Hãng tin Axios ngày 13-12 dẫn lời một quan chức cấp cao của Mỹ tiết lộ thông tin quan trọng về nội dung thảo luận giữa Mỹ và Ukraine về kế hoạch hòa bình Nga-Ukraine.
Theo nguồn tin này, các nhóm đàm phán đang nỗ lực xây dựng một thỏa thuận toàn diện bao gồm: hòa bình, đảm bảo an ninh và tái thiết hậu chiến. Lần đầu tiên, các cuộc thảo luận đã mang lại cho phía Ukraine một “tầm nhìn toàn diện cho giai đoạn hậu chiến”.
Vị quan chức cấp cao Mỹ cho biết chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump sẵn sàng trao cho Ukraine một cam kết bảo đảm an ninh dựa trên Điều 5 của NATO (phòng vệ tập thể), được Quốc hội Mỹ phê chuẩn và có giá trị ràng buộc pháp lý.
“Chúng tôi muốn cung cấp cho người Ukraine những đảm bảo an ninh không sáo rỗng và phải đủ mạnh. Chúng tôi sẵn sàng trình các cam kết này lên Quốc hội để bỏ phiếu thông qua” - Axios dẫn lời vị quan chức này.
Việc đưa ra Quốc hội biểu quyết đồng nghĩa với việc Mỹ muốn nâng tầm cam kết này thành một văn bản có tính ràng buộc pháp lý vĩnh viễn, tương tự như một hiệp ước, chứ không chỉ là sắc lệnh hành pháp của Tổng thống, theo tờ The New Voice of Ukraine.
Bên cạnh an ninh, vấn đề kinh tế và tái thiết cũng đang tiến triển "tốt". Tuy nhiên, nội dung gây chú ý nhất chính là kịch bản kết thúc xung đột được phác thảo.
Quan chức Mỹ cho biết: "Theo đề xuất hiện tại, chiến tranh sẽ kết thúc với việc Ukraine giữ chủ quyền trên 80% lãnh thổ, nhận được sự đảm bảo an ninh lớn nhất và mạnh mẽ nhất mà họ từng có, đồng thời nhận được gói viện trợ rất lớn để phát triển thịnh vượng".
Theo tờ The New Voice of Ukraine, con số "80% lãnh thổ" ngầm thừa nhận việc Ukraine có thể phải chấp nhận thực tế về việc mất quyền kiểm soát tạm thời đối với khoảng 20% lãnh thổ (hiện do Nga nắm giữ) để đổi lấy hòa bình và an ninh.
Trước những động thái dồn dập từ Washington, các đồng minh châu Âu tỏ ra dè dặt. Một số nhà lãnh đạo châu Âu đã khuyên Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky không nên vội vã đi đến thỏa thuận, đặc biệt nếu thỏa thuận đó liên quan các nhượng bộ về lãnh thổ.
Theo 2 quan chức Nhà Trắng tiết lộ với Axios, đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff và ông Jared Kushner (con rể ông Trump) dự kiến sẽ gặp ông Trump cùng lãnh đạo Đức, Pháp và Anh tại Berlin (Đức) vào ngày 15-12, nhằm tìm kiếm thỏa thuận về kế hoạch hòa bình của Mỹ cho Ukraine.
Mỹ và Ukraine chưa chính thức lên tiếng về thông tin trên.
Chưa rõ liệu Nga có sẵn sàng chấp nhận các đề xuất của Mỹ hay không. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết Moscow sẵn sàng thảo luận về một khuôn khổ bảo đảm an ninh, với điều kiện cơ chế này không nhằm vào Nga.
Ông Lavrov nói thêm rằng Moscow tin Washington “thực sự quan tâm tới một giải pháp công bằng, bảo đảm các lợi ích chính đáng của tất cả các bên”, theo đài RT.
