Đại sứ Mỹ chỉ trích đường 10 đoạn

Mỹ và Philippines tiếp tục phản đối bản đồ mới của Trung Quốc (TQ) với đường lưỡi bò 10 đoạn bao chiếm gần trọn biển Đông.

Báo Inquirer (Philippines) đưa tin tại cuộc họp báo ngày 26-6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines Charles Jose nhận định tuyên bố chủ quyền trên biển Đông của TQ không nêu cụ thể tọa độ địa lý và thay đổi liên tục.

Ngược lại, Thỏa thuận về phân định ranh giới vùng đặc quyền kinh tế Philippines đã ký kết với Indonesia hồi tháng 5 nêu rất rõ tám tọa độ địa lý phân định biên giới biển giữa hai nước ở hai vùng biển Celebes và Mindanao.

Người phát ngôn khẳng định tranh chấp chỉ có thể được giải quyết ở Tòa án trọng tài quốc tế, Philippines hy vọng tòa sẽ phán quyết có lợi cho Philippines để từ đó bản đồ mới của TQ cũng sẽ bị hủy bỏ vì trái ngược luật pháp quốc tế.

Tàu khu trục USS John McCain của Mỹ tham gia tập trận CARAT 2014 ở vịnh Subic (Philippines) ngày 26-6. Ảnh: REUTERS

trang tin InterAksyon.com (Philippines) đưa tin phát biểu tại Hiệp hội Hiến pháp Philippines ở Manila tối 26-6, Đại sứ Mỹ tại Philippines Philip Goldberg đã chỉ trích đường 10 đoạn trong bản đồ mới của TQ.

Ông nhận định căn cứ cơ bản của đường 10 đoạn trong bản đồ mới giống như căn cứ của đường chín đoạn nhưng lại không căn cứ vào luật pháp quốc tế. 

 Ông cho rằng hành động cải tạo các bãi và đá thành đảo nhân tạo không được Công ước LHQ về Luật Biển cho phép và không nằm trong quy tắc ứng xử trên biển Đông.

Ông cho rằng cần phải có một bộ quy tắc về ứng xử để ngăn chặn các điều trên và cần phải có một thỏa thuận có hiệu lực pháp lý, mang tính ràng buộc thi hành chứ không chỉ là thỏa thuận để quan sát.

Theo ông, các nước có thể dùng lịch sử biện hộ cho tranh chấp, tuy nhiên hướng giải quyết là phải thông qua tòa án, qua bộ quy tắc ứng xử, qua giám sát tuyên bố về ứng xử, qua thương lượng trực tiếp giữa các bên như thỏa thuận về phân định ranh giới Philippines-Indonesia chứ không phải qua hành vi đe dọa.

Ngày 26-6, ông Roilo Golez, nguyên cố vấn an ninh quốc gia dưới thời Tổng thống Philippines Gloria Macapagal Arroyo, đã kêu gọi chính phủ chuẩn bị đối phó vì động thái công bố bản đồ mới có đường 10 đoạn cho thấy có thể hải quân TQ chuẩn bị xâm phạm vùng biển Philippines và các tư lệnh hải quân TQ sẽ vin vào bản đồ mới để bao biện cho hành động xâm nhập.

Ông tố cáo TQ đang âm mưu mở rộng tuyên bố chủ quyền chỉ với một hành động đơn giản là vẽ một bản đồ vô căn cứ. Ông kêu gọi Malaysia và Indonesia nên có phản ứng bởi đường 10 đoạn kéo dài đến gần đảo Borneo của Malaysia và lấn sâu vào quần đảo Natuna của Indonesia.

ĐĂNG KHOA