Ngày 17-10, tại TP.HCM, Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA) phối hợp cùng Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ nhân tạo ABAII, Trường Đại học Kinh tế - Luật (UEL) - Đại học Quốc gia TP.HCM tổ chức hội thảo "Công nghệ Blockchain và Tài sản mã hoá: Thách thức an toàn và triển vọng nghề nghiệp".
Nguồn nhân lực cho tài sản mã hóa còn thiếu
Phát biểu khai mạc, PGS.TS Lê Vũ Nam, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế - Luật nhận định công nghệ blockchain đang trở thành nền tảng mang tính cách mạng trong tiến trình chuyển đổi số toàn cầu.
Với các đặc tính phi tập trung, minh bạch và bảo mật cao, blockchain không chỉ là hạ tầng của tài sản mã hoá mà còn mở ra những mô hình quản trị, kinh doanh mới từ tài chính, logistics đến giáo dục và y tế. Tuy nhiên, lĩnh vực này cũng đối diện nhiều thách thức về an toàn thông tin, an ninh mạng và khuôn khổ pháp lý.
Vì vậy, nhà trường kỳ vọng chương trình sẽ giúp sinh viên cập nhật xu hướng công nghệ, nhận diện rủi ro và định hướng cơ hội nghề nghiệp trong các lĩnh vực Blockchain, Fintech và Lawtech.
Đi sâu vào bức tranh thị trường, ông Trần Huyền Dinh, Chủ nhiệm Ủy ban Ứng dụng Fintech thuộc VBA, đã dẫn chứng những con số ấn tượng về quy mô ngành.
Thị trường tài sản mã hoá toàn cầu hiện đạt 3.700 tỉ USD, với hơn 600 triệu người dùng và hơn 25 triệu dự án.
Theo dự báo của JPMorgan Chase, giá trị này có thể tăng lên 10.000 tỉ USD vào năm 2030. Đặc biệt, Việt Nam hiện nằm trong Top 3 khu vực châu Á - Thái Bình Dương về mức độ tham gia. Theo Chainalysis, nước ta có hơn 17 triệu người dùng, tương đương Top 7 thế giới, và thu hút hơn 220 tỉ USD dòng vốn trong giai đoạn 2024-2025.
Song song với những con số tăng trưởng ấn tượng, ông Dinh chỉ ra một nghịch lý: "Thị trường đang thiếu trầm trọng nguồn nhân lực có khả năng vận hành và quản trị hệ sinh thái này".
Theo kinh nghiệm điều hành doanh nghiệp công nghệ tại Việt Nam và nước ngoài, chi phí để thuê một luật sư am hiểu công nghệ có thể lên tới 40.000 USD mỗi tháng, nhưng nguồn cung vẫn khan hiếm.
Ông nhấn mạnh sinh viên Trường Đại học Kinh tế - Luật, với nền tảng pháp lý vững và tư duy công nghệ đang được đào tạo, chính là những “hạt giống hiếm” có khả năng trở thành nhân tố chủ lực trong lĩnh vực blockchain và tài sản mã hoá.
Với góc nhìn từ doanh nghiệp quốc tế, bà Lê Vũ Hương Quỳnh, Giám đốc Phát triển khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, Tập đoàn Công nghệ Tether cũng đánh giá: Việt Nam đi đúng hướng về phát triển tài sản mã hóa, khi triển khai Nghị quyết 05/2025/NQ-CP, tạo nền tảng cho thị trường bền vững.
Theo bà Hương, đây bước tiến lớn trong hội nhập tài chính số toàn cầu và sẽ mở ra cơ hội nghề nghiệp mới cho thế hệ trẻ.
Đẩy mạnh đào tạo nguồn lực tài sản mã hóa, blockchain
Để đáp ứng tiềm năng trên, các chuyên gia cho rằng việc đào tạo nhân lực cần phải đổi mới để đáp ứng các công nghệ mới như tài sản mã hóa, AI.
ThS. Nguyễn Đức Vũ, Ủy viên Ban Thường vụ Đoàn cơ sở TAND TP.HCM, Phó Ban chuyên môn CLB Khoa học trẻ, cho rằng blockchain không chỉ gắn với tài sản mã hoá mà còn có giá trị trong việc mã hoá, bảo mật dữ liệu - yếu tố quan trọng với các cơ quan nhà nước.
Chính vì thế, theo ông Vũ, trong kỷ nguyên số khi ranh giới ngành nghề đang mờ dần, sinh viên cần có tư duy liên ngành, vừa hiểu luật, tài chính, công nghệ, vừa ứng dụng AI và các công cụ như ChatGPT.
Lấy ví dụ trong ngành luật, TS Trịnh Thục Hiền, Phó Khoa Luật Kinh tế (UEL), ví von pháp luật như “sợi dây diều” giữ công nghệ đi đúng hướng, vừa khai phóng tiềm năng, vừa bảo đảm an toàn xã hội. Tuy nhiên, bà cho rằng khi blockchain, tài sản mã hoá hay trí tuệ nhân tạo (AI) lan tỏa mạnh mẽ, việc đào tạo luật truyền thống không còn phù hợp.
Do đó, nhân lực pháp lý thế hệ mới phải có tư duy liên ngành, hiểu bản chất công nghệ, tác động xã hội, đồng thời đối thoại được với kỹ sư để xây dựng giải pháp “đổi mới có trách nhiệm”.
Ông Lê Anh Quốc, Giám đốc Vận hành CTCP AlphaTrue Solutions, cho rằng thế hệ sinh viên hôm nay đang đứng trước thời điểm vàng của kinh tế số. Bởi lẽ, blockchain, fintech và trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là xu hướng mà đã trở thành hạ tầng vận hành toàn cầu.
Ông cho rằng sinh viên Việt Nam hoàn toàn có thể vươn ra thế giới nếu sớm hình thành tư duy công nghệ, hiểu rõ chuẩn mực pháp lý và chủ động tham gia các dự án thực tiễn.
PGS.TS Nguyễn Anh Phong, Trưởng Khoa Tài chính - Ngân hàng (UEL) cho biết, xác định được tiềm năng của blockchain, từ năm 2019 đơn vị này tiên phong xây dựng ngành Fintech tích hợp AI, Blockchain, học máy và phân tích dữ liệu.
Ông hồi tưởng "mọi thứ như tờ giấy trắng" và thầy trò phải tự học, tự nghiên cứu. Sau 5 năm, kết quả chứng minh hướng đi đúng đắn.
Ông Phong so sánh sự phát triển tài sản số hiện nay tương tự giai đoạn hình thành thị trường chứng khoán Việt Nam: từ khái niệm đến thực tiễn.
Số hoá tài sản đặt ra yêu cầu giáo dục đại học phải cập nhật tri thức, gắn kết doanh nghiệp để sinh viên tiếp cận mô hình thực tiễn, hình thành tư duy toàn cầu.
