Năm 2015, Ủy ban Hòa giải và sự thật quốc gia đưa ra báo cáo, trong đó xác định có khoảng 3.200 trẻ bản địa chết tại các trường học vì nhiều nguyên nhân: Dịch bệnh, bị lạm dụng.
Trong chỉ hơn một tháng qua, Canada đã ba lần phát hiện các khu mộ với hơn 1.100 ngôi mộ không tên được cho là nơi chôn các trẻ em bản địa qua đời trong thời gian bị buộc theo học tại các ngôi trường nội trú. Theo ông Jack Kruger - người hồi năm 1956 từng bị buộc phải xa gia đình đến học tại một trường khi mới sáu tuổi, Canada sẽ còn “tìm thấy nhiều, rất nhiều, rất nhiều ngôi mộ nữa” trong thời gian tới.
Người dân Canada đến thăm một đài tưởng niệm 215 trẻ em bản địa được đặt tạm trong khuôn viên trước đây là Trường Kamloops Indian ở tỉnh British Columbia (Canada) ngày 6-6. Ảnh: REUTERS
Các ngôi mộ này như chứng nhân của một giai đoạn tăm tối với người bản địa Canada mà chính Thủ tướng Justin Trudeau ngày 24-6 phải thừa nhận “đây là một chính sách vô cùng tai hại của chính phủ, là thực tế của Canada trong nhiều thập niên, người dân Canada ngày nay rất kinh hoàng và xấu hổ về cách hành xử của đất nước chúng tôi”.
Với việc hàng loạt ngôi mộ trẻ em bản địa liên tục được tìm thấy, làn sóng giận dữ đang diễn ra ở Canada. Thậm chí, mới đây xảy ra tình trạng nhiều nhà thờ Công giáo bị phóng hỏa, theo báo The Canadian Press. Ngày 30-6, Thủ tướng Trudeau nói ông hiểu nỗi đau và sự giận dữ của người dân với sự việc nhưng chuyện đốt nhà thờ là không thể chấp nhận.
Bản thân ông Trudeau và nhiều lãnh đạo bản địa đã kêu gọi Đức Giáo hoàng Francis nên đích thân sang Canada để xin lỗi về vụ việc “trên đất Canada”. Tuần trước, Đức Giáo hoàng Francis đã bày tỏ sự đau đớn và đề nghị các nhà chức trách tôn giáo và chính trị làm sáng tỏ “chuyện đáng buồn này”.
Guardian dẫn thông tin từ Hội đồng Giám mục Công giáo Canada (CCCB) cho biết Đức Giáo hoàng Francis đã mời một số nhóm người bản địa Canada vốn từng theo học tại các trường nội trú trên sang Vatican. Vatican chưa xác nhận thông tin này, tuy nhiên cổng thông tin nội bộ của Tòa thánh có đưa lại thông báo của CCCB.
Tại Mỹ, cuối tháng 6, Bộ trưởng Nội vụ Deb Haaland cho biết chính phủ liên bang sẽ điều tra về việc giám sát hoạt động các trường học nội trú dành cho học sinh người Mỹ bản địa. Bà cho biết các nhà điều tra sẽ xem xét hồ sơ để xác định các trường học trong quá khứ, xác định vị trí các khu chôn cất và xác định tên học sinh và nhánh bộ lạc của học sinh.
