"Tổng thống Duterte đã dành ba năm đầu tiên của nhiệm kỳ để xây dựng rất nhiều thiện chí và tình bạn với ông Tập Cận Bình. Tuy nhiên, hiện tại ông đã quyết định sẽ bổ sung những vấn đề nhạy cảm vào danh sách các mục tiêu ngoại giao cần đạt được. Những vấn đề này nếu được mang ra trong quá khứ sẽ gây hiểu lầm cho hai nước nhưng đã đến lúc thích hợp rồi" - Đại sứ Philippines tại Trung Quốc, ông Chito Santo Romana, trả lời báo giới tối 29-8, theo tờ The Straits Times.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đặt chân đến Bắc Kinh tối 29-8. Ảnh: Bộ Ngoại giao Philippines
Do đó, để tránh những mâu thuẫn không đáng có, ông Romana cho biết Tổng thống Rodrigo Duterte sẽ đàm phán trong tinh thần "hòa giải, xây dựng, không đối đầu" trong cuộc gặp sắp tới.
Được biết một trong các vấn đề trọng tâm nhận được nhiều sự chú ý của công luận là về việc kích hoạt phán quyết biển Đông 2016. Trung Quốc đã nhiều lần tuyên bố sẽ phản đối và không chấp nhận quyết định của Tòa trọng tài. "Ông Duterte sắp tới sẽ không cố ép buộc hay chọc giận Trung Quốc, mà sẽ cùng nhau đi đến một sự đồng thuận sâu hơn để hai nước hiểu nhau, để những khoảng cách được thu hẹp. Dĩ nhiên cuộc gặp sẽ không chỉ là mạnh ai nấy nói, mà sẽ là một cuộc thảo luận văn minh" - Đại sứ Chito Santo Romana cho biết.
Đề cập đến vấn đề khai thác tài nguyên chung chia 60/40, vị này chỉ nói rằng lập trường của Trung Quốc "thực tế... nhưng có thể thay đổi được".
Một ngày trước đó, hôm 28-8, Bộ Ngoại giao Philippines đã công bố một lá thư được một hiệp hội tàu cá địa phương Trung Quốc gửi với tựa đề "Lời xin lỗi của Trung Quốc về vụ va chạm ở bãi Cỏ Rong". Lá thư trên cam kết sẽ yêu cầu chủ tàu, thuyền trưởng và thủy thủ đoàn bồi thường dựa trên tổn thất thực tế của tàu Philippines.
Tuy nhiên, lá thư hoàn toàn không đề cập đến việc tàu Trung Quốc đã bỏ chạy và bỏ mặc 22 thuyền viên tàu Gem-ver 1 Philippines lênh đênh giữa biển khơi cho đến khi may mắn được một tàu cá Việt Nam ứng cứu kịp thời hồi tháng 6-2019. Đài CNN cũng cho rằng sự xuất hiện của lời xin lỗi này gần hai tháng sau tai nạn là một tính toán chính trị ngay trước thềm chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte.
