm mới tá hỏa xe đó từng nhiều lần vi phạm giao thông mà không nộp phạt. Đây là điều mà mọi người nên lưu ý sang tên ngay sau khi mua xe để tránh các rắc rối phát sinh. Để đăng kiểm được, chúng tôi đã hướng dẫn chủ xe mới đến làm việc với công an” - ông Khanh nêu ý kiến.

Giải thích thêm về việc “không đăng kiểm các xe chưa nộp phạt vi phạm giao thông”, ông Ngô Hồng Hệ, Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới, Cục Đăng kiểm Việt Nam, cho biết thêm: “Từ năm 2006, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã xây dựng phần mềm cảnh báo phương tiện (vi phạm giao thông, sắp hết niên hạn…). Sau này, khi nhận được đề nghị của các cơ quan công an, Cục đã cập nhật cảnh báo các phương tiện vi phạm. Khi nào phạt nguội xong thì công an sẽ gửi thông tin xử phạt để Cục gỡ cảnh báo. Có điều công an thường gom thông tin xử phạt nguội khoảng một tháng mới gửi về gây khó cho công tác đăng kiểm. Bởi lẽ muốn gỡ cảnh báo thì Cục phải nhận được thông báo từ công an hoặc chứng từ xử lý vi phạm. Do nhiều người không hiểu việc này, công an lại gửi thông báo trễ... nên đôi lúc xảy ra tranh cãi với nhân viên đăng kiểm”.

Công an: Mỗi nơi một kiểu

Nếu Hà Nội, Cần Thơ, Đà Nẵng… yêu cầu cơ quan đăng kiểm phối hợp bằng cách dừng đăng kiểm để “cưỡng bức” chủ xe thực hiện việc đóng phạt thì TP.HCM hiện không làm như vậy. Ngoài ra, cách xử phạt cụ thể của các địa phương cũng khác nhau.

Ông Lâm Đồng Hương, Phó Trưởng phòng CSGT đường bộ (PC67) Công an TP Cần Thơ, cho biết: “Việc đề nghị đơn vị đăng kiểm dừng đăng kiểm các xe chưa nộp phạt vi phạm giao thông được CSGT thực hiện theo Điều 4 Thông tư 70/2015 của Bộ GTVT. Cụ thể, sau 3-4 ngày từ khi ghi hình được xe vi phạm, PC67 sẽ gửi thông báo cho chủ xe qua đường bưu điện để họ đến phòng giải quyết việc vi phạm. Nếu sau khoảng 20 ngày từ khi gửi thông báo lần thứ nhất mà chủ phương tiện không đến thì PC67 sẽ gửi thông báo lần thứ hai. Nếu chủ phương tiện vẫn cố tình không đến thì PC67 sẽ gửi văn bản yêu cầu đơn vị đăng kiểm có biện pháp ngăn chặn, không cho đăng kiểm”.

Cũng theo ông Hương, khi đến làm việc theo thông báo vi phạm, chủ xe sẽ được xem hình ảnh vi phạm từ camera giám sát. Nếu chủ xe thừa nhận mình là người vi phạm thì công an sẽ lập biên bản vi phạm và ra quyết định xử phạt chủ xe. Trường hợp người chủ cho thuê, cho mượn xe chứng minh được người thuê, mượn xe trực tiếp thực hiện hành vi vi phạm thì CSGT sẽ mời người thuê, mượn xe đó đến làm việc. Sau đó, CSGT sẽ lập biên bản và ra quyết định xử phạt người thuê, mượn xe đó. “CSGT Cần Thơ không giải quyết cho chủ phương tiện đóng phạt thay người vi phạm vì biên bản vi phạm chỉ lập đối với người vi phạm” - ông Hương khẳng định.

PC67 TP.HCM cũng quả quyết là luôn phạt đúng quy định và không có chuyện phạt sai đối tượng. Lãnh đạo phòng này cho hay: “CSGT TP.HCM sẽ ra quyết định xử phạt đúng đối tượng căn cứ vào trách nhiệm của chủ phương tiện trong việc xác định người điều khiển xe vi phạm trước đó”. Cũng theo lãnh đạo phòng, có nhiều lý do khiến việc chuyển thông báo vi phạm đến tay chủ phương tiện còn chậm hoặc không thể chuyển được. Hoặc chủ phương tiện mua bán không sang tên đổi chủ; hoặc chủ phương tiện thường xuyên thay đổi chỗ ở; hay họ đang thụ án, đang thi hành nghĩa vụ quân sự, xuất cảnh…

“Thời gian hoàn thiện một hồ sơ vi phạm và chuyển đến công an phường, xã, thị trấn để chuyển đến chủ xe là 10 ngày làm việc. Như vậy, việc chủ xe nhận được thông báo vi phạm nhanh hay chậm còn tùy thuộc vào công an cấp phường. Tới đây, để rút ngắn thời gian, phòng sẽ xem xét để chuyển thông báo vi phạm cho chủ phương tiện thông qua bưu điện có chuyển hoàn” - lãnh đạo PC67 TP.HCM nêu thông tin.

Trong khi đó, theo ông Hoàng Tiến Sỹ, Phó Trưởng phòng CSGT đường bộ TP Đà Nẵng, địa phương này đồng ý thu tiền phạt do chủ xe nộp cho nhiều trường hợp.

“Về nguyên tắc, CSGT chỉ được xử phạt đối với người trực tiếp điều khiển xe tham gia giao thông. Tuy nhiên, hệ thống giám sát chỉ ghi lại biển số xe, ngày giờ xe vi phạm, lỗi vi phạm chứ không xác định được người trực tiếp điều khiển xe. Nếu chủ phương tiện không phải là người vi phạm thì họ phải chứng minh được vào thời điểm đó ai là người điều khiển xe; mối quan hệ giữa họ với người điều khiển xe như thế nào (thông qua giấy tờ, hồ sơ giữa người cho thuê và người thuê). Sau đó, chủ xe phải có trách nhiệm phối hợp, hỗ trợ công an mời người vi phạm đến cơ quan công an để xử lý. Còn nếu không, chủ xe phải chịu phạt” - ông Sỹ nêu ý kiến.