Theo tờ South China Morning Post, việc Washington quyết định áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với các cá nhân và tổ chức tài chính Trung Quốc có vai trò trong việc hình thành luật an ninh quốc gia mới ở Hong Kong có thể đe dọa các nỗ lực của Bắc Kinh nhằm biến đồng nhân dân tệ thành tiền tệ quốc tế.
Đồng đô la Mỹ và đồng nhân dân tệ. Ảnh: GETTY IMAGES
Trong khi đó, một số chuyên gia lại nói rằng đây sẽ là động lực để Bắc Kinh giảm sự phụ thuộc vào đồng USD bằng cách thúc đẩy đồng nhân dân tệ trở thành đơn vị tiền tệ quốc tế.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 14-7 đã chấm dứt tình trạng đặc biệt của Hong Kong để đáp trả việc Bắc Kinh áp dụng luật an ninh quốc gia đối với thành phố này, đánh dấu một bước tiến tới các biện pháp trừng phạt tài chính của Mỹ đối với các quan chức và ngân hàng Trung Quốc đang hợp tác với họ.
Điều này đã tạo ra một tương lai bất định cho Hong Kong với tư cách là một trung tâm tài chính toàn cầu đồng thời là một phần trong kế hoạch quốc tế hóa nhân dân tệ của Trung Quốc. Các nhà phân tích cho biết thành phố này là đầu mối quan trọng để đồng nhân dân tệ có thể tiếp cận với thị trường quốc tế khi chiếm hơn 70% trong các khoản thanh toán ngoại địa.
Ông Matt Gertken - chiến lược gia địa chính trị tại BCA Research, một công ty nghiên cứu vĩ mô, cho biết cuộc đối đầu ngày càng gay gắt giữa Trung Quốc và Mỹ đang tạo ra sự nghi ngờ về giá trị của đồng nhân dân tệ trong thời gian dài, cũng như nỗ lực quốc tế hóa tiền tệ của nước này.
“Những thách thức về địa chính trị trực tiếp từ Mỹ sẽ khiến các nhà đầu tư cảnh giác với việc sử dụng đồng nhân dân tệ. Washington đang dành nhiều sự chú ý đến việc kiềm chế sự phát triển về tài chính cũng như công nghệ của Trung Quốc”, theo ông Gertken
Tham vọng truất ngôi đồng USD của Trung Quốc bắt đầu lộ rõ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Bắc Kinh đã tăng cường sử dụng đồng nhân dân tệ trong thương mại và đầu tư xuyên biên giới; xây dựng hệ thống thanh toán nhân dân tệ xuyên quốc gia; ký thỏa thuận hoán đổi tiền tệ song phương với gần 40 ngân hàng trung ương trên toàn thế giới và thúc đẩy ý tưởng về một loại tiền tệ dựa trên về quyền rút vốn đặc biệt (SDR) - theo thông tin từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF)
Hong Kong sử dụng loại tiền tệ khác với Trung Quốc đại lục, là mục tiêu đầu tiên cho kế hoạch quốc tế hóa đồng nhân dân tệ của Bắc Kinh khi các nhà bán lẻ và trao đổi tiền ở đây chấp nhận đồng nhân dân tệ trước những nơi khác.
Ngoài ra, cơ chế Stock Connect cho phép người nước ngoài đầu tư vào chứng khoán và trái phiếu của Trung Quốc đại lục thông qua Hong Kong đã góp phần tạo điều kiện cho đồng nhân dân tệ ra nước ngoài.
Tuy nhiên, những trở ngại chính cho việc quốc tế hóa nhân dân tệ vẫn tồn tại khi tiền Trung Quốc không thể tự do chuyển đổi sang các loại tiền khác như đồng đô la Hong Kong.
“Cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ tạo những khó khăn đối với công dân Trung Quốc trong việc chuyển đổi ngoại hối. Vấn đề không phải tăng tốc độ quốc tế hóa đồng nhân dân tệ mà là làm thế nào để giữ vững vị trí hiện tại” - ông Jia Kang, một nhà nghiên cứu từng làm việc tại Bộ Tài chính Trung Quốc nói.
Tuy nhiên, mong muốn giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ của Bắc Kinh là rõ ràng, thông qua các cuộc thảo luận tìm giải pháp tăng việc sử dụng đồng nhân dân tệ như một phương án thay thế cho USD.
Đã đến lúc Trung Quốc phải tự tách mình khỏi đồng USD trước khi một cuộc đối đầu toàn diện xảy ra. Mỹ sẽ tận dụng lợi thế độc quyền toàn cầu của đồng USD để tạo ra mối đe dọa ngày càng lớn đối với sự phát triển của Trung Quốc, theo ông Zhou Li - cựu phó giám đốc Ban liên lạc đối ngoại Uỷ ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Tuy nhiên, đây luôn là một điều khó khăn khi thách thức vai trò chi phối của đồng USD trong hệ thống tiền tệ toàn cầu, vốn được hỗ trợ bởi sức mạnh kinh tế, quân sự và thể chế của Mỹ cũng như sự ưu ái của các ngân hàng, thương nhân và nhà đầu tư trên toàn thế giới.
