Từ ngày 11-6, thời điểm Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky tuyên bố chiến dịch phản công của quân Ukraine chính thức bắt đầu, tới nay các lực lượng nước này vẫn chưa tổ chức được các cuộc tấn công với quy mô lớn, có thể thay đổi hoàn toàn cục diện chiến trường. Theo hãng thông tấn Ukrinform, với tình hình hiện tại, gần như chắc chắn xung đột Nga-Ukraine sẽ khó có thể kết thúc trong năm 2024.
Giới quan sát nhận định rằng cục diện chiến trường tại Ukraine trong mùa đông thứ 2 kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine sẽ có nhiều thay đổi. Theo đó, các đơn vị Ukraine sẽ đồng loạt “phòng thủ tích cực”, đồng thời bố trí các nhóm nhỏ tấn công đối phương ở các chiến tuyến 2 miền Đông-Nam.
Chiến trường tại Ukraine sẽ ra sao trong mùa đông thứ 2?
Dân và quân Ukraine từ lâu hy vọng rằng quân đội của họ có thể sớm đẩy các lực lượng Nga ra khỏi lãnh thổ và sớm thống nhất đất nước. Tuy nhiên, hồi đầu tháng 11, Tổng Tư lệnh quân đội Ukraine - ông Valerii Zaluzhnyi đánh giá rằng lực lượng 2 bên trên chiến trường tại Ukraine đang theo đuổi một “cuộc chiến bế tắc” - nơi cả 2 cùng thiệt hại, kiệt sức và không bên nào giành được lợi thế.
Theo Ukrinform, trước tình hình đó phía Ukraine buộc phải vạch ra một chiến lược mới với những kỳ vọng và mục tiêu rõ ràng nhằm không để “chiến trường bị đóng băng” và xa hơn là tạo niềm tin tươi sáng về chiến trường tại Ukraine cho các nước đồng minh.
Ukrinform dẫn nhận định của nhà phân tích quân sự và là Đại tá Ukraine đã nghỉ hưu - ông Roman Svitan rằng những trận tuyết rơi trong mùa đông sẽ ngăn các lực lượng Nga tiến hành các cuộc tấn công vào mặt trận miền Đông, trong khi đó nhịp độ giao tranh tại miền Nam sẽ “sôi động” hơn.
“Các điểm nóng tại miền Đông như các TP Avdiivka, Vuhledar, Bakhmut (tỉnh Donetsk), và Kupyansk (tỉnh Kharkiv) sẽ khá êm ắng trong mùa Đông vì quân Nga khó di chuyển và tấn công quy mô lớn ở các điểm này. Điều này có nghĩa là quân Ukraine sẽ có thời gian và nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ ở những mặt trận khác, ví dụ như TP Tokmak (tỉnh Zaporizhia) hay khu vực phòng tuyến tả ngạn sông Dnepr (tỉnh Kherson)” - ông Svitan nói.
Ông còn nhấn mạnh rằng khả năng cao phòng tuyến sông Dnepr sẽ là chiến tuyến có nhiều chuyển biến tích cực hơn so với các mặt trận còn lại trên chiến trường tại Ukraine.
Giải thích cho nhận định của mình, ông Svitan cho biết lợi thế của quân Ukraine tại Dnepr là họ có nhiều đơn vị dọc phòng tuyến này, thêm nữa ở khu vực Kherson và Zaporizhia, quân Ukraine có nhiều đơn vị hậu cần có thể tiếp thêm khí tài và binh lực cho các đơn vị của mình bất cứ lúc nào.
Ông còn nhận định rằng ở tỉnh Zaporizhia, quân Ukraine có các đơn vị chiến lược tại 2 khu định cư là Robotyne và Verbove. 2 khu định cư này sẽ là bàn đạp để quân Ukraine tập trung binh lực, tấn công và đẩy các đơn vị Nga khỏi khu vực nam Zaporizhia.
“Triển vọng trên chỉ có thể đạt được nếu các đơn vị Kiev được viện trợ vũ khí, đặc biệt là đạn pháo, đầy đủ. Trong trường hợp không được viện trợ nhiều, quân Ukraine vẫn sẽ tiến lên ở Zaporizhia, nhưng tốc độ sẽ chậm lại, ở mức 100-200 m mỗi ngày” - ông Svitan nói.
Ông Oleksandr Kovalenko - nhà quan sát quân sự và chính trị thuộc nhóm Kháng chiến Thông tin (Ukraine), nhận định rằng khả năng cao chiến tuyến Zaporizhia sẽ không có nhiều chuyển biến, tức là quân Ukraine sẽ phòng thủ, giữ vững các vị trí đã giành được gần đây.
Ông Kovalenko cũng có cùng quan điểm với ông Svitan rằng tình hình phòng tuyến sông Dnepr sẽ có nhiều chuyển biến trong mùa đông này.
“Quân Ukraine có thể giành được chỗ đứng ở khu vực tả ngạn sông Dnepr nếu được viện trợ đủ nhân lực, khí tài. Chỉ khi giành được lợi thế ở Dnepr, lực lượng Ukraine mới có thể tiến quân vào các TP Skadovsk và Armyansk của Kherson” - ông Kovalenko nhận định.
Tại mặt trận miền Đông, ông Kovalenko cho rằng việc tái chiếm các đơn vị chiến lược ở TP Avdiivka (Donetsk) sẽ là nhiệm vụ chính đối với các đơn vị Ukraine trong mùa đông này.
“Nếu mất đi Avdiivka, quân đối phương sẽ tận dụng lợi thế tấn công Donetsk với quy mô lớn theo nhiều hướng. Vậy nên lực lượng của chúng tôi sẽ nỗ lực chiến đấu. Trong bất kỳ tình huống nào, chúng tôi sẽ ngăn chặn điều xấu nhất có thể xảy ra” - ông Kovalenko nói.
Chiến trường tại Ukraine sẽ ra sao những tháng mùa đông?
Theo Ukrinform, trong mùa đông này nhiệt độ trung bình các chiến tuyến ở chiến trường tại Ukraine có thể xuống rất thấp (dao động từ -4 đến 2 độ C). Điều này sẽ ảnh hưởng hoạt động của hầu hết các loại phương tiện chiến đấu vì chúng có thể bị đóng băng và độ hao mòn thiết bị sẽ tăng lên, đặc biệt là các vũ khí hạng nặng như xe tăng, xe pháo.
Đại tá Svitan nhận định rằng tuyết rơi mùa đông và thời tiết lạnh có thể là một lợi thế cho quân Ukraine, song đó vẫn là trở ngại lớn cho các đơn vị nước này.
Giải thích cho nhận định của mình, ông Svitan cho rằng thời tiết mùa đông sẽ làm mây dày thêm, điều đó sẽ khiến máy bay chiến đấu của đối phương khó hoạt động vì bị chắn tầm nhìn. Do đó quân Nga sẽ khó triển khai các đợt không kích bằng máy bay chiến đấu.
“Tuy không thể tấn công bằng máy bay chiến đấu, quân Nga vẫn có thể dội bom dẫn đường vào các đơn vị Ukraine. Khả năng cao trong vài tháng tới quân Nga sẽ giảm không kích, nhưng sẽ dội hàng trăm, thậm chí hàng ngàn quả bom mỗi ngày” - ông Svitan nói.
Ông còn nhấn mạnh rằng hiện lực lượng Ukraine gần như đã sẵn sàng bước vào giai đoạn chiến đấu mới - chiến trường mùa đông. Ông còn lưu ý rằng nếu quân Ukraine đạt nhiều lợi thế trong mùa đông này thì khi thời tiết ấm lên, quân Ukraine có thể sẽ mở chiến dịch mùa xuân với nhiều hứa hẹn hơn.
