Ngày 24-12, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nói rằng khi nhậm chức ông sẽ chỉ đạo Bộ Tư pháp Mỹ “tích cực theo đuổi án tử hình” sau khi Tổng thống đương nhiệm Joe Biden ngày 23-12 giảm án từ tử hình xuống mức chung thân cho 37 phạm nhân liên bang, theo đài CNN.
“Ngay khi tôi nhậm chức, tôi sẽ chỉ đạo Bộ Tư pháp tích cực áp dụng án tử hình để bảo vệ các gia đình và trẻ em Mỹ khỏi những kẻ hiếp dâm bạo lực, sát nhân. Chúng ta sẽ trở lại là một quốc gia của Pháp luật và Trật tự!” - ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.
Ông Trump gọi quyết định của ông Biden giảm án tử tù là “vô lý”. Với quyết định của ông Biden, Mỹ chỉ còn lại 3 phạm nhân chịu án tử hình liên bang khi ông Trump nhậm chức vào tháng 1.
3 trường hợp này đều liên quan các vụ xả súng hàng loạt hoặc tấn công khủng bố, gồm: Robert Bowers - kẻ sát hại 11 người tại giáo đường Do Thái Tree of Life ở TP Pittsburgh (bang Pennsylvania) năm 2018; Dylann Roof - một người theo chủ nghĩa dân tộc da trắng đã sát hại 9 người tại nhà thờ dành cho người da màu ở TP Charleston (bang South Carolina) năm 2015; và Dzhokhar Tsarnaev - người đã cùng anh trai đánh bom giải marathon tại TP Boston (bang Massachusetts) năm 2013.
Theo CNN, ông Trump không thể đảo ngược quyết định của ông Biden giảm án tử tù, nhưng Bộ Tư pháp mới dưới quyền ông Trump có thể tiếp tục đề nghị án tử hình trong các vụ án tương lai.
Trong suốt chiến dịch tranh cử, ông Trump luôn ủng hộ mạnh mẽ việc mở rộng áp dụng án tử hình như một phần cam kết cứng rắn của ông nhằm giảm tội phạm bạo lực, buôn bán ma túy và buôn người.
Trong bài phát biểu phát động chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024, ông Trump hứa sẽ yêu cầu án tử hình đối với người buôn bán ma túy. Năm ngoái, ông tuyên bố sẽ kêu gọi quốc hội thông qua luật phạt tử hình bất kỳ ai bị bắt quả tang buôn bán trẻ em qua biên giới.
Trong những tuần cuối cùng của chiến dịch năm 2024, ông Trump liên tục cam kết thúc đẩy án tử hình đối với bất kỳ người nhập cư nào giết hại công dân Mỹ hoặc sĩ quan thực thi pháp luật.
Việc ông Biden giảm án cho tử tù đã gây ra nhiều phản ứng trái chiều. Trong khi gia đình của những người được giảm án bày tỏ sự nhẹ nhõm, một số gia đình của nạn nhân lại tức giận. Vợ của ông Bryan Hurst - một sĩ quan cảnh sát bang Ohio bị sát hại năm 2005 - nói rằng gia đình bà rất thất vọng khi ông Biden giảm án cho hung thủ.
Trước nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, các vụ xử tử do chính phủ liên bang thực hiện rất hiếm. Chỉ có 3 vụ xử tử liên bang từ năm 1988 đến khi chính quyền ông Trump quyết định tái khởi động việc thực hiện án tử hình ở cấp độ liên bang vào năm 2019.
Năm 2020, năm cuối nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, chính phủ liên bang đã xử tử 10 người – số lượng lớn nhất kể từ năm 1896, vượt qua tổng số vụ xử tử của cả 50 bang cộng lại trong năm đó.
