Theo hãng tin AFP, Trung Quốc là một trong những quốc gia cuối cùng còn lại ủng hộ cách tiếp cận zero COVID-19 đối với đại dịch. Tuy nhiên, sau hai năm hoàn toàn đóng cửa biên giới, triển khai xét nghiệm đại trà, phong tỏa và cách ly, chiến lược này đối mặt thách thức lớn hơn bao giờ hết khi số ca nhiễm gia tăng trên khắp đất nước.
Với việc phong tỏa nhiều nơi, liệu cách tiếp cận zero COVID-19 của Bắc Kinh có thể đối phó được biến thể Omicron?
Zero COVID-19 là gì?
Về cơ bản, Trung Quốc đã tự đóng cửa với thế giới vào tháng 3-2020 để kiềm chế sự bùng phát dựa trên hai yếu tố là: phong tỏa nghiêm ngặt và xét nghiệm hàng loạt ngay lập tức.
Người dân ở Trung Quốc được yêu cầu không rời khỏi nhà hoặc buộc phải ở các khu vực các ly nếu được coi là những người có nguy cơ lây nhiễm cao. Người dân được yêu cầu tải các ứng dụng giúp truy vết tiếp xúc nhằm mục đích phát hiện ra đối tượng tiếp xúc gần với nguồn lây và cách ly kịp thời. Ngoài ra, các cửa hàng, trường học, địa điểm du lịch, khối văn phòng và trung tâm mua sắm cũng sẽ bị phong tỏa chặt chẽ.
Nhân viên y tế Trung Quốc xét nghiệm COVID-19 cho người dân. Ảnh: AFP
Các quan chức địa phương sẽ bị cách chức hoặc truy tố trên các phương tiện truyền thông nhà nước nếu như khu vực họ quản lý bùng phát dịch bệnh. Điều đó thúc đẩy chính quyền địa hành động nhanh chóng và mạnh mẽ khi phát hiện ra bất kỳ cụm lây nhiễm nào. Vào ngày 13-3, TP Thâm Quyến nước này cũng đã bị phong tỏa vì số ca nhiễm tăng vọt.
Bắc Kinh cũng hạn chế các chuyến bay quốc tế, bất kỳ du khách nào nhập cảnh phải trải qua quá trình kiểm dịch nghiêm ngặt kéo dài hàng tuần. Chính phủ cho biết họ sẽ không gia hạn hộ chiếu Trung Quốc hết hạn trừ khi người sở hữu có lý do chính đáng.
Tại sao Trung Quốc lại tiếp tục thực hiện chiến lược này?
Tổng số ca nhiễm của Trung Quốc kể từ khi bắt đầu đại dịch - chỉ hơn 115.000 - chỉ là một phần nhỏ so với những con số được ghi nhận ở những nơi khác. Số ca tử vong vì COVID-19 ở quốc gia này cũng nằm ở mức dưới 5.000 người.
Mặc dù các báo cáo về số ca nhiễm từ vụ bùng dịch ban đầu ở Vũ Hán vào đầu năm 2020 được cho là chưa đầy đủ, song cuộc sống người dân địa phương phần lớn đã trở lại bình thường.
Trả giá đắt
Theo AFP, triển khai chiến lược zero COVID-19 đồng nghĩa với việc phải trả một cái giá khá đắt về cả về con người và kinh tế.
Chiến lược này đã gây ra sự gián đoạn cho nền kinh tế, đặc biệt là ở các thành phố cảng và các khu vực biên giới - nơi gần như phong tỏa liên tục. Các nhà phân tích cho rằng việc các nhà máy và doanh nghiệp đóng cửa liên tục đã khiến nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại.
Zero COVID-19 cũng đã có một tác động nghiêm trọng đến cuộc sống bình thường của người dân. Nhiều người đã đã phàn nàn về khả năng tiếp cận thực phẩm, nguồn cung và điều trị y tế kém. Hơn nữa, các quy định chống dịch và hạn chế di chuyển nghiêm ngặt cũng đã khiến nhiều lao động nhập cư không thể đoàn tụ với gia đình.
Nên tiếp tục?
Trong tháng này, một nhà khoa học hàng đầu của Trung Quốc cho biết nước này nên hướng tới mục tiêu cùng sống chung với đại dịch. Trong khi đó, chính phủ lần đầu tiên tuyên bố cho phép người dân tự xét nghiệm tại nhà. Theo đó, người dân có thể mua kit xét nghiệm thông qua hình thức trực tuyến hoặc mua trực tiếp tại các hiệu thuốc nơi mình sinh sống.
Tuy nhiên, có những lo ngại về năng lực của hệ thống y tế của đất nước và hiệu quả của vaccine trong nước nếu chính phủ nới lỏng hạn chế.
Các nhà nghiên cứu của ĐH Bắc Kinh đã cảnh báo rằng Trung Quốc có thể hứng chịu một "đợt bùng phát khổng lồ" và đợt bùng phát này có thể gây áp lực lớn đến hệ thống y tế quốc gia nếu các biện pháp hạn chế được nới lỏng ở mức tương tự như ở Mỹ và châu Âu.
