Mới đây, TAND quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ đưa ra xử sơ thẩm vụ kiện tranh chấp hợp đồng thuê quyền sử dụng đất giữa nguyên đơn là Công ty CP Vật liệu xây dựng 720 (nay là Công ty CP 720, gọi tắt là Công ty 720) với bị đơn là UBND TP Cần Thơ và Sở TN&MT TP này.
Hết hạn thuê bốn năm vẫn không thanh lý hợp đồng
Theo đơn khởi kiện, năm 2005 Công ty 720 ký hợp đồng thuê đất với UBND TP Cần Thơ, đại diện là Sở TN&MT. Diện tích đất cho thuê là hơn 65.500 m2 tại phường Bình Thủy, quận Bình Thủy, TP Cần Thơ. Thời hạn thuê đất là 10 năm, kể từ ngày 18-5-2005 đến ngày 18-5-2015. Giá thuê đất là hơn 316 triệu đồng/năm, tính từ ngày 18-5-2005 cho đến hết thời hạn thuê đất. Phương thức nộp tiền thuê đất là hằng năm.
Sau đó công ty đã thanh toán tiền thuê đất hằng năm đầy đủ đến năm 2015 là hơn 3,16 tỉ đồng và còn nộp dư số tiền thuê đất hơn 2,5 tỉ đồng. Đến nay hợp đồng chưa được thanh lý.
Từ đó công ty khởi kiện yêu cầu tòa buộc UBND TP Cần Thơ, Sở TN&MT thanh lý hợp đồng thuê đất nêu trên và buộc UBND TP, Sở TN&MT, Cục Thuế hoàn trả cho công ty số tiền hơn 2,5 tỉ đồng.
Nguyên đơn cho rằng việc áp dụng Nghị định 142/2005 (về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước) là không hợp lý vì quan hệ giữa hai bên là quan hệ dân sự, chịu sự chi phối của hợp đồng thuê đất nêu trên và các quy định của BLDS. Cho đến nay, UBND TP Cần Thơ là một bên trong hợp đồng thuê đất, không có văn bản nào tăng tiền thuê đất đối với doanh nghiệp, ngoài văn bản năm 2013 và đã được chủ tịch UBND TP thu hồi, hủy bỏ năm 2015.
Tuy nhiên, tại phiên tòa ngày 25-7, đại diện Công ty 720 đã rút lại một phần yêu cầu về hoàn trả số tiền trên, chỉ yêu cầu thanh lý hợp đồng thuê đất để công ty có cơ sở thực hiện hợp đồng thuê đất mới.
Bà Lê Hoàng Mỹ Anh, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP 720, nói mục đích theo đuổi vụ kiện là để công ty yên tâm đầu tư tiếp vào sản xuất, kinh doanh... Ảnh: THÙY DUNG
Nguyên đơn từng kiện hành chính
Bị đơn có ý kiến đề nghị công ty phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo thông báo thuế của Cục Thuế TP Cần Thơ với số tiền khoảng 10 tỉ đồng. Sau khi Công ty 720 hoàn thành nghĩa vụ tài chính thì liên hệ Sở TN&MT để thanh lý hợp đồng thuê đất nêu trên. Cục Thuế TP xin xét xử vắng mặt và có ý kiến giữ nguyên thông báo về nộp tiền thuê đất từ năm 2006 đối với Công ty 720 là đúng pháp luật.
Tại tòa, khi nghe nguyên đơn trình bày yêu cầu khởi kiện, đại diện UBND TP Cần Thơ nói không có ý kiến gì với yêu cầu của nguyên đơn. Đại diện Sở TN&MT cũng nói không có ý kiến. Sau đó đại diện Sở TN&MT cho biết khi nào doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ tài chính thì mới thanh lý hợp đồng.
Đại diện Công ty 720 cho biết năm 2013 phía UBND TP có công văn gửi cho công ty yêu cầu chấp hành việc nộp tiền thuê đất theo thông báo của Cục Thuế (tăng tiền thuê đất). Công ty khiếu nại công văn trên thì bị bác nên năm 2014 đã khởi kiện hành chính tại TAND TP Cần Thơ. Sau đó năm 2015, UBND TP đã có văn bản gửi cho TAND TP cho biết đã thu hồi và hủy bỏ công văn trên. Từ đó tòa ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án hành chính. Công ty liên hệ Sở TN&MT để được thanh lý hợp đồng nhưng sở này không chấp nhận.
Theo đại diện Công ty 720, sở dĩ có việc nộp dư hơn 2,5 tỉ đồng tiền thuê đất là để không bị Cục Thuế cưỡng chế hóa đơn, vì cưỡng chế thì công ty không làm ăn được. Sau khi nộp tiền thì công ty khởi kiện vụ kiện hành chính nêu trên và tòa đã đình chỉ như đã nói.
Tòa: Phải tuân thủ hợp đồng
Sau khi nghị án, tòa nhận định: Do nguyên đơn rút lại yêu cầu buộc bị đơn hoàn trả số tiền hơn 2,5 tỉ đồng nên tòa đình chỉ giải quyết phần này.
Về yêu cầu thanh lý hợp đồng, tòa nhận thấy sau khi ký hợp đồng, nguyên đơn đã thực hiện đúng theo hợp đồng và các điều khoản quy định trong hợp đồng. Việc ký hợp đồng giữa hai bên là một giao dịch dân sự trên tinh thần thỏa thuận và quyền tự định đoạt của các bên. Mặt khác, Điều 4 của hợp đồng ghi rõ hợp đồng thuê đất chấm dứt trong trường hợp hết thời hạn thuê đất mà không được gia hạn thuê tiếp. Do đó, yêu cầu của nguyên đơn đề nghị thanh lý hợp đồng là có cơ sở. Vì vậy, đề nghị của đại diện VKS (xin xem box) là có cơ sở chấp nhận.
Từ những điều trên, HĐXX TAND quận Ninh Kiều quyết định chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, buộc UBND TP Cần Thơ, Sở TN&MT phải thanh lý hợp đồng thuê đất nêu trên cho Công ty 720.
Quan điểm của VKSND quận Ninh Kiều Tại tòa, đại diện VKS hỏi đại diện Sở TN&MT căn cứ vào đâu mà chưa hết 10 năm phía bị đơn đã tăng tiền thuê đất. Đại diện Sở TN&MT cho biết giá trong hợp đồng chỉ áp dụng cho năm đầu tiên. Việc tính tiền thuê đất là do cơ quan thuế, doanh nghiệp phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính thì Sở mới thanh lý hợp đồng. Sở TN&MT cho rằng công ty còn nợ tiền thuê đất khoảng 10 tỉ đồng theo thông báo của cơ quan thuế… VKS hỏi đại diện Sở TN&MT về việc hợp đồng thuê đất là hợp đồng dân sự hay là quyết định hành chính. Sở nói là quyết định hành chính và giải thích nếu không có quyết định về việc cho thuê thì không có hợp đồng thuê đất. Phát biểu quan điểm về vụ án, đại diện VKS cho rằng căn cứ hợp đồng thuê đất thấy rằng việc hai bên ký kết hợp đồng là một giao dịch dân sự. Do đó, đôi bên phải thực hiện đúng thỏa thuận trong hợp đồng. UBND TP Cần Thơ áp dụng quy định hành chính buộc doanh nghiệp phải nộp thêm tiền thuê đất là không đúng vì đây là giao dịch dân sự, khi hết thời hạn thì phải thanh lý… Từ đó đại diện VKS đề nghị tòa chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của Công ty 720, buộc bị đơn thanh lý hợp đồng thuê đất cho nguyên đơn. |