Theo số liệu từ Bộ Công an, năm 2019, phạm pháp hình sự giảm 7,39% về số vụ. Tuy vậy, tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật còn diễn biến phức tạp, tính chất tội phạm nghiêm trọng, cường độ bạo lực gia tăng.
Bộ Công an nhấn mạnh: Tội phạm hình sự xảy ra trong gia đình đáng báo động, nhiều vụ người thân giết hại lẫn nhau (chiếm khoảng 20% tổng số vụ án giết người).
Nguyễn Văn Đông (trú tại Hà Nội) đã truy sát gia đình em trai khiến 4 người tử vong. Ảnh: FB
Kết quả phân tích cho thấy đây là một trong những loại tội phạm do nguyên nhân xã hội, với trên 80% đối tượng phạm tội lần đầu, không nằm trong diện quản lý nghiệp vụ của lực lượng công an.
Điều này khiến công tác phòng ngừa rất khó khăn, dù tỷ lệ điều tra khám phá rất cao.
Trước tình hình trên, Bộ Công an cho biết đã chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương triển khai quyết liệt nhiều biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm do nguyên nhân xã hội, trong đó có tội phạm xảy ra trong gia đình.
“Song, nếu riêng lực lượng công an thì không thể ngăn chặn, đẩy lùi được tình trạng này” – Bộ Công an đánh giá và cho rằng rất cần sự chung tay vào cuộc mạnh mẽ của các cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận, đoàn thể và nhân dân…
Một số giải pháp thực tế nhất như: xây dựng và phát huy các mô hình tự phòng, tự quản, tự bảo vệ, tự hòa giải ở cơ sở, khu dân cư, xóm làng, thôn bản và ngay trong các gia đình để chủ động phát hiện sớm, kịp thời hòa giải các mâu thuẫn thù tức trong gia đình ngay từ khi mới phát sinh, không để tích tụ kéo dài.
Cùng với đó, tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến, nâng cao nhận thức pháp luật cho các thành viên trong gia đình. Phụ huynh cần quản lý, giáo dục con em, hạn chế những ấn phẩm độc hại, đồi trụy, bạo lực trên mạng Internet tác động tiêu cực, xây dựng gia đình văn hóa, ấm no, hạnh phúc, không bạo lực…
Bộ Công an cũng cho hay đang chỉ đạo lực lượng phối hợp, hướng dẫn các cơ quan, người dân thực hiện phòng ngừa tội phạm thường xảy ra trong gia đình, nhất là tội phạm giết người thân.
Bên cạnh đó, công an sẽ tăng cường nắm tình hình, phát hiện, giải quyết sớm, triệt để các mâu thuẫn phát sinh trong gia đình, dòng họ ngay từ ban đầu, chủ động hòa giải không để xảy ra xô xát dẫn đến án mạng.
Việc lập hồ sơ đưa người vào cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng, vận động các gia đình đưa người thân nghiện ma túy đi cai nghiện hoặc lập hồ sơ đưa đi cai nghiện bắt buộc... cũng sẽ được chú trọng.
