Lầu Năm Góc mới đây đã công bố thông tin chi tiết về gói viện trợ quân sự trị giá 800 triệu USD dành cho Ukraine. Điều bất ngờ là UAV cảm tử với tên gọi Phoenix Ghost (Bóng ma phượng hoàng) chưa từng thấy trước đây sẽ được cung cấp cho Ukraine nhằm hỗ trợ nước này đối phó cuộc tấn công của Nga tại vùng Donbass (miền Đông Ukraine), theo trang EurAsian Times.
Mỹ sẽ cung cấp “hàng độc” cho Ukraine
Người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby cho biết Phoenix Ghost là đạn tuần kích (loitering munition), là vũ khí hoàn toàn mới được phát triển trong thời gian hạn chế nhằm đáp ứng yêu cầu quân sự của Ukraine vào thời điểm Kiev đang cố gắng ngăn chặn cuộc tấn công mới của Nga tại vùng Donbass.
 |
Đạn tuần kích Switchblade 300 của Mỹ. Ảnh: TWITTER |
Đạn tuần kích hay còn gọi đạn lảng vảng là loại vũ khí hoàn toàn tự động, có thể tự tìm kiếm và tiêu diệt mục tiêu.
Một cuộc tấn công cảm tử do các UAV loại này thực hiện có thể hình dung là chúng chờ đợi mục tiêu một cách thụ động và một khi phát hiện đối phương thì kích nổ mà không cần sự can thiệp của con người. Loại vũ khí này được chứng minh khá hiệu quả trong một cuộc chiến tranh bất đối xứng.
“Phonenix Ghost được Không quân Mỹ nhanh chóng phát triển nhằm đặc biệt đáp ứng yêu cầu của Ukraine” – ông Kirby nói trước báo giới ngày 21-4.
Theo gói hỗ trợ quân sự 800 triệu USD này, Mỹ sẽ chuyển 121 UAV Phonenix Ghost cùng lựu pháo, thiết bị dã chiến chiến thuật và phụ tùng cho Ukraine.
Ông Kirby cho biết thêm Phoenix Ghost do công ty Mỹ Aevex Aerospace sản xuất, đặc biệt phù hợp với cuộc chiến ở miền Đông Ukraine, trên địa hình bằng phẳng và thoáng mở như ở Donbass, theo kênh Al Jazeera.
Phi đội UAV quân sự của Ukraine gồm UAV bản địa hay được các nước hỗ trợ và UAV Bayraktar TB2 do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất, tất cả đều đã chứng tỏ hiệu quả trong việc tiêu diệt các phương tiện tiếp tế và bệ phóng tên lửa đất đối không của Nga, theo quan sát của EurAsian Times.
Biết gì về UAV cảm tử “Bóng ma phượng hoàng”?
Mặc dù có rất ít thông tin về loại đạn tuần kích Phoenix Ghost nhưng cũng rất đáng để suy ngẫm tại sao một loại UAV hoàn toàn mới này lại được chuyển cho Ukraine. Điều này cũng cho thấy Mỹ quyết tâm giảm tác động từ cuộc tấn công của Nga mà không cần đặt dấu giày lên đất Ukraine.
Theo người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby, chương trình UAV này đã được Không quân Mỹ phát triển trước khi Nga bắt đầu tấn công Ukraine, đáp ứng các tiêu chí chính xác của Ukraine và có khả năng tương tự như UAV cảm tử Switchblade đã có ở Ukraine.
 |
Binh sĩ Nga với xe quân sự có chữ Z. Ảnh: THE EURASIAN TIMES |
Cũng theo ông Kirby, Phoenix Ghost có khả năng tương tự nhưng không giống hệt đạn tuần kích Switchblade của công ty AeroVironment (Mỹ) vốn được bắn đi từ ống phóng.
Ông Kirby nói thêm phạm vi khả năng của Phoenix Ghost khác biệt nhưng không nói rõ những điểm khác biệt đó là gì. Ông Kirby tin rằng loại UAV cảm tử này sẽ có ích khi chống lại nhiều mục tiêu khác nhau.
UAV Switchblade do Mỹ chế tạo có thể tấn công chính xác xe tăng và pháo của Nga từ khoảng cách xa hàng dặm. Loại UAV này cũng đã được chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden cung cấp cho Ukraine. Mỹ trước đó đã gửi cho Ukraine 100 chiếc Switchblade và cam kết sẽ gửi thêm 300 chiếc sau đó.
Theo các báo cáo, quân đội Mỹ đã triển khai UAV sát thủ Switchblade 300 trong các tình huống chiến đấu hạn chế ở Afghanistan và những nơi khác nhưng không công khai thông tin đó. Tuy nhiên, các hoạt động của Switchblade sẽ thể hiện mục đích sử dụng chiến đấu quan trọng nhất của loại vũ khí này.
UAV Switchblade nặng khoảng 2,5 kg, có thể bay lảng vảng trong một khu vực trong 30-40 phút trước khi lao vào mục tiêu và kích nổ đầu đạn. UAV này có một camera và một đầu đạn được bắn từ ống phóng.
UAV Switchblade có thể được sử dụng để quan sát hoặc để tấn công các mục tiêu có giá trị thấp, đồng thời có khả năng xoáy vào một vị trí nhất định mà không cần sự hỗ trợ của phi công.
Khi được hỏi về cái tên Phoenix Ghost, ông Kirby nói: “Nó cung cấp khả năng chiến thuật giống như Switchblade. Switchblade là UAV “một đi không trở lại” nếu bạn muốn, và rõ ràng nó được thiết kể để giáng đòn chí tử. Đó là một hệ thống máy bay không người lái (UAS) và Phoenix Ghost cũng thuộc loại này”.
Cũng theo ông Kirby, các lực lượng hiện nay của Ukraine có thể nhanh chóng thích ứng với hệ thống mới nhưng cũng phải đào tạo.
Thời đại của UAV
Mặc dù chưa rõ thiết kế cụ thể của UAV Phoenix Ghost song các UAV cảm tử thuộc nhiều loại khác nhau đã cho thấy hiệu quả đáng kinh ngạc trong xung đột hiện đại và không cần phải có hệ thống phức tạp.
Những hệ thống không người lái vũ trang thương mại có giá trị, dễ triển khai và có thể được chuyển giao với số lượng lớn và chi phí thấp.
 |
UAV TB2 do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất được trang bị vũ khí dẫn đường chính xác. Ảnh: THE EURASIAN TIMES |
Trên thực tế, các đối thủ của Mỹ và các tổ chức phi nhà nước, các lực lượng dân quân vũ trang trên khắp thế giới đã chứng minh điều này trong hơn năm năm qua. Họ đã biến những UAV thương mại có sẵn trên thị trường thành những vũ khí chết người. Thậm chí bây giờ, các UAV vũ trang tạm thời vẫn đang được sử dụng trên chiến trường ở Ukraine.
Máy bay không người lái hay máy bay chiến đấu không người lái (UCAV) được cho là đang viết lại quy tắc của cuộc chiến. Như nhà nghiên cứu quân sự John Parachini tại tổ chức Rand Corporation đã nói: “Xe tăng là chìa khóa tại một thời điểm còn giờ đây UAV có lẽ là hệ thống vũ khí mang tính quyết định hơn”.
Sức mạnh của các UAV vũ trang trước đó đã được chứng minh trong cuộc xung đột giữa Armenia và Azerbaijan năm 2020, trong đó hai bên đều đã triển khai rộng rãi UAV.
Khi chiến trường đã thay đổi rất nhiều trong những năm qua thì UAV nổi lên như một vũ khí được lựa chọn nhiều.
Sự ra đời của UAV cảm tử Phoenix Ghost hay các loại đạn tuần kích khác có thể nâng cao đáng kể hỏa lực của lực lượng Ukraine vốn đang cố gắng đối phó cuộc tấn công của Nga.
Chỉ có thời gian mới trả lời được liệu UAV Phoenix Ghost có thể giúp thay đổi cục diện cuộc chiến ở Ukraine hay không.
