Thanh tra tỉnh An Giang vừa có kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật về đấu thầu và đầu tư xây dựng của Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng Công trình Giao thông và Nông nghiệp tỉnh An Giang (viết tắt là Ban QLDA GT&NN) đối với các gói thầu thi công xây lắp thực hiện theo tình huống khẩn cấp.
Đoàn đã tiến hành thanh tra 25 gói thầu được thanh tra triển khai thực hiện từ năm 2017-2023. Trong đó, làm rõ gói thầu số 10, số 11 thuộc Dự án Kè chống sạt lở bờ Tây sông Hậu đoạn qua xã Quốc Thái, huyện An Phú và gói thầu số 11 thuộc Dự án Xử lý sạt lở khẩn cấp bờ sông Hậu đoạn qua xã Vĩnh Thạnh Trung và xã Bình Mỹ, huyện Châu Phú do Ban QLDA GT&NN làm chủ đầu tư.
Công ty không có năng lực vẫn được chỉ định thầu
Theo thanh tra, có nhiều vi phạm trong công tác chỉ định thầu. Cụ thể, việc chấp thuận cho dự án xử lý sạt lở bờ sông Hậu khu vực Vàm Nao, xã Mỹ Hội Đông, huyện Chợ Mới căn cứ vào Quyết định ngày 22-4-2017 của UBND tỉnh để tiếp tục triển khai theo tình trạng khẩn cấp là chưa phù hợp. Lý do là tình trạng khẩn cấp đã được ban bố trước đó 2 năm và chủ đầu tư đã thực hiện các biện pháp khắc phục sự cố sạt lở.
Có trường hợp không thuộc tình huống khẩn cấp nhưng vẫn thực hiện chỉ định thầu (Gói thầu thi công xây lắp công trình thuộc dự án Xử lý sạt lở bờ sông Hậu khu vực Vàm Nao, huyện Chợ Mới và Gói thầu thi công xây lắp công trình thuộc Dự án Nâng cấp hệ thống đê cấp III vùng Đông kênh Bảy Xã, thị xã Tân Châu).
Đáng chú ý là Ban QLDA GT&NN chỉ định thầu cho Công ty Nam Hào Kiệt (có địa chỉ tại xã Đa Phước, huyện An Phú, tỉnh An Giang) thực hiện 4 gói thầu nhưng nhà thầu này không đảm bảo về năng lực, kinh nghiệm.
Cụ thể, tại Gói thầu số 11 thuộc dự án Kè khắc phục khẩn cấp sạt lở rạch Cái Sắn (đoạn từ nhà máy Việt Hưng đến rạch Mương Thơm), nhà thầu cung cấp 4 hợp đồng tương tự làm hồ sơ năng lực. Tuy nhiên các hợp đồng chỉ là các hợp đồng khoán việc giữa Công ty Nam Hào Kiệt với các nhà thầu khác, hạng mục công việc tại các hợp đồng này chỉ là cung cấp về nhân công, cung cấp phương tiện hoặc cung cấp vật tư để phục vụ thi công xây lắp cho các nhà thầu khác. Giá trị các hợp đồng không lớn, hồ sơ năng lực, kinh nghiệm không có tài liệu chứng minh Công ty Nam Hào Kiệt được tham gia thực hiện các hợp đồng này với tư cách là nhà thầu chính.
Bên cạnh đó nhân sự nhà thầu đề xuất cũng không đáp ứng về trình độ chuyên môn; thời điểm thực hiện 2 gói thầu thuộc dự án Kè Quốc Thái, thiết bị thả thảm đá đã hết hạn kiểm định nhưng biên bản kiểm tra, đối chiếu lại thể hiện thiết bị của nhà thầu còn trong thời hạn kiểm định; hồ sơ năng lực không có tài liệu chứng minh nhà thầu có nguồn lực về tài chính nhưng vẫn được chủ đầu tư chấp nhận.
Từ những kết quả kiểm tra cho thấy Công ty Nam Hào Kiệt hạn chế về năng lực, kinh nghiệm nhưng vẫn được chủ đầu tư giao thực hiện nhiều gói thầu có giá trị lớn. Quá trình kiểm tra đoàn thanh tra nhận thấy chủ đầu tư đã đưa ra những yêu cầu theo hướng có lợi cho nhà thầu, bỏ qua yêu cầu mà nhà thầu không đáp ứng, hạ thấp yêu cầu về nhân sự nhằm tạo điều kiện cho Công ty Nam Hào Kiệt thực hiện các gói thầu này.
Trước đó, tháng 7-2023, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp tỉnh An Giang đã phát đi thông cáo báo chí khẳng định Công ty TNHH MTV Nam Hào Kiệt có đầy đủ năng lực kinh nghiệm và năng lực tài chính, năng lực nhân sự và máy móc thiết bị để thi công công trình với quy mô, tính chất kỹ thuật theo hợp đồng đã ký.
Dấu hiệu vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng
Bên cạnh đó, đoàn thanh tra còn phát hiện nhiều vi phạm nghiêm trọng trong công tác đầu tư xây dựng 3 gói thầu với số tiền sai phạm 11,4 tỉ đồng.
Cụ thể Ban QLDA GT&NN phê duyệt dự toán xây dựng 3 gói thầu (do Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Hưng Lợi lập, Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Song Tiến thẩm tra và Tổ thẩm định của chủ đầu tư thẩm định) áp dụng định mức hao phí vật liệu cát với hệ số 1,22 đối với công tác “Đắp bao tải cát dưới nước xử lý hố xói bằng xà lan 200T (mã hiệu TLB. 22511)” không đúng theo quy định. Từ đó, dẫn đến tăng giá trị dự toán và đơn giá giao thầu của 3 gói thầu, với số tiền chênh lệch (tạm tính) hơn 6 tỉ đồng.
Công ty Cầu đường 10 thi công đoạn chuyển tiếp phía thượng lưu thuộc Gói thầu số 10 - Dự án Kè Quốc Thái, nhưng qua kiểm tra nhật ký thi công và biên bản nghiệm thu công việc không thể hiện việc thi công đoạn chuyển tiếp phía thượng lưu nên không có cơ sở xác định nhà thầu đã thi công phần khối lượng công việc thả bao tải cát đoạn chuyển tiếp phía thượng lưu với khối lượng 1.278,59 m3, tương ứng giá trị đã thanh toán là hơn 880 triệu đồng.
Ban QLDA GT&NN không quy định chủng loại Vải địa kỹ thuật đưa vào sử dụng cho công trình tại 02 Gói thầu số 10 và số 11 thuộc Dự án Kè Quốc Thái là không đúng.
Việc thi công trải vải địa kỹ thuật (Gói thầu số 11 - Dự án Xử lý sạt lở Vĩnh Thạnh Trung và Bình Mỹ), theo hồ sơ thể hiện vật liệu đầu vào là hợp đồng mua bán, biên bản giao nhận hàng hóa và hóa đơn là loại vải địa kỹ thuật ART 22D và VNT 44D nhưng kết quả thí nghiệm vật liệu đưa vào sử dụng lại là loại vải khác nên không có cơ sở đánh giá loại vải địa kỹ thuật do Công ty Nam Hào Kiệt sử dụng cho công trình có đáp ứng yêu cầu về chất lượng theo hồ sơ thiết kế.
Công ty Cầu đường 10 và Công ty Nam Hào Kiệt thực hiện công việc Đắp bao tải cát dưới nước xử lý hố xói, sạt lở bằng xà lan 200T của 02 gói thầu (Gói thầu số 10 - Dự án Kè Quốc Thái và Gói thầu số 11 - Dự án Xử lý sạt lở Vĩnh Thạnh Trung và Bình Mỹ), nhưng nhật ký thi công xây dựng không thể hiện việc lặn kiểm tra, san sửa bao tải cát sau khi thả nên không có cơ sở xác định việc nhà thầu có lặn kiểm tra. Tuy nhiên chủ đầu tư vẫn thanh toán chi phí lặn kiểm tra, với tổng số tiền là 4,5 tỉ đồng là không phù hợp.
Từ đó, Thanh tra kiến nghị UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo Sở Nội vụ tham mưu thực hiện kiểm điểm trách nhiệm đối với các tập thể, cá nhân liên quan. Đồng thời chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan điều tra dấu hiệu tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng đối với việc Ban QLDA GT&NN chỉ định thầu cho Công ty Nam Hào Kiệt không đảm bảo về năng lực, kinh nghiệm thực hiện 3 gói thầu sai quy định.
Quá trình thực hiện 03 gói thầu, Ban QLDA Giao thông và Nông nghiệp, đơn vị thi công (Công ty Nam Hào Kiệt và Công ty Cầu đường 10) và các đơn vị tư vấn đã vi phạm các quy định về lập, thẩm tra, thẩm định, phê duyệt dự toán; nghiệm thu, thanh toán không đúng quy định, với tổng số tiền sai phạm là 11,4 tỉ đồng.
