Hãng thông tấn Yonhap (Hàn Quốc) đưa tin Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper hôm 16-9 đã nhắc lại sự cần thiết phải xây dựng một liên minh an ninh ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, đồng thời nhấn mạnh Mỹ phải tập trung nhiều hơn vào hợp tác đa phương hơn là liên minh song phương.
Phát biểu tại cuộc hội thảo do Tập đoàn RAND (Mỹ) tổ chức ngày 16-9, ông Esper cho biết các liên minh song phương của Mỹ với các quốc gia ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tạo ra một tài sản có giá trị, không mất nhiều chi phí để ngăn chặn xung đột với Trung Quốc hoặc Nga.
“Tôi nghĩ một trong những lợi thế lớn nhất mà chúng ta có khiến các quốc gia như Nga và Trung Quốc phải trả giá là mạng lưới liên minh và đối tác mạnh mẽ. Họ gần như không có và chúng ta thì có rất nhiều” - ông Esper nói.
“Khi phải nghĩ về một cuộc xung đột tiềm tàng với Mỹ, Trung Quốc không thể chỉ nghĩ về Mỹ. Trung Quốc phải nghĩ về Mỹ và Nhật Bản cùng với Úc và Hàn Quốc, Singapore hay với bất cứ quốc giao nào khác” - ông Esper nhấn mạnh.
Ông Esper khẳng định Mỹ nên rời khỏi các liên minh song phương và tập hợp các đồng minh của mình lại với nhau để tạo thành một liên minh đa phương tập thể.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper và Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc hồi tháng 2. Ảnh: YONHAP
“Có quá nhiều quan hệ song phương, quá nhiều Mỹ-Úc, quá nhiều. Tôi không nên nói quá nhiều, nhưng Mỹ đã có những mối quan hệ song phương rất tốt: Mỹ-Nhật, Mỹ-Hàn, Mỹ. - Úc, v.v” – ông Esper nói. "Chúng ta cần bắt đầu với một tập hợp nhiều quốc gia".
Bộ trưởng Esper cũng cho biết Mỹ sẽ tiếp tục thúc đẩy và mở rộng nhóm "Bộ tứ kim cương" (QUAD) gồm Mỹ, Úc, Nhật Bản, Ấn Độ.
"Tôi nghĩ rằng chúng ta có thể đa phương hóa hơn nữa các mối quan hệ trong nhóm QUAD. Chúng ta càng đi theo hướng đó. Chúng ta càng mạnh" - ông cho biết, đồng thời coi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) là một ví dụ điển hình về an ninh tập thể và hợp tác giữa các đồng minh và đối tác.
Ngày 20-3, nhóm QUAD đã mời thêm ba quốc gia khác gồm Việt Nam, Hàn Quốc và New Zealand cùng thảo luận, nhóm mới này được tờ India Times gọi là "Bộ tứ mở rộng" (QUAD Plus).
Nhận xét của ông Esper được đưa ra sau một loạt động thái gần đây của các quan chức Mỹ liên quan lập trường của Mỹ tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Ngày 9-9, tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 10, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nhấn mạnh sự hiện diện của Mỹ ở Đông Nam Á nhằm một mục tiêu duy nhất là bảo vệ các giá trị tự do, rộng mở, minh bạch và thượng tôn luật pháp quốc tế theo chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Trước đó, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ Stephen Biegun ngày 1-9 đã nhấn mạnh sự cần thiết phải xây dựng một cấu trúc tập thể giống NATO ở Ấn Độ Dương -Thái Bình Dương. Theo đó, mục tiêu của chính phủ Mỹ là tập hợp cùng các nước trong khu vực ngăn chặn "thách thức tiềm tàng từ Trung Quốc".