Theo tờ South China Morning Post ngày 1-8, nhiều khả năng Mỹ sẽ tiếp tục mối quan hệ chặt chẽ với Đài Loan khi Washington ngầm thể hiện sự ủng hộ quá trình độc lập của hòn đảo tự trị này trong các cuộc đàm phán cấp cao với Trung Quốc.
Trong các cuộc gặp với Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tạ Phong và Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị tại Thiên Tân ngày 26-7, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman đã tỏ ra không thỏa hiệp đối với các vấn đề nhạy cảm như Đài Loan.
Bà bày tỏ bất bình về các vấn đề Tân Cương và Hong Kong, cũng như "các hành động gây hấn" của Bắc Kinh ở eo biển Đài Loan, Biển Đông và biển Hoa Đông.
Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman. Ảnh: GETTY IMAGES
Đài Bắc sau đó cảm ơn Washington vì đã nêu quan ngại về Đài Loan trong cuộc hội đàm. Người phát ngôn cơ quan ngoại giao Joanne Ou cho biết Đài Loan và Mỹ đã liên lạc chặt chẽ về chuyến thăm của bà Sherman.
Theo ông Lu Yeh-chung, giáo sư về ngoại giao tại Đại học Chengchi ở Đài Bắc, các cuộc họp ở Thiên Tân cho thấy hòn đảo này vẫn đang có sự hỗ trợ vững chắc của Washington.
"Theo những gì được báo cáo, các cuộc đàm phán phản ánh thực tế rằng quan hệ của chúng Đài Loan với Mỹ vẫn bền chặt dưới thời chính quyền Tổng thống Joe Biden" - ông Lu nói.
Các quan chức Mỹ đã mô tả quan hệ với Đài Bắc là "tảng đá vững chắc". Ông Biden đã tiếp tục cách tiếp cận của người tiền nhiệm Donald Trump là hợp tác với hòn đảo này để đối phó Bắc Kinh - bao gồm cả việc cho phép các cuộc gặp và trao đổi giữa các quan chức cấp cao và thông qua việc bán vũ khí cho Đài Loan.
Tuy nhiên, ông Lu lưu ý rằng Mỹ trong quá khứ đã từng thay đổi lập trường để bảo vệ lợi ích của họ.
Ông Lu nói thêm rằng Đài Loan là một "tác nhân nhỏ" trong chính sách đối ngoại của Mỹ và ông Biden dường như đang có cách tiếp cận kiềm chế hơn ông Trump. Vì thể, không rõ liệu Washington có bảo vệ hòn đảo này trong trường hợp bị Trung Quốc tấn công hay không.
Trong khi đó, ông Li Da-jung, giáo sư quan hệ quốc tế và nghiên cứu chiến lược tại Đại học Tamkang ở Đài Bắc lưu ý rằng trước chuyến thăm của bà Sherman, Mỹ đã nói rằng họ sẽ không vượt qua ranh giới đỏ của Bắc Kinh bằng cách ủng hộ Đài Loan độc lập.
"Mặc dù sự hỗ trợ của Mỹ đối với Đài Loan dường như là vững chắc, nhưng không có 'tờ séc trắng' nào ở đây cả" - ông nói Li nói, ngụ ý Mỹ sẽ không giúp hòn đảo một cách "không giới hạn".
Đầu tháng này, điều phối viên Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Nhà Trắng - ông Kurt Campbell cho biết quan hệ Mỹ - Đài Loan là một "sự cân bằng nguy hiểm" giữa việc ủng hộ vai trò của Đài Bắc trên trường quốc tế và việc tránh đối đầu quân sự với Bắc Kinh.
Phát biểu tại một sự kiện trực tuyến do Viện Chính sách Xã hội Châu Á tổ chức, ông cho biết Mỹ ủng hộ "mối quan hệ không chính thức" mạnh mẽ với Đài Loan nhưng "chúng tôi không ủng hộ Đài Loan độc lập" vì chính quyền ông Biden hoàn toàn nhận thức được "sự nhạy cảm" của vấn đề.
Từ động thái trên, chuyên gia Li cho biết khả năng Mỹ tìm kiếm xung đột với Trung Quốc là bằng không và chuyến thăm của bà Sherman sẽ mở đường cho các cuộc đàm phán cấp cao hơn giữa hai cường quốc.
