Ngày 3-1 (giờ địa phương), Tổng thống Philippines Ferdinand Romualdez Marcos Jr. chính thức bắt đầu chuyến công du ba ngày đến Trung Quốc (TQ) theo lời mời của Chủ tịch Tập Cận Bình.
 |
Tổng thống Philippines Ferdinand Romualdez Marcos Jr. và phu nhân lên đường thăm Trung Quốc ngày 3-1. Ảnh: VCG |
Trung Quốc mong muốn tăng tốc phát triển quan hệ
Trong thông cáo về chuyến thăm của tổng thống Philippines, Bộ Ngoại giao TQ cho biết Tổng thống Marcos Jr. là nguyên thủ nước ngoài đầu tiên TQ đón tiếp trong năm 2023. Điều đó cho thấy “sự tôn trọng cao độ của TQ và Philippines đối với quan hệ song phương, sự gắn kết sâu rộng giữa hai nước”.
Hãng thông tấn Tân Hoa Xã cho hay Chủ tịch Tập Cận Bình, Thủ tướng TQ Lý Khắc Cường và Chủ tịch Quốc hội TQ Lật Chiến Thư có các cuộc gặp riêng rẽ với lãnh đạo Philippines. Các chủ đề trao đổi là quan hệ song phương, các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.
Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao TQ Uông Văn Bân, những năm gần đây, với nỗ lực chung của cả hai bên, quan hệ Philippines - TQ đã đạt được nhiều bước tiến quan trọng, hợp tác thiết thực song phương trên nhiều lĩnh vực, giành được những thành quả tích cực, to lớn. Kể từ khi ông Marcos Jr. nhậm chức, lãnh đạo hai bên đã đạt được đồng thuận về nỗ lực duy trì quan hệ hữu nghị, chung tay vì sự phát triển chung của nhân dân hai nước.
Trong sáu tháng đầu nhiệm kỳ, Tổng thống Marcos Jr. liên tục gọi TQ là “đối tác mạnh nhất” và là nguồn cung cấp vốn phát triển hạ tầng “đáng tin cậy” của Philippines.
“TQ mong muốn cùng Philippines xem chuyến thăm này là cơ hội để tiếp tục tăng tình hữu nghị, làm sâu sắc thêm sự tin cậy lẫn nhau, tiếp tục thúc đẩy hợp tác trong bốn lĩnh vực trọng điểm, thúc đẩy quan hệ hai nước tăng tốc phát triển và mở ra giai đoạn mới trong quan hệ hai bên” - ông Uông chia sẻ.
Chúng tôi sẽ tìm cách thúc đẩy các mối quan hệ có ý nghĩa và mở rộng hợp tác với TQ trong các lĩnh vực khác nhau như nông nghiệp, năng lượng, cơ sở hạ tầng, khoa học - công nghệ, thương mại - đầu tư và giao lưu nhân dân.
Tổng thống Philippines FERDINAND ROMUALDEZ MARCOS JR.
Chuyến đi bản lề với Philippines
Với ông Marcos Jr., đây là chuyến thăm đầu tiên của ông tới TQ kể từ sau khi nhậm chức vào tháng 6-2022 và cũng là chuyến công du đầu tiên của ông tới quốc gia nằm ngoài ASEAN.
Sự kiện diễn ra trong bối cảnh Philippines đang trải qua đợt khủng hoảng năng lượng nghiêm trọng gây mất điện liên tục, ảnh hưởng tới đời sống sinh hoạt của người dân.
Do đó, đối với chính quyền ông Marcos Jr., chuyến thăm được đánh giá là rất quan trọng bởi Philippines đang rất cần nguồn vốn và các khoản đầu tư mới từ nước ngoài để có thể triển khai các chương trình kinh tế, đặc biệt là chương trình năng lượng, theo tờ Nhân Dân nhật báo.
TQ là cổ đông lớn của Tập đoàn điện lưới quốc gia Philippines (NGCP) nên hoàn toàn có thể giúp giải quyết tình trạng khủng hoảng năng lượng của Philippines. TQ hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Philippines, đóng vai trò là nguồn hỗ trợ phát triển chính thức lớn và là nguồn khách du lịch lớn thứ hai của Philippines trước đại dịch COVID-19.
Trong sáu tháng đầu tiên của nhiệm kỳ, Tổng thống Marcos Jr. đã liên tục gọi TQ là “đối tác mạnh nhất” và là nguồn cung cấp vốn phát triển hạ tầng “đáng tin cậy” của Philippines. Theo một quan chức Philippines, phái đoàn tháp tùng Tổng thống Marcos Jr. gồm đại diện nhiều doanh nghiệp lớn và ông Marcos Jr. dự kiến gặp các doanh nhân TQ. Hai bên có thể ký kết 10-14 thỏa thuận trong nhiều lĩnh vực như ông Marcos Jr. đã nói.
Ngoài ra, chuyến công du TQ còn là một phép thử rõ ràng với chính sách đối ngoại độc lập mà ông Marcos Jr. kiên quyết theo đuổi. Hiện quan hệ Mỹ - Philippines đang ổn định sau chuyến thăm của Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris hồi tháng 11-2022. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Philippines vẫn khẳng định sẽ theo đuổi ngoại giao độc lập, không chọn bên trong cạnh tranh cường quốc, ưu tiên cho lợi ích quốc gia. Theo Tân Hoa Xã, trước khi lên máy bay, ông Marcos Jr. khẳng định chuyến thăm sẽ mở ra một chương mới trong hợp tác chiến lược toàn diện giữa hai nước.
“Việc thúc đẩy hợp tác kinh tế thương mại - đầu tư là một trong những ưu tiên trong chuyến thăm tới TQ lần này của ông Marcos Jr. Đây là cơ hội vàng giữa hai quốc gia thời gian tới, đồng thời một lần nữa tái khẳng định chính sách cân bằng quan hệ giữa các nước lớn của Tổng thống Marcos Jr.” - Nhân Dân nhật báo nhận định.•
Vấn đề Biển Đông sẽ được đem ra thảo luận
Tờ South China Morning Post dẫn lời trợ lý ngoại trưởng Philippines phụ trách các vấn đề châu Á - ông Neal Imperial rằng Tổng thống Marcos Jr. dự kiến sẽ thảo luận toàn diện về vấn đề Biển Đông và các hoạt động gần đây của TQ trong khu vực. Chỉ vài tuần trước chuyến thăm, căng thẳng song phương ở Biển Đông lại gia tăng. Bộ Quốc phòng Philippines chỉ đạo quân đội tăng cường hiện diện, đồng thời kêu gọi TQ “kiềm chế các hành động làm trầm trọng thêm căng thẳng” ở Biển Đông.
Tuy nhiều lần khẳng định không để vấn đề hàng hải làm ảnh hưởng tới toàn bộ quan hệ với TQ, song ông Marcos Jr. thừa nhận tầm quan trọng của vấn đề này đối với lợi ích của đất nước và người dân Philippines. Ông Marcos Jr. nói rõ ông mong muốn một khu vực Biển Đông hòa bình và ổn định nhưng cam kết sẽ tiếp tục bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Tân Hoa Xã cho biết TQ và Philippines dự kiến ký một thỏa thuận thiết lập đường dây liên lạc trực tiếp giữa Bộ Ngoại giao hai nước ở các cấp khác nhau về các vấn đề trên Biển Đông. Giới chuyên gia đồng ý Biển Đông là vấn đề không thể né tránh giữa hai nước, do đó làm thế nào để xử lý ổn thỏa bất đồng trong vấn đề này trong khi vẫn đảm bảo hợp tác chung giữa hai nước là điều rất quan trọng.
