Xã Xệ chấn động không phải vì có quan hệ ruột rà chi với ông Gút-teng-beng, cũng không phải giữa hai người có quan hệ mần ăn chi thuộc tầm quốc tế. Cái sự chấn động ấy phát sinh bởi Xã Xệ có cùng “hoàn cảnh” với ông Gút-teng-beng: Cùng có bằng tiến sĩ như nhau.
Tất nhiên, cái bằng tiến sĩ bên Đức khác xa với bằng tiến sĩ ở xứ ta về chất, và nội dung luận án tiến sĩ của ông Gút-teng-beng hẳn khác xa với luận án của tiến sĩ Xã Xệ dù tới nay chẳng ai biết được nội dung luận án của Xã Xệ nói cái chi chi. Mà ngay chính Xã Xệ cũng chưa chắc biết được nội dung luận án tiến sĩ của mình nói cái chi chi bởi toàn bộ nội dung đó đều cậy người viết mướn.
Xã Xệ tư lự: “Luận án của ông Gút-teng-beng chỉ có “đạo văn” chút đỉnh thôi đã khiến ổng phải ê chề đến vậy. Nếu nhỡ thiên hạ phát hiện ra cái luận án của mình thì…thì sao nhỉ?”. Xã Xệ mất ăn mất ngủ chỉ vì nỗi băn khoăn đó. “Hay mình chủ động từ chức quách với lý do sức khỏe còn hơn là đợi đến khi người ta phát hiện ra…”. Xã Xệ bộc toẹt tâm sự với bà Xã. Tức thì bà Xã trợn mắt rít lên: “Ông có điên không đấy? Hoàn cảnh ông Gút-teng-beng khác, hoàn cảnh của ông khác. Hoàn cảnh nước Đức khác, nước Việt khác. Ở bên ấy mọi người đều có thể tiếp cận và công khai hóa nội dung luận án tiến sĩ của bất kỳ ai. Ở ta làm gì có chuyện ấy”. Xã Xệ vẫn không thôi lo lắng: “Nhưng rủi ro có lúc nào đó ở xứ ta muốn chấn hưng giáo dục rồi buộc mọi tiến sĩ phải công khai nội dung luận án của mình lên trên mạng in-tẹt-nét để thiên hạ thanh lọc lại thì sao?”. Bà Xã bật cười ha hả: “Không thể nào xảy ra cái chuyện rủi ro ấy được vì hai lẽ. Lẽ thứ nhất làm thế sẽ tác hại nghiêm trọng đến uy tín cái hội đồng đã thẩm định luận án tiến sĩ của ông. Lẽ thứ hai làm thế sẽ ảnh hưởng vô cùng to lớn đến việc hoàn thành chỉ tiêu đã đề ra về số lượng tiến sĩ của quốc gia”.
Xã Xệ sáng mắt lên ca ngợi vợ: “Bà không có bằng tiến sĩ mà xem ra hơn hẳn tôi về tầm nhìn chiến lược. Suýt tí nữa thì tôi đã xin từ chức. Đúng là tôi điên thật!”.
BÌNH NHẤT CHỈ