Sau vụ hai nhà máy lọc dầu Saudi Arabia bị tấn công cuối tuần rồi, ngày 16-9 Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên Twitter rằng Mỹ không còn cần đến dầu Trung Đông vì đã trở thành một nước sản xuất dầu lớn.
“Nhờ chúng ta làm quá tốt với năng lượng vài năm gần đây… chúng ta hiện là một mạng lưới xuất khẩu năng lượng và là nhà sản xuất năng lượng số 1 thế giới. Chúng ta không cần đến dầu và khí từ Trung Đông…” – ông Trump viết trên Twitter.
Tuy nhiên, theo hãng tin Reuters, dữ liệu chính phủ lại không đồng nhất với phát ngôn của ông Trump. Công nghệ khai thác phát triển từ hơn một thập niên trước đã đưa Mỹ trở thành một nước sản xuất dầu mỏ lớn, tuy nhiên nhập khẩu dầu thô và các sản phẩm hóa dầu từ khu vực vùng Vịnh tính đến năm ngoái vẫn rất nhiều.
Sản lượng khai thác của Mỹ khoảng 12 triệu thùng dầu mỗi ngày. Nhưng nhu cầu tiêu thụ của Mỹ lại tới 20 triệu thùng dầu/ngày. Dĩ nhiên số chênh lệch này nhờ vào nhập khẩu.
Phần lớn dầu nhập khẩu của Mỹ là đến từ Canada nhưng cũng có một số lượng nhập từ Saudi Arabia, Iraq và một số nước vùng Vịnh khác và một lý do cho điều này là vì nhiều nhà máy lọc dầu Mỹ chuộng sản phẩm dầu từ Trung Đông.
Tổng thống Mỹ Donald Trump trao đổi với truyền thông tại sân Nhà Trắng trước khi lên chiếc Không lực Một về bang New Mexico (Mỹ) ngày 16-9. Ảnh: REUTERS
Theo Cơ quan Quản lý Thông tin Năng lượng Mỹ, năm 2018, trung bình mỗi tháng Mỹ nhập khẩu 46 triệu thùng dầu thô và các sản phẩm hóa dầu từ các nước vùng Vịnh. Con số này giảm 1/3 so với một thập niên trước – nhờ sản lượng khai thác dầu khí nội địa tăng - nhưng cũng bằng mức nhập khẩu các năm 1995, 1996.
“Nhìn chung, chúng ta vẫn đang tiếp tục nhập khẩu một số lượng dầu và không hoàn toàn được miễn khỏi thị trường thế giới”, nhà phân tích cấp cao Jean-François Seznec tại Trung tâm Năng lượng Toàn cầu thuộc Hội đồng Atlantic (Mỹ) trao đổi với báo chí qua điện thoại ngày 16-9.
Ông Phillip Cornell, nhà phân tích cấp cao khác tại Hội đồng Atlantic và từng làm tư vấn cho tập đoàn dầu quốc gia Saudi Aramco của Saudi Arabia, đánh giá phát ngôn trên Twitter của ông Trump là “vô lý”.
Bà Sarah Emerson, Giám đốc công ty năng lượng ESAI Energy LLC, nhận định nếu sản lượng khai thác của Saudi Arabia kéo dài thì có thể đây sẽ là cơ hội cho các nhà sản xuất dầu thô của Mỹ mở rộng thị trường ra nước ngoài.
Tuy nhiên, điều này không dễ khi Bộ Năng lượng Saudi Arabia ngày 17-9 thông báo nước này đã khôi phục được sản lượng khai thác dầu bằng mức trước khi hai nhà máy lọc dầu Abqaiq và Khurais bị tấn công cuối tuần trước. Saudi Arabia cho biết thị trường dầu nước này sẽ trở lại mức cũ vào cuối tháng 9.
Bộ trưởng Năng lượng Abdulaziz bin Salman của Saudi Arabia cho biết sản lượng khai thác dầu của nước này trong tháng 10 sẽ đạt 9,89 triệu thùng mỗi ngày và sẽ đạt 12 triệu thùng mỗi ngày vào cuối tháng 11.
Sản lượng khai thác dầu của Saudi Arabia mấy ngày qua giảm hơn 50%, tương đương 5% sản lượng khai thác toàn cầu sau khi hai nhà máy lọc dầu bị tấn công, khiến giá dầu thô thế giới nhảy vọt lên 20% - mức nhảy cao nhất trong vài thập niên qua. Thông báo khôi phục sản lượng của Saudi Arabia đã giúp kéo giá dầu ngày 17-9 xuống 5%.