Thượng nghị sĩ Risa Hontiveros ngày 16-7 kêu gọi chính phủ của Tổng thống Rodrigo Duterte theo đuổi một chính sách đối ngoại độc lập và tái khẳng định chủ quyền lãnh thổ trong bối cảnh có sự đồng thuận quốc tế ngày càng tăng chống lại những hành vi phi pháp và quá đáng của Trung Quốc ở Biển Đông.
Theo báo Manila Bulletin, Thượng nghị sĩ Hontiveros cho rằng chính phủ bắt buộc phải đảm bảo tài nguyên hàng hải của đất nước còn nguyên vẹn nhằm bảo vệ ngư dân Philippines vốn sống nhờ vào biển Tây Philippines (tên Manila gọi Biển Đông).
“Chính phủ phải đảm bảo những gì thuộc về chúng ta vẫn là của chúng ta. Biển Tây Philippines mà mất đi thì ngư dân Philippines, những người phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên ở vùng biển này sẽ mất theo” - bà Hontiveros nói trong một tuyên bố.
Thượng nghị sĩ Risa Hontiveros. Ảnh: MSN
Mỹ hôm 14-7 đã chính thức bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với Biển Đông, chỉ trích hành vi đe dọa của Trung Quốc nhằm gây tổn hại chủ quyền các nước Đông Nam Á và đơn phương áp đặt chủ quyền đối với Biển Đông.
Thượng nghị sĩ Hontiveros nói rằng tuyên bố của Mỹ là một diễn biến đáng hoan nghênh do “ngày càng rõ ràng rằng chỉ Trung Quốc công nhận cái gọi là ‘đường chín đoạn’, một tuyên bố tư lợi không có cơ sở pháp lý”.
“Chúng ta phải làm việc với các nước cùng chí hướng, đặc biệt là các đồng minh của chúng ta ở Đông Nam Á để bảo vệ quyền chủ quyền của chúng ta và để đảm bảo rằng ngư dân của chúng ta tiếp tục được tiếp cận vùng biển của mình” – bà nói.
Phát biểu của Thượng nghị sĩ Hontiveros được đưa ra một ngày sau khi phát ngôn viên chính phủ Philippines ra tuyên bố khẳng định Manila sẽ theo đuổi các giải pháp hòa bình và ngoại giao để giải quyết tranh chấp với Trung Quốc.
“Chúng tôi chưa từng từ bỏ các quyền này” – tờ Inquirer dẫn lời phát ngôn viên Harry Roque phát biểu trong thông cáo đưa ra hôm 15-7.
Trước đó vào tháng 7-2016, Tòa Trọng tài Thường trực ở The Hague (Hà Lan) đã ra phán quyết bác bỏ các yêu sách chủ quyền phi pháp của Trung Quốc đối với hầu như toàn bộ Biển Đông. Tuy nhiên, Bắc Kinh đã từ chối công nhận phán quyết này.
“Không may, có phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực nhưng cơ quan đưa ra phán quyết không có cách nào thực thi được, do đó chúng tôi phải tìm những biện pháp khác để giải quyết tranh chấp” - ông Roque phát biểu và cho biết thêm rằng Philippines đã và đang theo các biện pháp hòa bình và ngoại giao để giải quyết mâu thuẫn với Trung Quốc.
Phát ngôn viên của chính phủ Philippines cũng nói rằng tranh chấp chủ quyền "không phải là tất cả" trong quan hệ với Trung Quốc, và Manila sẽ tiếp tục thúc đẩy quan hệ với Bắc Kinh, đặc biệt là về thương mại và kinh tế.