Vào hôm 22-2, Nhật và Trung Quốc (TQ) tổ chức đối thoại an ninh lần đầu tiên sau bốn năm nhằm tìm cách giảm căng thẳng giữa hai nước láng giềng trong bối cảnh Tokyo gần đây thông báo phát hiện các khí cầu do thám của TQ trên bầu trời nước này, theo tờ South China Morning Post.
 |
Các quan chức cấp cao Nhật và Trung Quốc tại đối thoại an ninh hôm 22-2 tại Tokyo. Ảnh: KYODO NEWS |
Tham dự cuộc đối thoại kéo dài hai ngày, về phía TQ gồm có Thứ trưởng Ngoại giao Tôn Vệ Đông và Phó Chủ nhiệm Văn phòng hợp tác quân sự quốc tế Trương Bảo Quần, về phía Nhật có sự tham dự của Thứ trưởng Ngoại giao Shigeo Yamada và Cục phó Cục chính sách quốc phòng thuộc Bộ Quốc phòng Nhật Atsushi Ando.
Tong ngày họp đầu tiên diễn ra tại Tokyo, Thứ trưởng Tôn đã bày tỏ quan ngại về các tài liệu quốc phòng và an ninh mà chính phủ Nhật công bố hồi tháng 12 năm ngoái, trong đó các tài liệu chỉ rõ “môi trường an ninh khu vực đang trở nên phức tạp và nghiêm trọng nhất kể từ khi kết thúc Thế chiến II” do các cường quốc “tìm cách đơn phương thay đổi hiện trạng bằng vũ lực”.
“Tình hình an ninh quốc tế đã trải qua những thay đổi lớn và chúng ta đang chứng kiến sự quay trở lại của chủ nghĩa đơn phương, chủ nghĩa bảo hộ và tâm lý Chiến tranh Lạnh” - ông Tôn phát biểu.
Bắc Kinh cũng đề nghị Tokyo "giải thích có trách nhiệm” về các tài liệu quốc phòng và an ninh mới.
Trong khi đó, ông Yamada bày tỏ quan ngại với người đồng cấp TQ về vụ khinh khí cầu cũng như các hoạt động quân sự của Bắc Kinh đang gia tăng gần đây. Phía Nhật cũng đề cập tình hình quần đảo Senkaku - hiện do Nhật quản lý nhưng Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là Điếu Ngư.
Ngoài ra, ông Yamada cũng kêu gọi TQ thể hiện "vai trò có trách nhiệm” trong việc đảm bảo hòa bình và an ninh” cho Ukraine.
Cũng trong cuộc đối thoại, các quan chức cấp cao Nhật và TQ khẳng định chính phủ hai bên sẽ tiếp tục thúc đẩy các thỏa thuận trước khi khởi động đường dây nóng giữa các cơ quan quốc phòng hai nước vào mùa xuân này nhằm tránh xảy ra các tình huống quân sự bất ngờ.
 |
Đây là cuộc đối thoại an ninh lần đầu tiên giữa Nhật và TQ sau bốn năm. Ảnh: KYODO NEWS |
Tuần trước, Nhật thông báo có ít nhất ba vật thể bay không xác định bay qua không phận của nước này từ năm 2019-2021 và Tokyo “nghi ngờ mạnh mẽ” là khinh khí cầu do thám của TQ, theo hãng thông tấn Kyodo News.
Tuy nhiên Bắc Kinh phủ nhận thông tin trên và chỉ trích Tokyo “bịa chuyện để bôi nhọ và công kích” nước này mà không đưa ra bằng chứng rõ ràng.
Đây là cuộc đối thoại an ninh đầu tiên giữa hai nước sau bốn năm và diễn ra sau cuộc gặp bên lề giữa Ngoại trưởng Nhật và Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác đối ngoại Trung ương đảng Cộng sản TQ Vương Nghị tại Hội nghị An ninh Munich (Đức) hôm 18-2.
Cuộc đối thoại an ninh Trung-Nhật lần gần nhất diễn ra vào năm 2019. Đại dịch COVID-19 cùng với căng thẳng gia tăng giữa hai nước đã làm gián đoạn cuộc đối thoại này.
