Bệnh nhân P.V.H (47 tuổi, Vĩnh Long), rơi vào suy thận mức độ 5 sau ba tháng uống cỏ mực và đậu đen xanh lòng.
Bệnh nhân đến BV Bình Dân khám vì ăn uống kém, da xanh xao, chân đau nhức không rõ nguyên do và cơ thể mệt mỏi.
Qua xét nghiệm cho thấy bệnh nhân đã rơi vào suy thận cấp trên nền suy thận mạn, độ lọc cầu thận (glomerular filtration rate-GFR) chỉ còn 4 ml/phút/1,73m 2. Trong khi đó, chỉ số GFR < 15 ml/phút/1,73m 2 đã là suy thận giai đoạn 5, là giai đoạn nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh.
Anh H. cho biết, nghe theo lời mách bảo uống cỏ mực và đậu đen xanh lòng để trị bệnh thận, mỗi ngày uống khoảng một nắm tay cỏ mực và 2,3 muỗng đậu đen. Sau hơn 3 tháng liên tục uống, bệnh nhân rơi vào suy thận mức độ nặng và nhập viện thăm khám.
Sau hai ngày điều trị, tình trạng đau nhức chân cùng các triệu chứng suy thận khác của anh H. đã giảm, chức năng thận được cải thiện. Tuy nhiên, nếu đáp ứng điều trị bằng thuốc kém, chức năng thận không phục hồi tốt hơn, anh H. sẽ phải lọc máu định kỳ suốt đời.
Trường hợp anh H. là một trong 7 ca phải nhập viện điều trị trong quý II và đầu quý III năm 2023 tại BV Bình Dân vì suy thận mức độ nặng, tổn thương thận cấp trên nền bệnh thận mạn có liên quan tới việc uống cỏ mực.
Theo BS Lê Thị Đan Thùy, Trưởng khoa Nội thận-Lọc máu BV Bình Dân cho biết người suy thận cần tuân thủ điều trị và có chế độ ăn uống, dinh dưỡng hợp lý thì mới kiểm soát tốt biến chứng trên thận.
"Những bệnh nhân tuân thủ điều trị có thể bảo tồn chức năng thận ổn định dù phát hiện suy thận nhiều năm. Việc tự ngưng điều trị hoặc uống kèm thêm các loại lá cây không rõ nguồn gốc sẽ dẫn tới hậu quả đáng tiếc, khiến suy thận không thể hồi phục, phải lọc máu suốt đời" - BS Thùy cho biết.
Ngoài cỏ mực thì hiện nay trên mạng internet còn lan truyền nhiều “bài thuốc” lợi tiểu, “tốt cho thận” như cây rễ gió, cây mộc thông, cây nhạc ngựa, mộc phòng kỷ... Tất cả các cây này đều có chứa chất độc acid aristolochic gây tổn thương thận, suy thận.
Trong cùng ngày, tại phòng khám chuyên khoa nội thận của BV Bình Dân, chị L.T.T (45 tuổi, Đồng Nai) đến tái khám để đánh giá lại chức năng thận sau đợt phải lọc máu cấp cứu do suy thận cấp, tổn thương thận mức độ 5 vì uống viên uống làm trắng da, đẹp da trên mạng.
Với liều uống 6 viên mỗi ngày, khi uống đến lọ thứ 7 chị T. thấy đau bụng dữ dội, mệt, khó thở, nôn ói liên tục phải đi cấp cứu tại một BV địa phương. BS cho biết chị bị suy thận cấp mức độ 5.
Các biểu hiện đau, nôn ói của chị T. là vì thận đã mất chức năng lọc nên ứ đọng các chất chuyển hóa. Nếu không kịp thời lọc máu, người bệnh có thể tử vong.
BSCKI Lê Thị Thùy Dương, Khoa Nội thận-Lọc máu BV Bình Dân cho biết đa số người bệnh khi được hỏi về loại chất mình đã uống thì không biết về thành phần và nguồn gốc xuất xứ.
"Đối với các nhóm viên uống làm trắng da, thường quảng cáo là có chứa glutathione, một chất chống oxy hóa giúp làm sáng da bằng cách ức chế sản xuất melanin. Tuy nhiên, nếu sử dụng glutathione với liều cao, không có kiểm soát của bác sĩ có thể gây suy thận cấp, đặc biệt trên người bệnh đã có nền suy thận mạn”- BS Dương nói.
Vì vậy, khi muốn sử dụng các viên uống trắng da, cần phải chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng và nên có sự tư vấn của các BS để chọn sản phẩm phù hợp cho thể trạng của mỗi người.
