Việc dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp đã gây ra mối đe dọa thực sự cho sự nghiệp chính trị của đương kim Tổng thống Mỹ Donald Trump, hãng tin Reuters ngày 12-3 nhận định.
Cuộc đua vào Nhà Trắng lần thứ hai của ông Trump chỉ vừa thực sự khởi sắc trở lại sau khi phiên tòa luận tội ở Thượng viện vào tháng trước kết thúc với kết quả Tổng thống Trump vô tội.
Theo Reuters, việc phiên tòa luận tội kết thúc và một nền kinh tế Mỹ vững mạnh là nền tảng quan trọng để ông Trump giành chiến thắng trong cuộc đua trong nội bộ đảng Cộng hòa.
Tuy nhiên, thị trường chứng khoán Mỹ đã trở thành "thị trường gấu" - tức giai đoạn thị trường lao dốc - chỉ một ngày sau khi ông Trump ban hành lệnh cấm đi lại đối với người dân châu Âu trong vòng 30 ngày.
Ứng cử viên tổng thống - cựu Phó Tổng thống Joe Biden. Ảnh: NBC NEWS
Các nghị sĩ đảng Cộng hòa lo ngại các phản ứng của Nhà Trắng và tác động kinh tế của dịch bệnh sẽ gây hại cho triển vọng tái đắc cử của ông Trump. Một số đảng viên khác cho rằng các biện pháp của Tổng thống Trump là chưa đủ và quá chậm trễ để có thể giảm thiểu nguy cơ dịch bệnh.
Ông Biden chỉ trích cách ông Trump chống dịch
Hai tuần trước, các đảng viên ôn hòa của đảng Dân chủ đã thống nhất ủng hộ cựu Phó Tổng thống Joe Biden thay vì ứng viên theo đường lối tự do Bernie Sanders. Họ tin rằng ông Biden sẽ có được sự ủng hộ trong toàn đảng Dân chủ và một bộ phận đảng viên Cộng hòa ôn hòa.
Ông Biden cũng nhanh chóng nắm bắt cơ hội bằng một bài phát biểu về dịch COVID-19 trong ngày 12-3. Ông chỉ trích các biện pháp xử lý khủng hoảng của đương kim tổng thống và cố gắng mô tả mình là một người kiên định và có kinh nghiệm trong việc đối mặt với các vấn đề y tế khẩn cấp.
"Virus lần này đã làm lộ ra những thiếu sót nghiêm trọng của chính quyền hiện tại" - ông Biden phát biểu tại bang Delaware. Ông cho rằng đương kim tổng thống đang đối mặt với nỗi sợ và sự thiếu niềm tin của dân chúng.
Nhắc lại việc ông Trump gọi virus gây dịch COVID-19 là một "virus nước ngoài", ông Biden coi đó là một phát biểu "bài ngoại", đồng thời nhấn mạnh virus sẽ lây lan bất kể người nhiễm bệnh có thuộc chủng tộc nào, giới tính nào và sống ở bất kỳ vùng nào.
Ông Biden đưa ra kế hoạch ứng phó với đại dịch bằng các biện pháp như cho phép người lao động nghỉ bệnh có lương và tiến hành xét nghiệm miễn phí rộng rãi. Ông cho rằng con số vài nghìn người được xét nghiệm lúc này là không đủ và mục tiêu của ông là tiến hành hàng triệu lượt xét nghiệm.
Ông Sanders cũng lên tiếng chỉ trích
Ứng cử viên Bernie Sanders, người đang yếu thế hơn trong cuộc đua trở thành đại diện đảng Dân chủ ra tranh cử tổng thống Mỹ năm 2020, cũng lên tiếng chỉ trích các quyết định của ông Trump.
Ông Sanders kêu gọi các cơ quan chính phủ có các hành động mạnh mẽ hơn để ngăn chặn sự lây lan của virus. Tương tự ông Biden, ông Sanders cũng nhắc đến biện pháp nghỉ phép có lương cho người bệnh, cùng với đề nghị chi trả bảo hiểm thất nghiệp.
"Trong cuộc khủng hoảng, chúng ta phải đảm bảo sự chăm sóc cho những cộng đồng dễ bị tổn thương nhất trước các tác động kinh tế và y tế", ông Sanders phát biểu tại bang Vermont.
Ông Bernie Sanders. Ảnh: JACOBIN
Một số đảng viên Cộng hòa đã lung lay
Chiến lược gia Mike DuHaime - một thành viên đảng Cộng hòa - thuộc công ty dịch vụ chiến lược Mercury cho rằng "sự xem thường và chính trị hóa dịch bệnh ở thời điểm ban đầu đã gây tổn hại đến uy tín" của Tổng thống Trump.
Ông DuHaime cho rằng "lợi thế lớn nhất của ông Trump là nền kinh tế. Nếu thị trường chứng khoán tiếp tục lao dốc và người dân thực sự chịu thiệt hại về mặt tài chính, những điều này sẽ gây hại cho tổng thống về mặt chính trị".
Một quan chức thuộc đảng Cộng hòa nói với Reuters rằng ông "đang thích ông Biden hơn là ông Trump".
Người này cho rằng "cách đây một tháng, ông Trump mong chờ vào ông Sanders (sẽ trở thành đại diện của đảng Dân chủ - PV), nền kinh tế vững mạnh và sự ủng hộ tăng lên sau phiên tòa luận tội". Tuy nhiên, hai yếu tố đầu tiên đang bị đe dọa nghiêm trọng.
Vẫn có những người ủng hộ ông Trump
Một chiến lược gia khác của đảng Cộng hòa khẳng định chắc chắn dịch bệnh sẽ ảnh hưởng đến con đường chính trị của ông Trump, nhưng tác động dài hạn của nó vẫn chưa thể đánh giá được.
Ông Jim Worthington - một người ủng hộ và quyên góp cho chiến dịch tranh cử của ông Trump - cho rằng đương kim tổng thống đã hành động nghiêm túc và chuẩn bị trước các tình huống để phản ứng và "truyền thông thực sự đang phóng đại" những ý kiến chỉ trích ông Trump.
Ông Worthington nói: "Nếu bạn thích ông Trump, bạn sẽ nghĩ tất cả những gì ông ấy đều đúng đắn, như chuyện hạn chế đi lại với Trung Quốc. Nếu bạn là một đảng viên Dân chủ, bạn sẽ nghĩ ngược lại".
Một khảo sát do chuyên trang khảo sát trực tuyến Ipsos thực hiện ngày 9 và ngày 10-3 cho thấy vẫn có 40% người ủng hộ ông Trump và 55% câu trả lời là không ủng hộ ông. Tỉ lệ ngày không khác so với kết quả các cuộc khảo sát tương tự vào năm ngoái.
Dịch bệnh tác động chung đến cả 3 ứng cử viên
Dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp ở Mỹ và trên toàn cầu đã ảnh hưởng không ít đến các kế hoạch tranh cử của tất cả các ứng cử viên. Trong tuần này, các ứng cử viên đồng loạt đưa ra các thông báo mới về chiến dịch tranh cử của mình sau khi ngành y tế yêu cầu hạn chế tập trung đông người.
Ngày 11-3, ông Biden tuyên bố chuyển các sự kiện tranh cử tại bang Florida và bang Illinois thành các hoạt động trực tuyến. Đội ngũ tranh cử của ông được phép làm việc ở nhà từ ngày 14-3.
Tương tự, đội ngũ tranh cử của ông Sanders ngày 12-3 cũng thông báo cho phép nhân viên làm việc tại nhà. Theo đó, họ sẽ tiếp cận các cử tri thông qua các hoạt động trực tuyến thay vì các sự kiện tập trung đông người.
Trước đó, cuộc tranh luận của hai ứng viên đảng Dân chủ này đã được chuyển từ bang Arizona sang bang Washington. Thay vì có người xem trực tiếp, chương trình sẽ được phát sóng từ một hội trường không có khán giả.
Trong tối 12-3, đội ngũ tranh cử của ông Trump cũng thông báo tương tự. "Sự an toàn, an ninh và sức khỏe của người dân Mỹ là ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Trump lúc này", tuyên bố của nhóm tranh cử này nêu rõ.
Tính đến tối ngày 13-3, Mỹ đã phát hiện gần 1.650 ca nhiễm COVID-19 và có 41 người đã tử vong, theo báo South China Morning Post.
