Ngày 11-12, trao đổi với PLO, ông Cao Thanh Thương, Giám đốc Sở NN&MT tỉnh Gia Lai, cho biết tại Kỳ họp thứ 5, HĐND tỉnh Gia Lai nhiệm kỳ 2021-2026, cử tri đã có nhiều kiến nghị về việc hỗ trợ cho nông dân trồng mai bị thiệt hại do bão lũ.
Vấn đề này, Sở đã tiếp thu ý kiến và sẽ có đề xuất, kiến nghị UBND tỉnh và Bộ NN&MT xem xét, đưa vào danh mục hỗ trợ.
Hiện nay, cây mai chưa có trong danh mục hỗ trợ theo Nghị định số 09/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định về chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch hại thực vật.
Thủ phủ mai Gia Lai lo mất Tết
Sau một tháng bão lũ đi qua, thủ phủ trồng mai Tết ở các phường An Nhơn Bắc, An Nhơn Đông của tỉnh Gia Lai tiêu điều, xơ xác. Chưa đến hẹn “Tết đến Xuân về”, những chậu hoa mai siêu vẹo sau bão lũ đã bắt đầu trổ hoa.
Nhìn những chậu mai vàng đang ra hoa, ông Trần Ngọc Tuấn (tổ dân phố Thái Xuân, phường An Nhơn Bắc) lắc đầu ngao ngán: “Nhìn mai nở mà bà con trồng mai có ai vui nỗi đâu. Sau bão lũ, cây mai bị trụi lá, nắng mưa thất thường khiến hoa trổ bông sớm gần hai tháng. Vùng trồng mai nơi đây đều có tình cảnh như nhau, có đến 80% chậu mai Tết bị thiệt hại”.
Theo ông Tuấn, năm nay bão lũ quá khủng khiếp, người dân không lường hết được. Gia đình ông chỉ kịp đưa vào chậu mai lớn, có giá trị cao vào nhà chằng chống mới tránh được thiệt hại. Toàn vườn, có đến gần 2.000 chậu bị bão lũ làm cho tan nát.
“Bà con trồng mai năm nay lỗ nặng. Dự kiến ban đầu, Tết này bán được khoảng 500 triệu đồng, nhưng nay mong bán được tầm 50 triệu đồng lấy tiền làm chi phí là đã mừng. Trong khi công cán bỏ ra đến nay đã 220 triệu đồng”, ông Tuấn nói.
Theo ông Tuấn cũng như nhiều bà con trồng mai, mong muốn sớm được Nhà nước hỗ trợ phần nào thiệt hại và tạo điều kiện cho vay vốn lãi suất thấp để đầu tư, tái sản xuất.
Ông Trương Hồng Vinh (61 tuổi, ngụ thôn Nhơn Thịnh, phường An Nhơn Bắc), cho biết gia đình có hơn 3.000 chậu mai từ 2 đến 8 tuổi. Sau bão lũ, gia đình ông chỉ kịp cứu vài trăm chậu kịp bán Tết.
"Mọi năm, mùa này thương lái vào tận vườn đặt hàng Tết, bao giá khoảng 700 triệu đồng, nhưng năm nay hoa nở sớm coi như thất thu. Bão lũ, kết hợp nắng mưa thất thường nên mai nở sớm hơn mọi năm", ông Vinh nói.
Hộ anh Nguyễn Ngọc Hoàng Đức (có vườn mai 10.000 chậu tại cánh đồng Trung Lý, phường An Nhơn Bắc) cũng bị thiệt hại nặng nề. Sau bão, nhiều cây bị khô lá, trong khi nắng nóng và tình trạng mất điện khiến việc tưới nước gặp khó khăn nên cây mai bung hoa sớm.
Tương tự, làng mai vàng nổi tiếng ở Háo Đức (tổ dân phố Háo Đức, phường An Nhơn Đông) nay tiêu điều, người trồng mai đang đối diện với mùa vụ trắng tay.
Loay hoay chăm vườn mai đang siêu vẹo, ông Lê Văn Điều (tổ dân phố Háo Đức) buồn bã nói: “Hơn 2.000 chậu mai của tui không có chậu nào có khả năng bán được nữa. Sau gần một năm đầu tư, đến gần Tết- mùa thu hoạch thì xảy ra thiên tai, thiệt hại không còn gì nữa”.
Theo ông Điều, vườn mai của ông bị ngâm nước nhiều ngày liền khiến nụ rụng hết, nhiều cây bị ngâm nước quá lâu nên bị chết. Xác định thiệt hại nhưng gia đình ông vẫn cố gắng chăm, tưới nước cho vườn cây để chuẩn bị cho năm sau.
Cây mai không nằm trong danh mục hỗ trợ
Theo ông Phan Long Hùng, Phó Chủ tịch UBND phường An Nhơn Đông: Sau bão lũ, các vườn mai trên địa bàn đều tả tơi, mai nở sớm nên người dân không thể bán vào vụ Tết. Sự việc đã ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân.
Tại phường An Nhơn Bắc, chính quyền địa phương đã thống kê con số thiệt hại nặng nề. Ông Nguyễn Anh Dũng, Chủ tịch UBND phường An Nhơn Bắc, cho biết toàn phường có hơn 120.000 chậu mai bị ảnh hưởng do bão lũ, thiệt hại gần 84 tỉ đồng.
“Sau bão số 13 cây mai rụng lá, tiếp đó gặp giai đoạn mất điện nhiều ngày liền khiến cây bị khô. Trong khi bà con chưa khắc phục xong lại gặp cảnh lũ ngập kéo dài khiến cây mai bị nở hoa, rụng nụ”, ông Dũng nói.
Theo ông Dũng, các làng hoa mai ở địa phương hàng năm có đóng góp rất lớn vào kinh tế chung của địa phương. Hiện nay, cây mai bị thiên tai đã tác động, ảnh hưởng rất lớn đến kinh tế và đời sống của người dân.
Để hỗ trợ cho bà con trồng mai, chính quyền địa phương sẽ kiến nghị tỉnh và các ngân hàng có chính sách giãn nợ, khoanh nợ và hỗ trợ vốn vay để người trồng mai tái đầu tư.
Về lâu dài, địa phương sẽ có quy hoạch lại làng mai, tránh tình trạng manh mún và có giải pháp hiệu quả khi xảy ra các sự cố tương tự.
Tại kỳ họp Thứ 5, HĐND tỉnh Gia Lai diễn ra ngày 8 đến 10-12, đại biểu Lê Thanh Tùng, Bí thư Đảng ủy phường An Nhơn mang theo tâm tư, nguyện vọng của cử tri, kiến nghị lên HĐND tỉnh với mong muốn có chính sách hỗ trợ kịp thời cho người trồng mai.
“Mặc dù Trung ương chưa đưa cây mai vào danh mục hỗ trợ, nhưng cử tri mong muốn địa phương có chính sách hỗ trợ kịp thời. Cụ thể, tại hai vùng ở phường An Nhơn Bắc và An Nhơn Đông có số hộ dân trồng mai rất lớn và mức độ thiệt hại rất nặng nề. Giờ gần Tết, người dân không có thu nhập từ cây mai, khiến đời sống bà con rất khó khăn”, ông Tùng nói.
Trước đây, chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch hại được áp dụng Nghị định số 02/2017; hiện nay theo Điều 9 của Nghị định 09/2025.
Theo đó, danh mục hỗ trợ đối với cây trồng bị thiệt hại do thiên tai, dịch hại thực vật được xác định các cây trồng, gồm: diện tích lúa, mạ, cây trồng hàng năm, cây trồng lâu năm…
Trao đổi với PLO, ông Cao Thanh Thương, Giám đốc Sở NN&MT tỉnh Gia Lai, xác nhận cây mai chưa có trong danh mục hỗ trợ sau đợt thiên tai vừa qua. Hiện tại, Sở đã tiếp thu ý kiến của cử tri và sẽ có đề xuất, kiến nghị tỉnh và Bộ NN&MT xem xét đưa cây mai vào danh mục hỗ trợ thiệt hại, giúp người dân khôi phục sản xuất.
Người trồng mai thiệt hại vô cùng lớn
Theo thống kê sau đợt thiên tai kép, toàn tỉnh Gia Lai có hơn 1,6 triệu cây/chậu hoa bị hư hỏng, trong đó: đợt bão số 13 là 893.947 chậu, mưa lũ từ ngày 16 đến 19-11 là 731.907 chậu, gây thiệt hại hàng chục tỉ đồng.
Riêng cây mai vàng, có hơn 800.000 cây/chậu bị hư hại, tập trung chủ yếu các làng mai ở phường An Nhơn Bắc và An Nhơn Đông.