Trước đây mất ngủ thường gặp ở những người cao tuổi thì hiện nay mất ngủ có thể gặp ở bất cứ ai, từ trẻ con, thanh thiếu niên đến người già.
Suy nghĩ lan man
Các nhà nghiên cứu sử dụng điện não đồ để theo dõi 25 người bị mất ngủ và 25 người bình thường khi họ thực hiện một bài tập ghi nhớ trong tám phút liên quan đến việc xử lý và lưu trữ trí nhớ ngắn hạn. Khi các bài tập trở nên khó hơn, những người bình thường tăng hoạt động ở các bộ phận của não như vỏ não sau bên hay vùng trước trán, trong khi những người mất ngủ thì không. Và những người mất ngủ không thể dập tắt vùng “suy nghĩ lan man” của não bộ, còn được gọi là “trạng thái mặc định” nằm dọc theo đường não giữa. Những vùng này thường được kích hoạt khi người đó không thực hiện các hành vi có mục đích hay bị áp lực khi nhận một công việc khác.
Sean PA Drummond, PGS tâm thần học tại ĐH California, San Diego và một nhà nghiên cứu giấc ngủ của hệ thống chăm sóc sức khỏe VA San Diego - tác giả chính của nghiên cứu đã kết luận: “Họ đang làm tốt bài tập, tuy nhiên cảm giác chủ quan của họ lại giống như họ đang chạy trong một vũng bùn, tức là họ thực hiện khó khăn hơn”. “Đối với những người khỏe mạnh, các nhiệm vụ càng khó họ càng dùng nhiều vùng ghi nhớ của não bộ. Còn đối với các bệnh nhân mất ngủ, ngược lại họ không thể kết nối các bộ phận của não theo cách mà họ cần phải có” - tiến sĩ Drummond nói.
Tập luyện thể chất vào buổi sáng cũng là giải pháp giúp giấc ngủ đến dễ dàng hơn vào ban đêm.
Cản trở diễn đạt và xử lý thông tin
Laura Newmark, một phụ nữ 36 tuổi tại New York, chuyên viên xử lý các quan hệ xã hội cho một hội chợ tranh ảnh, cho hay cô đã bị mất ngủ 6-7 năm nay và tình trạng này xảy ra nhiều ngày liền. “Có quá nhiều việc phải xử lý và tôi không tài nào tập trung được. Việc mất ngủ ảnh hưởng đến khả năng diễn đạt của tôi” - Laura nói.
Marjohn Health, quản lý văn phòng, 43 tuổi, cho biết cô đã chịu đựng chứng mất ngủ trong hơn 15 năm qua. Một ngày thứ Sáu gần đây tại Bethesda - công ty giải pháp thiếu hụt năng lượng, ông chủ của Marjohn giao cho cô một tập tạp chí và yêu cầu photocopy một mặt sau của chúng. “Tôi đã phôtô tất cả chúng. Tôi đã đọc yêu cầu và gần như không nhận ra đang đọc gì. Tôi đọc bằng mắt nhưng không xử lý thông tin được” - Marjohn cho biết.
Phương pháp chữa trị
Có nhiều phương pháp để cải thiện giấc ngủ. Tuy nhiên, trước hết cần tìm ra nguyên nhân gây mất ngủ, thường là một vấn đề về sức khỏe như những bệnh mạn tính hoặc gặp phải một vấn đề về tinh thần như stress hay trầm cảm. Giải quyết được những nguyên nhân này sẽ giúp bạn tìm lại giấc ngủ ngon.
Những liệu pháp chữa trị chứng mất ngủ bao gồm việc thay đổi các hành vi, lối sống và dùng thuốc. Các chuyên gia cho rằng việc thay đổi lối sống sẽ giúp cải thiện chất lượng của giấc ngủ và cả thời gian để chìm vào giấc ngủ mà không cần dùng thuốc ngủ. Một số cách đơn giản bạn có thể thực hiện: Hạn chế ngủ trưa hoặc nếu ngủ thì không quá 20 phút; thiết lập đồng hồ sinh học cho cơ thể, tức là đi ngủ và thức dậy đúng giờ hằng ngày; hạn chế uống các loại đồ uống có caffeine, nếu cần thì chỉ nên dùng vào buổi sáng; tập thể dục hằng ngày nhưng không nên vận động trước giờ đi ngủ; không ăn quá nhiều trước giờ đi ngủ; tắt hết các loại đèn trong phòng ngủ, kể cả đèn ngủ và các thiết bị điện tử; giữ giường ngủ và phòng ngủ luôn sạch sẽ; thư giãn hoàn toàn khi đi ngủ bằng cách hít thở sâu và chậm, đặc biệt cần thả lỏng vùng cổ lúc ngủ; kẹp một cái gối bông nhỏ giữa hai chân trong khi ngủ.
Những thói quen trên cần được duy trì thường xuyên và thường đem lại kết quả lâu dài. Trong một số trường hợp bạn cũng có thể dùng một viên thuốc để ngủ dễ dàng hơn. Tuy nhiên, các bác sĩ cũng khuyên việc dùng thuốc chỉ nên trong một hay hai ngày và không nên áp dụng cho những người mất ngủ kinh niên. Nhiều loại thuốc ngủ gây nên những tác dụng phụ như hạ huyết áp, gây căng thẳng và buồn nôn. Thuốc cũng mất tác dụng khi bạn đã quen với nó và cơ thể trở nên kháng thuốc.
TUYẾN TRẦN
| Liệu pháp kích thích từ trường xuyên sọ Daniel Buysse - GS tâm lý tại ĐH Y Pittsburg cho biết ông vừa hoàn tất những nghiên cứu trên những người mất ngủ. Nghiên cứu này đã chỉ ra những người bị chứng mất ngủ, thậm chí trong lúc ngủ thì những trung tâm tỉnh thức ở não hoạt động nhiều hơn so với những người ngủ ngon giấc. Những nghiên cứu tiếp theo còn cho thấy trong suốt lúc ngủ, những người bị mất ngủ có nhiều hoạt động ở những trung tâm não liên quan đến những suy nghĩ lan man. “Nếu có những vùng đặc biệt của não bộ hoạt động nhiều ở những người mất ngủ khi họ đang ngủ, chúng ta có thể nghĩ đến nhiều kỹ thuật khác để chữa trị” - ông nói. Ví dụ, liệu pháp kích thích từ trường xuyên sọ - một liệu pháp điều trị những rối loạn như trầm cảm và căng thẳng - có thể thay đổi hoạt động ở một số vùng chuyên biệt của não bộ. |
