Theo báo South China Morning Post (SCMP), ngày 26-11 Bộ Ngoại giao Mỹ đã ra tuyên bố về tình hình Hong Kong.
“Mỹ tin rằng sự tự trị của Hong Kong, sự tôn trọng quy định luật pháp của Hong Kong và cam kết của Hong Kong trong bảo vệ tự do dân sự là yếu tố chủ chốt để giữ gìn vị thế đặc biệt của Hong Kong theo luật Mỹ, cũng như để thực hiện thành công chính sách "một quốc gia, hai chế độ", bảo đảm tương lai ổn định và thịnh vượng của Hong Kong” – theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ.
Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ yêu cầu Trung Quốc tôn trọng tuyên bố chung mà Trung Quốc đã ký với Anh vào thời điểm Hong Kong được trao trả về cho Trung Quốc, bảo đảm quyền tự trị của Hong Kong.
Trong cuộc họp báo cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo bày tỏ sự ủng hộ với người dân Hong Kong và với kết quả “cuộc bầu cử địa phương tự do, công bằng và hòa bình”.
“Chúng tôi chúc mừng người dân Hong Kong. Mỹ tiếp tục ủng hộ các giá trị dân chủ, sự tự do cơ bản ở Hong Kong được bảo đảm trong khung chính sách “một đất nước, hai chế độ”, cũng như ủng hộ khát vọng của người dân Hong Kong”, ông Pompeo nói.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo trong cuộc họp báo ngày 26-11. Ảnh: GETTY IMAGES
Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ chưa bình luận về tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ và của phát ngôn của Ngoại trưởng Pompeo về tình hình Hong Kong.
Bộ Ngoại giao Mỹ và cả Ngoại trưởng Pompeo không bình luận về việc Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Terry Branstad bị triệu tập về tiến trình thông qua dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hong Kong tại Mỹ.
Theo SCMP, trong lần bị triệu tập đến Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 25-11, Đại sứ Mỹ Terry Branstad đã có thái độ cứng rắn với các quan chức Trung Quốc. Ông Branstad tuyên bố Mỹ lo ngại nghiêm trọng về tình hình Hong Kong và bác bỏ mọi hình thức đe dọa với Hong Kong. Ông Branstad cũng đề cập đến cuộc bầu cử địa phương Hong Kong cuối tuần rồi với số người đi bầu cao kỷ lục và với chiến thắng càn quét dành cho bộ phận ứng viên ủng hộ dân chủ.
Dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hong Kong – tâm điểm phản đối của Trung Quốc với Mỹ - tuần rồi đã được lưỡng viện Quốc hội Mỹ thông qua và đang chờ Tổng thống Mỹ Donald Trump ký ban hành thành luật.
Dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hong Kong yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ hằng năm ra báo cáo đánh giá mức độ tự trị của Hong Kong để cân nhắc xem có tiếp tục duy trì áp dụng quy chế thương mại đặc biệt với TP này hay không. Quy chế này giúp Hong Kong tránh khỏi các chính sách thương mại cứng rắn mà Mỹ áp dụng với Trung Quốc đại lục, như đánh thuế hàng nhập khẩu.