Khoác lên mình bộ quần áo bảo hộ phòng chống dịch, đeo kính bảo hộ, hai cán bộ Trung tâm Kiểm dịch Y tế Quốc tế (TT KD YTQT) Hải Phòng đeo ba lô, bám lên lan can cầu thang sắt, trèo lên con tàu biển đậu ở cầu cảng. Chiếc tàu biển này vừa từ vùng dịch trở về cảng Hải Phòng, trên tàu có 18 thuyền viên Việt Nam, các cán bộ kiểm dịch sẽ phải thực hiện kiểm dịch, xét nghiệm cho các thuyền viên trên tàu.
Căn phòng ăn trên tàu biển được trưng dụng làm nơi thực hiện xét nghiệm test nhanh COVID-19. Từng thuyền viên lần lượt vào phòng, bác sĩ Lương Thành Trung, cán bộ khoa kiểm dịch, thực hiện đo thân nhiệt cho từng người, ghi số liệu vào danh sách thuyền viên. Nhân viên xét nghiệm Lê Thùy Linh cầm que lấy mẫu hướng dẫn thuyền viên lấy mẫu xét nghiệm test nhanh COVID-19. Việc lấy mẫu toàn bộ thuyền viên hoàn thành, các thuyền viên đều không ho sốt, nhân viên xét nghiệm rải các kit test ra bàn, thực hiện xét nghiệm test nhanh theo số thứ tự thuyền viên.
Lấy mẫu xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2 ở Trung tâm Kiểm dịch Y tế Quốc tế Hải Phòng
Tất cả thuyền viên đều có kết quả test nhanh âm tính, bác sĩ Lương Thành Trung tiếp tục đi kiểm tra các phòng ăn, phòng bảo quản thực phẩm trên tàu, nhà bếp trên tàu. Sau gần một tiếng đồng hồ thực hiện xét nghiệm kiểm dịch, họ ghi phiếu xét nghiệm, giấy chứng nhận kiểm dịch cho thuyền viên và con tàu rồi nhanh chóng di chuyển sang con tàu khác để tiếp tục thực hiện công việc.
BS Trung cho biết, để đảm bảo an toàn cho cảng biển thời kỳ dịch bệnh COVID-19, công tác kiểm dịch đối với tàu biển được triển khai hết sức nghiêm ngặt. Đối với tàu biển nước ngoài trước khi vào cảng phải neo đậu tại phao số 0 ở khu vực biển Đồ Sơn để làm thủ tục nhập cảnh. Các cán bộ TT KD YTQT Hải Phòng theo lịch trực sẽ luân phiên nhau thực hiện kiểm dịch, xét nghiệm cho tàu nhập cảnh tại phao 0 và tàu nội địa tại các cảng. Các tàu nhập cảnh hay nội địa sau khi có kết quả xét nghiệm kiểm dịch mới có thể được nhập cảnh và lên bờ.
Cập nhật danh sách sau khi lấy mẫu xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2
BS Trung cho hay công việc kiểm dịch, xét nghiệm cho thuyền viên tại khu vực phao 0, nơi sóng gió khá lớn, khá vất vả và nguy hiểm. Có những ngày các anh phải liên tục kiểm dịch xét nghiệm gần chục tàu nhập cảnh, hết tàu này lại sang đi xuồng sang tàu khác. Để lên tàu nước ngoài, các bác sĩ, nhân viên xét nghiệm đều phải có kinh nghiệm leo trèo, từ xuồng máy phải lựa nhịp sóng để đu mình lên thang dây trèo lên tàu, khá nguy hiểm. Đã từng có nhân viên kiểm dịch khi leo thang dây trượt chân rơi xuống biển, may mắn được ca nô hoa tiêu cứu lên.
Tuy nhiên, hồi hộp và lo lắng nhất là khi thực hiện kiểm dịch, xét nghiệm đối với những tàu có thuyền viên nhiễm dịch bệnh COVID-19 vì nguy cơ lây nhiễm cao. Tháng 8-2021, tàu Đông Phú thuộc Công ty CP Hàng hải Đông Đô từ Đài Loan về Việt Nam để thay thế thuyền viên do có người mắc COVID-19. Để làm được thủ tục thay đổi thuyền viên, TT KD YTQT phải tiến hành xét nghiệm cho toàn bộ 20 thuyền viên tại phao 0. Kết quả xét nghiệm test nhanh, 10 thuyền viên dương tính COVID-19. Sau khi làm các thủ tục để đưa thuyền viên đi điều trị và cách ly, các cán bộ kiểm dịch cũng phải cách ly để theo dõi sức khỏe, tới khi đảm bảo an toàn mới được tiếp tục công việc.
Sau tàu Đông Phú, các cán bộ TT KD YTQT Hải Phòng đã thực hiện kiểm dịch, xét nghiệm liên tiếp nhiều tàu có thuyền viên mắc COVID-19. Trong năm 2021, đã kiểm dịch, xét nghiệm cho 20 tàu có thuyền viên nhiễm dịch, phát hiện 86 người dương tính COVID-19.
Gần đây nhất, ngày 21-1-2022, tàu LADY ROISE quốc tịch Liberia, từ Philippines về phao 0 ở Đồ Sơn, có 16 thuyền viên Việt Nam. Khi thực hiện kiểm dịch, xét nghiệm, phát hiện 7 thuyền viên dương tính COVID-19. Sau đó, Trung tâm gửi mẫu đi xét nghiệm bằng phương pháp RT-PCR, kết quả khẳng định 8 thuyền viên dương tính. Trung tâm đã phối hợp cơ quan chức năng đưa 8 thuyền viên đi điều trị, những thuyền viên âm tính thực hiện cách ly tại tàu.
BS Nguyễn Minh Thanh, Giám đốc TT KD YTQT Hải Phòng, cho biết bình thường các cán bộ kiểm dịch chỉ thực hiện kiểm dịch đối với tàu thuyền quốc tế xuất nhập cảnh ra vào cảng Hải Phòng và các chuyến bay quốc tế. Nhưng khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát, để đảm bảo an toàn cho hệ thống cảng biển, từ tháng 8-2021, Trung tâm đảm nhiệm thêm việc thực hiện kiểm dịch, xét nghiệm đối với cả các tàu biển và có thời điểm thực hiện kiểm dịch cả các chuyến bay nội địa.
Theo BS Thanh, trong năm 2021, Trung tâm đã thực hiện kiểm dịch cho hơn 4.300 lượt tàu thuyền nhập cảnh với gần 80.000 lượt thủy thủ. Trong đó, từ tháng 8 đến hết năm 2021, Trung tâm đã lấy mẫu xét nghiệm cho hơn 32.000 thuyền viên của hơn 1.700 lượt tàu nhập cảnh và hơn 17.000 thuyền viên nội địa đến từ vùng có dịch.
“Tất cả tàu thuyền, thủy thủ xuất nhập cảnh hay nội địa đều được kiểm dịch chặt chẽ nên năm vừa qua dù đã kiểm dịch nhiều tàu có thuyền viên mắc COVID-19 nhưng chúng tôi đã kiểm soát, đảm bảo không để lây nhiễm vào cảng biển và nội địa”, BS Thanh nói.