Giữa tháng 10-2025, Khu thương mại tự do TP Hải Phòng đã chính thức được thành lập. Khu thương mại tự do có quy mô khoảng 6.292 ha bố trí tại các vị trí không liền kề gắn với Khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải và Khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng.
Mô hình khu thương mại tự do đầu tiên tại miền Bắc
Khu thương mại tự do TP Hải Phòng được tổ chức thành các khu chức năng, bao gồm: Khu sản xuất, khu cảng và hậu cần cảng, trung tâm logistics, khu thương mại - dịch vụ và các loại hình khu chức năng khác theo quy định của pháp luật.
Các khu chức năng trong Khu thương mại tự do TP Hải Phòng đáp ứng điều kiện khu phi thuế quan theo quy định của pháp luật; được bảo đảm hoạt động kiểm tra, giám sát, kiểm soát của cơ quan hải quan và quản lý nhà nước theo lĩnh vực tương ứng...
Khu thương mại tự do TP Hải Phòng là khu vực có ranh giới địa lý xác định, được thành lập để thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội quy định tại Nghị quyết số 226/2025/QH15 ngày 27 tháng 6 năm 2025 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng.
Phó Chủ tịch UBND Thành phố Lê Trung Kiên đánh giá, việc thành lập Khu thương mại tự do không chỉ là niềm tự hào mà còn là trọng trách lớn lao mà Trung ương tin tưởng giao phó cho thành phố.
Đây là mô hình khu thương mại tự do đầu tiên tại miền Bắc, được xây dựng dựa trên những kinh nghiệm thành công của thế giới, kết hợp với thực tiễn và lợi thế đặc thù của TP Hải Phòng, trở thành điểm tựa tăng trưởng cho Hải Phòng những năm tới.
Đối với khu thương mại tự do này, ông Kiên cho biết thay vì chỉ dựa vào ưu đãi thuế, Hải Phòng cam kết tạo ra một môi trường đầu tư với các thủ tục hành chính được tối giản, quyền lợi của nhà đầu tư được bảo đảm bằng những chính sách vượt trội đã được Quốc hội và HĐND thành phố thông qua.
Trong đó, thành phố sẽ sớm thống nhất, minh bạch hóa các cơ chế, chính sách; đẩy mạnh số hóa; triển khai nhiều chương trình đổi mới ngay trong năm 2026; tiếp tục chuyển đổi mạnh mẽ từ tư duy quản lý hành chính sang tư duy “chính quyền kiến tạo và phục vụ”.
Lãnh đạo TP Hải Phòng cho biết Hải Phòng sẽ đồng hành với doanh nghiệp, chủ động tháo gỡ khó khăn, tạo môi trường đầu tư thông thoáng, đạt chuẩn quốc tế.
Tập trung thu hút FDI thế hệ mới theo ba nhóm lĩnh vực trọng tâm
Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính), để tối ưu hóa lợi thế và nâng tầm vị thế của mình trong bản đồ thu hút đầu tư nước ngoài, Hải Phòng cần tập trung thu hút FDI thế hệ mới theo ba nhóm lĩnh vực trọng tâm.
Trong đó, thu hút FDI trong công nghệ tiên tiến và đổi mới sáng tạo, ưu tiên thu hút các dự án trong lĩnh vực bán dẫn, AI, tự động hóa, R&D và các ngành công nghiệp phụ trợ công nghệ cao, tạo động lực cho sự chuyển dịch cơ cấu.
Kinh tế biển và logistics thông minh, phát huy lợi thế cảng, thu hút đầu tư vào phát triển dịch vụ logistics, cảng biển thông minh, hình thành các trung tâm phân phối và trung chuyển quốc tế. Phát triển bền vững, đẩy mạnh thu hút các dự án sử dụng hiệu quả tài nguyên, tiết kiệm năng lượng, hướng tới mục tiêu xây dựng thành phố cảng xanh, trung hòa carbon.
Chủ tịch EuroCham Việt Nam Bruno Jaspaert cho rằng Hải Phòng cần tập trung vào ba trụ cột để xây dựng một khu thương mại tự do đạt chuẩn quốc tế. Đó là phát triển Cổng Thông tin minh bạch FTZ hiện đại, cung cấp trạng thái cấp phép, thời gian luồng hải quan, dữ liệu môi trường, nghĩa vụ của nhà đầu tư.
Áp dụng các khuôn khổ ưu đãi dễ dự đoán theo kiểu EU và thiết lập các cuộc đối thoại thường xuyên giữa nhà đầu tư và chính quyền. Thúc đẩy các kho bãi được cấp chứng chỉ xanh (LEED/EDGE). Thí điểm các khu vực mua sắm năng lượng sạch (phù hợp với cơ chế DPPA hoặc tự sản tự tiêu cho các FTZ)...
Theo Chủ tịch EuroCham Việt Nam, các nhà đầu tư hiện tại đã đóng góp 28 tỉ USD và sẵn sàng mở rộng quy mô nếu khu thương mại tự do tại Hải Phòng áp dụng các tiêu chuẩn hài hòa với các quy tắc và chuẩn mực của Liên minh Châu Âu (EU).
Tổng giám đốc Tập đoàn Đầu tư Sao Đỏ Nguyễn Thành Phương đề nghị Hải Phòng cần xây dựng cơ chế ưu đãi cho dự án FDI cam kết nội địa hóa, hình thành quỹ phát triển công nghiệp hỗ trợ. Phát triển Chương trình nâng cấp năng lực (Supplier Development Program), hỗ trợ các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ tại Hải Phòng đạt chứng nhận quản trị chất lượng quốc tế (ISO/IATF).
Xây dựng nền tảng số kết nối cung - cầu, xây dựng CSDL nhà cung ứng (hồ sơ năng lực, chứng chỉ, năng lực sản xuất) để các nhà đầu tư FDI tìm kiếm. Điều này nhằm tăng cường liên kết doanh nghiệp trong nước - nước ngoài, xây dựng hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ cạnh tranh.
