Xung đột giữa Israel và phong trào vũ trang Hồi giáo Hamas (kiểm soát Dải Gaza, thuộc Palestine) kéo dài 3 tuần qua khiến đời sống người dân tại Gaza vô cùng khốn khổ khi đẩy họ lâm vào cảnh chẳng những nguy hiểm tính mạng mà còn thiếu lương thực, nước, nhiên liệu và thuốc men trầm trọng.
Trước tình hình đó, Liên Hợp Quốc (LHQ) cảnh báo “trật tự dân sự” tại Gaza bắt đầu sụp đổ, khi hàng ngàn người dân liều lĩnh tràn vào kho, “cướp” lương thực cứu trợ của tổ chức này.
Dân khốn cùng, đâm liều “cướp” lương thực từ kho cứu trợ
Hãng tin Reuters dẫn thông tin từ Cơ quan Cứu trợ LHQ dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA) ngày 29-10 rằng hàng người dân tại Gaza đã tràn vào kho lương thực của LHQ tại TP Deir al-Balah (miền Nam Gaza) lấy đi lúa mì, bột mì và một số nhu yếu phẩm khác.
Ông Thomas White, người đứng đầu UNRWA đánh giá đây là dấu hiệu cho thấy tình hình “trật tự dân sự” tại Gaza đang bị phá vỡ sau hơn 3 tuần xung đột Israel-Hamas.
Ông White cập nhật rằng tình hình thiếu lương thực tại Gaza đang vô cùng nghiêm trọng vì nguồn cung lương thực trên thị trường cạn dần, trong khi các lô hàng viện trợ nhân đạo từ Ai Cập tới Gaza lại không đủ dùng.
“Nhu cầu cộng đồng rất lớn, trong khi viện trợ lại nhỏ lẻ, ít ỏi, và không đều đặn” - ông White nhấn mạnh.
Reuters dẫn thông tin từ UNRWA cho biết khả năng hỗ trợ người dân Gaza bị hạn chế. Các đợt không kích trả đũa của Israel từ hôm 7-10 tới nay nhằm vào Dải Gaza đã khiến 50 nhân viên thuộc tổ chức này thiệt mạng.
Israel phong tỏa hoàn toàn viện trợ vào Gaza từ ngày 7-10. Theo Reuters, các đoàn xe viện trợ được phép vào Gaza thông qua cửa khẩu với Ai Cập từ ngày 21-10, nhưng số lượng rất hạn chế, khiến LHQ mô tả rằng “hàng viện trợ tới Gaza như muối bỏ bể”.
Theo số liệu mới nhất từ cơ quan y tế tại Dải Gaza, tính từ ngày 7-10 xung đột đã khiến 8.005 người ở Gaza thiệt mạng, trong đó có 3.324 trẻ em.
ICC: Cản trở hỗ trợ nhân đạo cho dân thường là tội ác
Ngày 29-10, Công tố viên Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) Karim Khan cho biết hành vi cản trở nỗ lực cung cấp hàng cứu trợ nhân đạo cho người dân ở Gaza là “một tội ác” và có thể cấu thành hành vi phạm tội, theo Reuters.
Ông Khan còn kêu gọi Israel phải cam kết đảm bảo dân thường tại Gaza nhận được hàng viện trợ gồm lương thực và thuốc men kịp thời.
Các quan chức Israel trước đó cho biết các lô hàng viện trợ gồm lương thực, nước uống và thuốc men đã được đưa qua biên giới với Ai Cập từ hôm 21-10. Phía Israel cam kết sẽ tạo điều kiện để số lượng các chuyến xe chở hàng viện trợ vào Gaza tăng lên.
Theo Reuters, hiện mỗi ngày có 84 xe tải chở hàng viện trợ vào Gaza, nhưng con số này là quá thấp, trong khi đó, con số này là 500 trước khi xung đột Israel-Hamas diễn ra.
Ông Khan còn cho biết ICC đang tích cực tiến hành các cuộc điều tra liên quan những hành vi được xem là "tội ác", đã xảy ra ở Israel vào hôm 7-10, cũng như các vấn đề khủng hoảng ở Gaza và Bờ Tây.
Ông Khan lưu ý rằng bất kỳ ai nhắm mục tiêu dân sự trong xung đột sẽ được xem là có “hành vi tấn công” và phải đưa ra giải thích thỏa đáng.
“Việc cố ý giết người và bắt giữ con tin là hành vi vi phạm nghiêm trọng Công ước Geneva - Hiệp ước Quốc tế bảo vệ nạn nhân chiến tranh” - ông Khan nhấn mạnh.
Mỹ kêu gọi Israel bảo vệ dân thường, tăng viện trợ nhân đạo cho Gaza
Reuters dẫn thông tin từ Nhà Trắng cho biết trong ngày 30-10 Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Israel - ông Benjamin Netanyahu. Ông Biden nói với ông Netanyahu rằng Israel có quyền tự vệ, nhưng phải bảo vệ dân thường và tăng cường dòng viện trợ nhân đạo vào Gaza.
“Ông Biden khẳng định rằng Israel có quyền và trách nhiệm bảo vệ công dân của mình khỏi khủng bố, tuy nhiên nhấn mạnh hành vi tự vệ của Israel phải tuân theo luật nhân đạo quốc tế, ưu tiên bảo vệ dân thường” - theo thông cáo của Nhà Trắng về cuộc điện đàm.
Trước đó, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ - Jake Sullivan nhấn mạnh rằng Israel có nghĩa vụ tuân theo luật pháp quốc tế về bảo vệ mạng sống của dân thường.
“Chúng tôi đã chứng kiến hàng nghìn dân thường Palestine thiệt mạng trong xung đột Israel-Hamas. Đây rõ ràng là một bi kịch. Thương vong diễn ra hằng ngày tại Gaza là một thảm kịch, và mạng sống của mọi thường dân - người Palestine, người Israel - là thiêng liêng và cần được bảo vệ” - ông Sullivan nhấn mạnh.
Ông Sullivan cũng cáo buộc Hamas bắt dân thường làm “tù binh chiến tranh”, gọi hành vi đó là “dựng lá chắn sống bằng dân thường”, song cũng lưu ý rằng điều đó không “giảm bớt trách nhiệm” của Israel trong việc bảo vệ dân thường.
