Ngày 29-7, tại buổi kỷ niệm 60 năm ngày ký Đạo luật quyền dân sự ở TP. Austin (bang Texas, Mỹ), Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đưa ra các đề xuất cải tổ đối với Tòa Tối cao, theo hãng tin Reuters.
Tổng thống Biden đưa ra đề xuất cải tổ Tòa Tối cao sau hàng loạt các vụ việc gây tranh cãi liên quan đến cơ quan tư pháp quyền lực này, trong đó có phán quyết ngày 1-7 của tòa rằng cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump không thể bị truy tố đối với một số hành động mà ông đã thực hiện trong những ngày cuối cùng của nhiệm kỳ tổng thống.
Ngoài ra, một số thẩm phán của Tòa Tối cao còn bị nghi ngờ đã nhận những món quà và các chuyến du lịch xa hoa từ các nhà tài trợ, theo đài CNN.
Trong đề xuất cải tổ Tòa Tối cao, Tổng thống Biden kêu gọi sửa đổi hiến pháp theo hướng “không trao bất kỳ quyền miễn trừ nào trước cáo trạng, xét xử, kết án hoặc tuyên án hình sự liên bang cho những ai từng giữ chức tổng thống trước đây”.
“Tôi chia sẻ niềm tin của những nhà lập quốc rằng tổng thống phải tuân theo luật pháp" - ông Biden nói tại buổi lễ kỷ niệm.
Ông Biden cũng kêu gọi quốc hội thông qua các quy tắc ràng buộc đối với các thẩm phán Tòa Tối cao, yêu cầu các thẩm phán phải tiết lộ thông tin về quà tặng mà họ nhận, hạn chế các hoạt động chính trị công khai và tự rút lui khỏi các vụ việc mà họ hoặc vợ/chồng của họ có xung đột về tài chính hoặc xung đột lợi ích khác.
Tổng thống Biden cũng kêu gọi giới hạn nhiệm kỳ 18 năm đối với các thẩm phán thay vì cả đời như quy định hiện có và bổ nhiệm thẩm phán mới theo chu kỳ 2 năm/1 thẩm phán, theo hãng tin Reuters.
“Tôi tin rằng tốt nhất là giới hạn nhiệm kỳ 18 năm. Điều đó sẽ đảm bảo rằng đất nước không phải đối mặt một tòa án cực đoan… đã được vũ khí hóa bởi những người tìm cách thực hiện một chương trình nghị sự cực đoan trong nhiều thập niên tới” - ông Biden nói.
Những đề xuất cải cách của ông Biden sẽ cần được sự chấp thuận của quốc hội. Điều này được cho là sẽ khó đạt được trước khi nhiệm kỳ của Tổng thống Biden kết thúc, vì đảng Cộng hòa hiện kiểm soát Hạ viện. Trong khi đó, việc sửa đổi hiến pháp sẽ đòi hỏi một quy trình phức tạp hơn cũng như sự tham gia của nhiều bang.
Đề xuất của Tổng thống Biden đã vấp phải phản đối từ nhiều phía. Bình luận về đề xuất cải tổ Tòa Tối cao, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson cho biết đề xuất sẽ khó vượt ải Hạ viện nếu đảng Cộng hòa tiếp tục giữ quyền kiểm soát cơ quan này vào năm tới, theo CNN.
Trong khi đó, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris ủng hộ đề xuất cải tổ của ông Biden, nói rằng điều này sẽ “khôi phục niềm tin vào Tòa Tối cao, củng cố nền dân chủ của chúng ta và đảm bảo không ai đứng trên pháp luật".
